Một hướng dẫn cơ bản về kiểm tra sức khỏe định kỳ
Trước đây người ta thường chỉ gặp bác sĩ khi bị bệnh hoặc sắp lìa đời. Ngày nay, việc chủ động phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe đang trở nên phổ biến khi mọi người được giáo dục nhiều hơn và đời sống vật chất cũng ngày càng được cải thiện. Mọi người ưu tiên tìm kiếm các lời khuyên về cách sống lành mạnh. Người ta tìm cách giảm nguy cơ mắc bệnh bằng việc duy trì chế độ ăn uống, cân nặng và hoạt động thể chất ở mức khỏe mạnh.
Các bác sĩ cũng khuyến cáo mỗi người, dù khỏe mạnh hay có bệnh, cũng đều nên kiểm tra sức khỏe định kỳ tối thiểu 6 tháng 1 lần.
Vì sao chúng ta nên kiểm tra sức khỏe định kỳ?
Bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ kể cả khi thấy khỏe mạnh. Bởi việc này sẽ giúp bạn phát hiện các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn trước khi chúng phát triển xấu hơn. Phát hiện sớm tình trạng sức khỏe hoặc bệnh tật sẽ nâng cao tỷ lệ điều trị thành công. Ví dụ bệnh tiểu đường, nếu phát hiện sớm thì có thể tránh được các biến chứng nguy hiểm, gây tàn phế hay thậm chí là tử vong.
Lợi ích của việc kiểm tra và tầm soát sức khỏe định kỳ bao gồm:
+ Giảm nguy cơ mắc bệnh
+ Phát hiện sớm các tình trạng sức khỏe hoặc loại bệnh có khả năng đe dọa đến tính mạng
+ Tăng cơ hội điều trị và khỏi bệnh
+ Giảm chi phí chăm sóc sức khỏe
+ Giúp bạn đánh giá xem lối sống hiện tại có cần cải thiện điều gì không
Tần suất khám sức khỏe định kỳ như thế nào là hợp lý?
Tần suất khám hoặc tầm soát thế nào sẽ tùy thuộc vào những yếu tố sau:
1. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn
Nếu bạn đã bị bệnh tiểu đường, cholesterol cao hoặc béo phì thì nên đi kiểm tra sức khỏe ít nhất 6 tháng một lần, bất kể tuổi tác bao nhiêu. Nếu gần đây bạn đã thực hiện các thay đổi đối với phương pháp điều trị thì tần suất được khuyến nghị cho các xét nghiệm là 3 tháng một lần.
Phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh nên xét nghiệm máu và xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung ít nhất một lần trong năm để kiểm tra tỷ lệ mắc bệnh thiếu máu và ung thư cổ tử cung.
2. Tùy thuộc vào lối sống của bạn
Nếu bạn có thói quen hút thuốc, hay căng thẳng, thường ngồi bàn làm việc hơn 6 tiếng, thích ăn vặt fast food… thì có thể cần kiểm tra sức sức khỏe định kỳ 6 đến 12 tháng một lần để đề phòng những trường hợp khẩn cấp không lường trước được.
3. Tùy thuộc vào lịch sử sức khỏe của bạn
Nếu bạn từng bị ốm nặng dù chỉ một lần trong đời, bạn có thể phải đi kiểm tra sức khỏe ít nhất mỗi năm một lần, bất kể tuổi tác. Ví dụ nếu bạn đã từng bị vàng da, việc thực hiện LFT (kiểm tra chức năng gan) trở nên rất quan trọng để theo dõi sức khỏe của gan.
4. Tùy thuộc vào tiền sử sức khỏe gia đình của bạn
Nếu có người thân mắc các bệnh như tiểu đường, bệnh tim, một số loại ung thư thì nó có thể di truyền đến bạn. Trong những trường hợp như vậy, bạn nên tầm soát sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần 1 năm để theo dõi. Chỉ khi phát hiện sớm thì mới có thể bảo vệ sức khỏe của bạn khỏi những hậu quả nghiêm trọng.
Khám sức khỏe định kỳ nên bao gồm những gì?
Dưới đây là một số xét nghiệm phổ biến cho các đối tượng. Nhưng bạn nên đi khám trước để bác sĩ có thể chỉ định các loại kiểm tra cụ thể dựa trên tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.
1. Khám sức khỏe định kỳ cho người trưởng thành
Tầm soát các bệnh lây qua đường tình dục (STIs/STDs)
STDs/STIs chỉ nhóm bệnh lây lan qua đường tình dục, phổ biến nhất phải kể đến là chlamydia, HPV, giang mai, bệnh lậu, sùi mào gà, HIV, trichomoniasis, herpes. Bất kỳ ai từng hoạt động tình dục, dù chỉ một lần, cũng đều có khả năng mắc những bệnh này.
Hình ảnh được đăng tải bởi Nguyễn Hiệp trên Unsplash
Hơn nữa, STDs/STIs thường không có biểu hiện triệu chứng cụ thể mà phần lớn khi phát hiện thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng. Lúc này, việc điều trị trở nên tốn kém và mất nhiều thời gian hơn, chưa kể một số bệnh còn để lại biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Ví dụ chlamydia và bệnh lậu là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh viêm vùng chậu (PID) và vô sinh ở phụ nữ. Giang mai nếu không kịp thời phát hiện và điều trị mà để nó phát triển đến giai đoạn cuối thì có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như điếc tai, mù lòa, bị bại liệt, làm hỏng hệ thần kinh, não và các cơ quan khác…
Cũng vì đặc tính không để lại triệu chứng cụ thể của nhóm bệnh STIs/STDs nên có hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày trên toàn thế giới, phần lớn trong số đó là không có triệu chứng (Theo số liệu của WHO [1]).
Vì vậy, khám sức khỏe định kỳ cũng cần bao gồm tầm soát STDs/STIs nếu bạn đã hoạt động tình dục để giúp bạn luôn cập nhật tình trạng sức khỏe và kịp thời thông báo đến bạn tình nếu có bất kỳ vấn đề nào xảy ra.
Hơn nữa, nếu bạn bắt đầu mối quan hệ cam kết 1:1 với ai đó, hai bạn nên cùng làm xét nghiệm STIs sớm trước khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ một trong hai lây nhiễm cho nhau. Điều này đặc biệt cần thiết khi hai bạn đang đến giai đoạn cân nhắc ngừng sử dụng bao cao su.
Dưới đây là khuyến cáo tầm soát/xét nghiệm STIs của CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ), cập nhật năm 2021 [2]:
+ Tất cả người lớn và thanh thiếu niên, từ 13 đến 64 tuổi nên xét nghiệm HIV ít nhất 1 lần.
+ Tất cả phụ nữ dưới 25 tuổi từng quan hệ tình dục nên xét nghiệm chlamydia và lậu hàng năm. Phụ nữ từ 25 tuổi trở lên có các yếu tố gây nguy cơ nhiễm STIs cao như có bạn tình mới, có nhiều bạn tình hoặc bạn tình bị nhiễm STIs cũng nên xét nghiệm chlamydia và lậu hàng năm.
+ Phụ nữ đang mang thai nên xét nghiệm giang mai, HIV, viêm gan B và viêm gan C từ đầu thai kỳ. Người có nguy cơ bị nhiễm trùng cao cũng nên bắt đầu xét nghiệm chlamydia và bệnh lậu sớm trong thai kỳ.
+ Tất cả người đồng tính nam, song tính và những đàn ông khác có quan hệ tình dục đồng giới nên được kiểm tra:
• Ít nhất 1 năm 1 lần đối với giang mai, chlamydia và bệnh lậu. Người có nhiều bạn tình hoặc thường lên giường với người lạ (như tình một đêm) nên kiểm tra thường xuyên hơn (ví dụ từ 3 đến 6 tháng 1 lần).
• Ít nhất 1 năm 1 lần đối với HIV, và tốt nhất là nên xét nghiệm thường xuyên (ví dụ từ 3 đến 6 tháng 1 lần).
• Ít nhất 1 năm 1 lần đối với viêm gan C, nếu sống chung với HIV.
+ Bất kỳ ai thực hiện những hoạt động tình dục dễ khiến họ có nguy cơ lây nhiễm (ví dụ quan hệ luôn không dùng bao cao su, quan hệ với gái bán hoa) hoặc dùng chung dụng cụ tiêm chích ma túy thì nên xét nghiệm HIV ít nhất 1 năm 1 lần.
+ Những người đã quan hệ tình dục bằng miệng và hậu môn nên nói chuyện với bác sĩ để cân nhắc xét nghiệm cổ họng và trực tràng.
Các xét nghiệm STIs/STDs bao gồm:
+ Xét nghiệm Chlamydia, bệnh lậu: xét nghiệm này sẽ được thực hiện qua nước tiểu hoặc bằng tăm bông bên trong dương vật của nam giới hoặc cổ tử cung của nữ giới.
+ Xét nghiệm bệnh viêm gan B và C: xét nghiệm này sẽ được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu kiểm tra trong phòng thí nghiệm.
+ Xét nghiệm bệnh giang mai: xét nghiệm này sẽ được thực hiện bằng cách lấy máu hoặc tăm bông trên bất kỳ vết loét sinh dục nào.
+ Xét nghiệm Herpes 1 và 2: xét nghiệm này sẽ được thực hiện bằng cách lấy một mô nhỏ hoặc nuôi cấy mụn nước/vết loét. Xét nghiệm máu cũng có thể dùng để phát hiện herpes nhưng không phải kết quả lúc nào cũng đúng mà sẽ phụ thuộc vào độ nhạy của xét nghiệm và giai đoạn nhiễm trùng.
+ Xét nghiệm HIV: virus sẽ được tìm thấy trong máu hoặc nước bọt nên xét nghiệm này sẽ được bác sĩ thực hiện trong phòng thí nghiệm.
Về mức giá thì tùy vào mức độ xét nghiệm và nơi bạn xét nghiệm sẽ có các mức khác nhau, nếu làm theo gói thì có thể mức giá đến trên 3 triệu ở các bệnh viện tư, ở các bệnh viện công có thể thấp hơn, trên dưới 2 triệu.
Địa chỉ xét nghiệm STIs/STDs uy tín ở TP.HCM:
1. Bệnh viện Da liễu (Quận 3)
2. Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM (Quận 5)
3. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới (Quận 5)
4. Bệnh viện Hòa Hảo (Quận 5)
5. Phòng khám chuyên khoa da liễu Saigon Safe – Chuyên điều trị các bệnh lý STI’s (Quận 10)
Địa chỉ xét nghiệm STIs/STDs uy tín ở Hà Nội:
1. Bệnh viện Da liễu Trung ương (Đống Đa)
2. Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (Đống Đa)
3. Bệnh viện Da liễu Hà Nội
4. Bệnh viện Quân đội 108 (Hai Bà Trưng)
5. Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn (Ba Đình)
Kiểm tra sức khỏe tim mạch
Kiểm tra sức khỏe tim mạch có thể bao gồm:
Hình ảnh được đăng tải bởi National Cancer Institute trên Unsplash
+ Huyết áp: hãy kiểm tra huyết áp 2 năm 1 lần nếu nó bình thường, bạn dưới 40 tuổi và không có tiền sử gia đình bị huyết áp cao. Hãy kiểm tra hàng năm nếu bạn trên 40 tuổi, huyết áp của bạn ở mức cao hoặc bạn có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị huyết áp cao, đột quỵ, đau tim.
+ Xét nghiệm máu: kiểm tra mức cholesterol và chỉ số mỡ máu Triglycerid. Nếu kết quả ở mức độ cao thì có thể cho thấy bạn sẽ tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm cả bệnh tim. Nếu bạn trên 45 tuổi, bạn nên thực hiện các xét nghiệm máu này 5 năm một lần. Nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh tim cao và có tiền sử gia đình, bạn nên kiểm tra hàng năm từ 40 tuổi trở lên. Ngoài ra, xét nghiệm máu cũng cho bạn biết bạn có bị thiếu máu không, cơ thể có đang trong tình trạng nhiễm trùng không, chức năng đông máu có bình thường không, chức năng gan thận thế nào…
+ Điện tâm đồ (ECG): đây là một xét nghiệm y tế không xâm lấn và không đau, giúp phát hiện các bất thường về tim bằng cách đo hoạt động điện do tim tạo ra khi tim co bóp.
+ Xét nghiệm béo phì – thừa cân. Bạn nên kiểm tra chỉ số BMI và số đo vòng eo của bạn 2 năm một lần. Nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường thì nên kiểm tra cân nặng thường xuyên hơn.
Kiểm tra sức khỏe cho bệnh tiểu đường
Các xét nghiệm bệnh tiểu đường bao gồm xét nghiệm lượng đường trong máu lúc đói, đo lượng đường trong máu sau khi nhịn ăn (tức là không ăn trong một khoảng thời gian). Vì vậy xét nghiệm này thường được thực hiện trước khi bạn ăn sáng.
Các yếu tố rủi ro đối với bệnh tiểu đường loại 2 bao gồm:
+ Tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường
+ Bị tiền đái tháo đường (tình trạng bệnh lý khi nồng độ đường huyết của bạn cao hơn bình thường nhưng chưa đạt đến tiêu chí đủ để chẩn đoán đái tháo đường)
+ Trên 55 tuổi
+ Bị thừa cân hoặc béo phì
+ Huyết áp cao
+ Cholesterol trong máu cao
+ Hút thuốc
+ Thói quen ăn uống không lành mạnh
+ Có lối sống ít hoặc không vận động
+ Từng có tiền sử bị đau thắt ngực, đau tim hoặc đột quỵ
Nếu bạn có những yếu tố rủi ro trên thì nên tầm soát mỗi năm 1 lần.
Xét nghiệm nước tiểu
Thông qua phân tích các thông số nước tiểu, bác sĩ sẽ xác định xem bạn có viêm nhiễm đường tiết niệu hoặc mắc các bệnh lý về thận hay không.
Chẩn đoán hình ảnh
Danh mục này sẽ gồm chụp phim X-quang tim phổi phát hiện sớm các tổn thương ở phổi cùng các vấn đề liên quan đến tim, lồng ngực.
Ngoài ra, tùy vào tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn mà bác sĩ sẽ chỉ định thêm chụp X-quang ở các bộ phận khác trên cơ thể.
2. Khám sức khỏe bổ sung cho nữ giới
Riêng ở nữ giới (giới tính sinh học) thì ngoài các xét nghiệm chung cho người trưởng thành ở trên, nữ giới sẽ làm thêm các xét nghiệm bổ sung như:
Tầm soát ung thư vú
Hiệp hội Bác sĩ Hoa Kỳ (ACP) đưa ra các khuyến nghị chung sau đây cho những phụ nữ có nguy cơ ung thư vú ở mức trung bình [3]:
+ Phụ nữ từ 40 đến 49 tuổi: Bạn không nên chụp nhũ ảnh hàng năm nhưng nếu muốn, bạn có thể thảo luận với bác sĩ.
+ Phụ nữ trong độ tuổi từ 50 đến 74: Nên chụp nhũ ảnh mỗi năm một lần.
+ Phụ nữ trong độ tuổi từ 75 trở lên: Không còn khuyến khích chụp nhũ ảnh.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) lại có khuyến nghị sau [4]:
+ Phụ nữ từ 40 tuổi nên tầm soát ung thư vú hàng năm nếu có nhu cầu
+ Phụ nữ từ 45 tuổi nên bắt đầu tầm soát ung thư vú hàng năm
+ Phụ nữ từ 55 tuổi nên tầm soát ung thư vú 2 năm 1 lần
Các khuyến nghị về chụp nhũ ảnh sẽ khác nhau tùy vào mỗi người nên tốt nhất là bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ là có nên chụp nhũ ảnh thường xuyên không.
Xét nghiệm Pap hoặc HPV
Hình ảnh được đăng tải bởi JESHOOTS.COM trên Unsplash
2 xét nghiệm này dùng để sàng lọc ung thư cổ tử cung. Về tần suất, bạn nên đi xét nghiệm bao nhiêu lần thì còn tùy thuộc vào độ tuổi, tiền sử bệnh và kết quả xét nghiệm Pap hoặc HPV gần đây nhất. Nhìn chung thì:
+ Nếu bạn từ 21 đến 24 tuổi: bạn có thể chọn làm xét nghiệm Pap 3 năm 1 lần hoặc đợi cho đến khi đủ 25 tuổi thì mới bắt đầu xét nghiệm.
+ Nếu bạn từ 25 đến 65 tuổi: hãy làm xét nghiệm HPV 5 năm 1 lần hoặc xét nghiệm Pap và xét nghiệm HPV cùng nhau trong 5 năm 1 lần.
+ Nếu bạn trên 65 tuổi: bạn có thể không cần xét nghiệm Pap/ HPV nữa.
Khám phụ khoa
Khám phụ khoa sẽ tập trung kiểm tra sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục của nữ giới. Qua đó, bạn sẽ sớm phát hiện các thay đổi bất thường liên quan đến đường sinh dục, bệnh lý cơ quan sinh sản.
Thông thường, phụ nữ chỉ đi khám phụ khoa khi có những triệu chứng như ngứa rát ở vùng kín. Rất ít người chủ động đi khám phụ khoa định kỳ, chủ quan nghĩ mình không có triệu chứng gì thì không cần đi kiểm tra, hoặc vì tâm lý ngại ngùng nên không muốn đi khám.
Nhưng cách nghĩ này lại không tốt cho sức khỏe sinh sản của nữ giới. Bởi có những trường hợp bệnh tưởng chừng vô hại hoặc không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, để đến khi bệnh phát triển nặng, người bệnh phát hiện trễ thì căn bệnh đã gây ra viêm nhiễm nặng, dẫn tới các tình trạng như u xơ tử cung, ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh con. Trường hợp tệ nhất là dẫn đến vô sinh và tử vong.
Những mầm bệnh âm thầm phát triển trong cơ thể người chỉ có thể được phát hiện khi đi kiểm tra ở bệnh viện. Càng phát hiện sớm chừng nào, tỷ lệ điều trị và khỏi bệnh càng cao chừng ấy.
Vì vậy, mỗi bạn nữ cần chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân bằng cách đi khám phụ khoa định kỳ tối thiểu 6 tháng 1 lần.
Khám phụ khoa sẽ bắt đầu bằng việc bác sĩ thăm khám lâm sàng (hỏi tình trạng mối quan hệ, tiền sử bệnh, chu kỳ kinh nguyệt…), sau đó thực hiện các xét nghiệm để kiểm tra như soi tươi – nhuộm huyết trắng, siêu âm bụng, soi cổ tử cung, tầm soát ung thư cổ tử cung…
Bằng cách này, bác sĩ có thể phát hiện:
+ Các tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn, virus hoặc nấm men gây ra.
+ Các dị dạng đường sinh dục có thể ảnh hưởng đến việc mang thai và sinh con (tử cung có vách ngăn, tử cung 2 sừng…)
+ Các bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh sản (viêm cổ tử cung, u xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung, u nang buồng trứng…)
+ Tổn thương tiền ung thư (cổ tử cung, nội mạc tử cung). Kiểm tra này vô cùng quan trọng, vì nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi, còn nếu phát hiện trễ thì việc điều trị không những tốn kém mà còn không hiệu quả, có thể gây tử vong.
Khám phụ khoa sẽ bao gồm các bước cơ bản sau:
1. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi thông tin cá nhân (gồm tuổi tác, cân nặng, tình trạng hôn nhân, đã từng quan hệ chưa…), tiền sử bị bệnh hoặc các dấu hiệu bất thường mà bệnh nhân cảm thấy.
2. Khám âm đạo: Bác sĩ sẽ quan sát âm đạo xem có gì bất thường không bằng cách đưa mỏ vịt vào bên trong âm đạo. Nếu nghi ngờ bệnh nhân mắc bệnh phụ khoa thì sẽ lấy mẫu dịch âm đạo hoặc tế bào.
Với những bạn đã quan hệ hoặc có gia đình, bác sĩ sẽ siêu âm đầu dò để kiểm tra toàn bộ cơ quan sinh dục. Còn với những bạn chưa quan hệ thì bác sĩ sẽ dùng phương pháp siêu âm vùng bụng.
3. Xét nghiệm dịch âm đạo: Từ dịch âm đạo lấy được trong lúc soi âm đạo bằng mỏ vịt, bác sĩ sẽ đem đi xét nghiệm để xem bạn có mắc các bệnh viêm đạo không.
4. Khám tử cung: Bác sĩ có thể dùng tay sờ nắn vùng bụng để xác định vị trí, kích thước của tử cung hoặc siêu âm để xác định cấu trúc, tình trạng của tử cung, cổ tử cung, buồng trứng và ống dẫn chứng.
5. Tư vấn điều trị: Sau khi đã khám tổng quát và có kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ kết luận tình trạng của bạn và tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.
Địa chỉ khám phụ khoa uy tín ở TP. Hồ Chí Minh:
1. Bệnh viện Từ Dũ (Quận 1)
2. Bệnh viện Hùng Vương (Quận 5)
3. Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM (Quận 5)
4. Bệnh viện phụ sản Mekong (Quận Tân Bình)
5. Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (Quận 5)
Khám sức khỏe bổ sung cho nam giới
Nếu nữ giới có khám phụ khoa thì ở nam giới là khám nam khoa. Cũng tương tự với nữ giới, mục đích khám nam khoa là để kiểm tra sức khỏe sinh sản, sinh lý của phái mạnh. Nhưng nhiều người vẫn còn mang tâm lý e dè, ngại ngùng, dù vùng kín hoặc trong lúc sinh hoạt chuyện “chăn gối” có dấu hiệu bất thường thì cũng không muốn đi khám mà tự mình tìm hiểu hoặc tự chẩn đoán bằng kinh nghiệm cá nhân, bằng Google.
Hình ảnh được đăng tải bởi Austin Distel trên Unsplash
Điều này không có lợi cho sức khỏe vì chỉ khi được thăm khám, kiểm tra thì mới chẩn đoán được đúng bệnh và điều trị dứt điểm. Không ít trường hợp giấu giếm hoặc làm theo hướng dẫn trên mạng (chưa qua kiểm nghiệm) khiến tình trạng bệnh thêm trầm trọng, không những “tiền mất tật mang” mà còn gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản (dẫn đến vô sinh) hay thậm chí là tử vong.
Chuyện đi nam khoa cũng bình thường như việc bạn đi nha sĩ để khám chiếc răng đau. Nó không thể hiện giá trị hay phong độ đàn ông của bạn mà biểu thị bạn biết cách chăm sóc sức khỏe.
Nhìn chung, khám nam khoa sẽ gồm 3 nhóm chính sau:
1. Khám tổng quát: Bác sĩ sẽ hỏi thăm các thông tin cá nhân cơ bản như tuổi tác, tình trạng mối quan hệ, bạn từng quan hệ chưa, tiền sử bệnh tật liên quan đến vùng sinh dục, các dấu hiệu, triệu chứng, các loại thuốc đã và đang dùng… Bằng những thông tin này, bác sĩ có thể đưa ra những đánh giá cơ bản về tình trạng sức khỏe của bạn và chỉ định các xét nghiệm cụ thể.
2. Khám cơ quan sinh dục: Bác sĩ sẽ kiểm tra bên ngoài cơ quan sinh dục của nam giới để xem dương vật có dấu hiệu gì bất thường không (vết loét, mụn rộp, nổi hột, khối u…)?
3. Xét nghiệm nam khoa: Đây là bước vô cùng quan trọng để chẩn đoán bệnh lý cũng như kiểm tra tình trạng sức khỏe sinh sản của nam giới. Thông thường, bác sĩ sẽ dựa vào hai bước trên để đưa ra chỉ định xét nghiệm thích hợp nên không phải mọi bệnh nhân đi khám nam khoa cũng đều được nhận các xét nghiệm giống nhau. Dưới đây là một số xét nghiệm phổ biến:
+ Xét nghiệm tinh dịch: là xét nghiệm lấy mẫu tinh dịch của bệnh nhân để phân tích tinh dịch đồ. Phân tích này sẽ cho thấy chính xác khả năng sinh sản của nam giới, đưa ra các thông số về số lượng tinh trùng, hình dáng, khả năng di chuyển…
+ Xét nghiệm hormone: là xét nghiệm định lượng hormone testosterone cùng các hormone liên quan đến khả năng sinh lý, quá trình sản xuất tinh trùng.
+ Xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng: thông thường cơ thể nam giới sẽ có những kháng thể bất thường chống lại chính tinh trùng của bản thân. Chúng sẽ tấn công tinh trùng, ngăn cho tinh trùng bơi đến trứng. Do đó, nhiều nam giới dù sản xuất tinh trùng bình thường nhưng vẫn không thể thụ thai. Những kháng thể này cũng là một nguyên nhân khiến nam giới bị vô sinh.
+ Xét nghiệm máu, nước tiểu: dùng để kiểm tra chỉ số sức khỏe hoặc có đang nhiễm mầm bệnh nào trong người không.
Địa chỉ khám nam khoa uy tín ở TP. Hồ Chí Minh:
1. Bệnh viện Bình Dân (Quận 3)
2. Bệnh viện Từ Dũ (Quận 1)
3. Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM (Quận 5)
4. Bệnh viện Gia Định (Quận Bình Thạnh)
5. Bệnh viện Nhân dân 115 (Quận 10)
Địa chỉ khám nam khoa uy tín ở Hà Nội:
1. Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội (cụm chi nhánh Hoàng Mai)
2. Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ (Thanh Xuân)
3. Trung tâm Nam học – Bệnh viện Việt Đức (Quận Hoàn Kiếm)
4. Trung tâm Y khoa số 1 – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (Quận Đống Đa)
Vài lưu ý khi khám sức khỏe định kỳ
Bạn cần lưu ý những điều sau trước khi đi khám sức khỏe định kỳ:
+ Không ăn sáng, không uống nước ngọt hoặc chất có chứa caffeine. Chỉ được uống nước lọc để kết quả xét nghiệm máu và nước tiểu được chính xác nhất.
+ Nếu có siêu âm bụng thì bạn nên uống nhiều nước và nhịn tiểu cho tới khi siêu âm bụng xong.
+ Nếu có nội soi dạ dày thì cần nhịn ăn trước khi nội soi.
Lưu ý khi đi khám phụ khoa dành cho nữ giới:
+ Không cần quá lo lắng, căng thẳng; bác sĩ hỏi thế nào thì bạn cứ trả lời đúng như thế đấy. Trả lời mông lung, vòng vo, che giấu chỉ khiến cuộc thăm khám mất thời gian hơn.
+ Không đi khám lúc đang “rụng dâu” mà chờ khi sạch kinh từ 3 đến 5 ngày rồi hãy đi.
+ Không quan hệ trong vòng 48 tiếng trước khi đi khám.
+ Không dùng dung dịch vệ sinh, thuốc đặt âm đạo trong vòng 72 giờ trước khi khám; cũng không được thụt rửa âm đạo.
+ Mặc trang phục thoải mái, dễ thay để tiện cho việc thăm khám.
Lưu ý khi đi khám nam khoa dành cho nam giới:
+ Không nên e ngại mà hãy chuẩn bị tâm lý thoải mái, cởi mở nói những vấn đề mà bạn đang gặp phải. Bác sĩ là người nghe để chẩn đoán bệnh chứ không phán xét bạn bất cứ điều gì. Chỉ có cởi mở, thẳng thắn thì công cuộc thăm khám sẽ chính xác hơn, tiết kiệm thời gian hơn.
+ Không uống nhiều nước trước khi đi khám
+ Không quan hệ hoặc kiêng thủ dâm khoảng từ 5 đến 7 ngày trước khi khám nam khoa, đặc biệt nếu vấn đề liên quan đến rối loạn cương dương hoặc vô sinh.
Các nguồn thông tin trong bài:
[1] Sexually transmitted infections (STIs) (who.int)
[2] Which STD Tests Should I Get? | Prevention | STDs | CDC
[3] http://doi.org/10.7326/M18-2147
[4] ACS Breast Cancer Screening Guidelines
How Often Should You Get Routine Checkups at the Doctor? (healthline.com)
Khám phụ khoa gồm khám những gì | PK BV Đại học Y Dược 1 (umcclinic.com.vn)
Chia sẻ
Sao chép link
Danh mục khám phá
“Sao quan hệ xong lại buồn?” – Có phải mình kỳ lạ quá không?
Có những lúc, quan hệ tình dục xong không hề tệ, thậm chí còn vui, thỏa mãn… Nhưng không hiểu sao, vài phút sau lại thấy buồn buồn, trống rỗng, muốn nép vào ai đó hoặc… khóc một mình.
Nếu bạn từng có cảm giác như vậy, thì bạn không hề lạ đời. Và càng không “quá nhạy cảm” đâu. Thật ra, khoa học có tên cho hiện tượng này: Postcoital Dysphoria – Tạm dịch là cảm giác buồn sau khi quan hệ.
Nó là gì vậy?
Đó là khi bạn cảm thấy buồn bã, cô đơn, hụt hẫng, thậm chí xa cách với người bên cạnh, dù trước đó mọi thứ đều consensual (tự nguyện) và có vẻ ổn.
Có người còn miêu tả là “như vừa bị rút hết năng lượng”, “trống rỗng khó hiểu”, “tưởng sẽ thấy gần gũi hơn, mà lại thấy lạc lõng”.
Hình ảnh từ freepik
Vì sao lại xảy ra?
1. Hormone rút như sóng biển
Khi “lên đỉnh”, cơ thể tiết ra hàng loạt hormone khiến bạn thấy vui vẻ, hưng phấn (oxytocin, dopamine, prolactin). Nhưng sau đó, tụt nhanh như sóng rút, khiến cơ thể cảm thấy chới với – kiểu như vừa được nâng lên rồi… thả rơi.
2. Tâm không khớp thân
Có những lúc mình quan hệ vì thân xác muốn, nhưng cảm xúc chưa thực sự sẵn sàng, hoặc không thấy đủ kết nối. Khi xác xong rồi, tâm mới “lên tiếng”: “Ủa, vậy là xong hả?”, “Mình có được thấy – hiểu – yêu – an toàn thật không?”.
3. Cảm xúc cũ ùa về
Đôi khi, những trải nghiệm cũ (tổn thương, bị động chạm không mong muốn, cảm giác bị bỏ rơi…) vẫn nằm đâu đó trong tiềm thức. Quan hệ tình dục – vốn là một trải nghiệm rất nhạy – có thể vô thức khơi lại những ký ức đó. Dù bạn không cố ý nhớ, cơ thể vẫn nhớ.
4. Kỳ vọng khác với thực tế
Bạn mong cuộc yêu sẽ khiến hai người gần gũi hơn, hay bạn hy vọng mình sẽ cảm thấy “được yêu hơn”. Nhưng nếu người kia quay lưng ngủ, hoặc không ai ôm ai nói gì, cảm giác hụt hẫng có thể ập tới.
Có gì sai với bạn không? Không hề
Cảm giác đó không phải dấu hiệu bạn có vấn đề. Nó chỉ cho thấy:
- Bạn là người có hệ thần kinh cảm nhận sâu sắc.
- Bạn cần sự kết nối thật sự, không chỉ là tiếp xúc cơ thể.
- Bạn xứng đáng được yêu theo cách khiến bạn thấy an toàn và được thấu hiểu.
Hình ảnh từ freepik
Làm gì khi thấy buồn sau khi quan hệ?
- Nhận ra rằng cảm giác đó không sai – nó là một phần của trải nghiệm sống.
- Nhẹ nhàng trò chuyện với người yêu, nếu bạn cảm thấy đủ an toàn. Nói ra cảm xúc thật là cách chữa lành.
- Ghi lại những lần cảm thấy buồn – có thể bạn sẽ nhận ra một kiểu sex, một kiểu quan hệ, hoặc một người nào đó luôn khiến mình buồn, còn kiểu khác thì không.
- Nếu cảm giác này lặp đi lặp lại và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần – bạn có thể cần một không gian trị liệu an toàn để hiểu và chữa lành sâu hơn.
Tóm lại
Không phải sex làm bạn buồn.
Mà là cơ thể bạn đang nhắc nhẹ: “Mình cần nhiều hơn thế – cần sự kết nối, yêu thương, và sự an toàn thật sự.”
Chia sẻ
Sao chép link
QUIZ – Bạn hiểu tới đâu chuyện “dính bầu” và “né bầu”?
Nhiều người tưởng mình biết, nhưng… thử mới biết!
Câu 1: Nếu “gần gũi” vào ngày được gọi là “an toàn” thì có thể mang thai không?
A. Không đâu, đã là “an toàn” mà!
B. Có thể, vì chu kỳ mỗi người mỗi khác
C. Tuỳ hôm đó có ăn nóng không
D. Chắc chắn không thể
Câu 2: Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể uống thường xuyên không?
A. Càng uống nhiều càng an tâm
B. Uống thoải mái miễn đúng liều
C. Không nên, dễ rối loạn nội tiết
D. Còn tuỳ cơ địa
Câu 3: Dừng lại đúng lúc” có phải cách tránh thai an toàn không?
A. Có nếu kiểm soát tốt
B. Tuỳ kỹ năng
C. Không an toàn vì vẫn có khả năng dính
D. Còn tuỳ “niềm tin”
Hình ảnh từ freepik
Câu 4: Sau bao lâu thì que thử thai sẽ chính xác nhất?
A. Thử liền sau khi “nghi ngờ”
B. 1–2 ngày sau là ra rồi
C. Ít nhất 7–14 ngày sau
D. Khi nào thấy dấu hiệu lạ
Câu 5: Đặt vòng tránh thai rồi thì còn khả năng có bầu không?
A. Không, vòng là tuyệt đối
B. Có xác suất thấp
C. Tuỳ vào… tâm trạng “vòng”
D. Không rõ, chỉ nghe nói
Đáp Án & Giải Thích
1️⃣ – B → “Ngày an toàn” chỉ là dự đoán, trứng có thể rụng sớm hoặc muộn. Không chắc chắn!
2️⃣ – C → Thuốc khẩn cấp không nên dùng thường xuyên, có thể gây rối loạn nội tiết.
3️⃣ – C → “Dừng đúng lúc” vẫn có khả năng mang thai do tinh trùng có thể xuất hiện trước
4️⃣ – C → Phải đợi ít nhất 7–14 ngày để hormone đủ cao thì que mới chính xác.
5️⃣ – B → Vòng tránh thai rất hiệu quả nhưng không tuyệt đối 100%. Vẫn có rủi ro nhỏ.
Hình ảnh từ freepik
Xếp Hạng Kết Quả
✅ 5/5: Quá đỉnh! Tư vấn luôn được rồi đó!
✅ 3–4/5: Ổn rồi, nhưng vẫn nên cập nhật thêm hen!
✅ 1–2/5: Coi chừng hiểu sai là “có chuyện” thiệt á!
✅ 0/5: Bắt đầu lại từ đầu cũng không muộn – bạn không cô đơn đâu!
Chia sẻ
Sao chép link
Âm thanh lúc yêu – chỉ là phản xạ hay còn nhiều điều thú vị đằng sau?
Có bao giờ bạn thấy… mình hơi “ồn ào” khi đang enjoy chuyện ấy? Hoặc bạn để ý thấy người kia thỉnh thoảng thốt lên mấy âm nghe “phê hết cỡ”? 👂
Tin được không: mấy tiếng đó không hề “kỳ cục”, mà thật ra là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi cảm xúc lên cao đấy!
Cơ thể tự động “lên tiếng” khi sung sướng
Lúc cảm xúc dâng trào, tim đập nhanh, máu dồn về khắp nơi, hơi thở gấp gáp hơn, và bụp! – mình thốt ra tiếng rên, tiếng thở dốc mà… không cần suy nghĩ gì luôn. Đó là cơ thể nói “tôi đang cảm thấy rất đã nha!” 😌
Hình ảnh từ freepik
Một nghiên cứu lớn gần đây còn chỉ ra rằng: càng gần lúc “lên đỉnh”, âm thanh càng to, cao và rõ ràng – dù là nam hay nữ. Không ai “nhỏ nhẹ” mãi được đâu, tới lúc “bùng nổ” là… ai cũng như nhau cả 🤭
Âm thanh không chỉ bản năng – còn là cách kết nối
Nhiều bạn rên để tăng cảm xúc, để đối phương hiểu mình đang thích. Có người hơi ngại, sợ nghe “kỳ cục” nên cố nín. Nhưng nè, rên hay không là lựa chọn của mỗi người – miễn là cả hai thoải mái, tôn trọng nhau là được.
Thậm chí có giả thuyết cho rằng: càng rên, càng dễ lên đỉnh – vì vừa giải tỏa, vừa kích thích cảm xúc theo kiểu vòng xoáy tích cực 🎢
Hình ảnh từ freepik
Xã hội & văn hóa cũng ảnh hưởng nữa!
Có nơi cởi mở, xem việc rên rỉ là chuyện rất đỗi tự nhiên. Có nơi thì kín đáo, khiến nhiều người lo lắng “tiếng mình nghe có lạ không ta?”. Nhưng nếu hiểu đây là phản xạ sinh học, thậm chí giúp gắn kết cả hai người – thì biết đâu bạn sẽ tự tin rên hơn chút 😘
Tóm lại
Có âm thanh trong chuyện ấy là hoàn toàn bình thường – thậm chí còn giúp kết nối & thăng hoa hơn
Nếu cảm thấy an toàn và thoải mái, thì cứ “cất tiếng” theo cách bạn muốn.
Còn nếu đối phương rên, hãy đón nhận nó như một món quà cảm xúc – chứ đừng ngại ngùng hay đánh giá 😌
Chia sẻ
Sao chép link
“Rên” có gì vui?
Không phải ngẫu nhiên mà nhiều cặp đôi cho rằng âm thanh trong lúc “tùng dịch” như tiếng rên rỉ, lời thì thầm, hay hơi thở dồn dập lại khiến mọi thứ… cháy hơn hẳn!
Khi âm thanh trở thành gia vị yêu
Nghiên cứu cho thấy:
Phụ nữ biết rên – tức là phát ra âm thanh đúng lúc – không chỉ giúp đối phương dễ “về đích”, mà còn tăng khoái cảm và ham muốn cho chính mình.
Hình ảnh từ freepik
Bộ não “bật đèn xanh” khi nghe tiếng rên
- “Ủa mình đang làm đúng nè!”
- “Người ta đang tận hưởng thiệt sự.”
- Và từ đó, cả hai cùng “thăng”.
Nhưng nếu quá im lặng thì sao?
Sự im lặng tuyệt đối dễ khiến đối phương… tụt mood. Nhiều người chia sẻ: nếu không nghe gì, họ cảm thấy thiếu kết nối và mất tự tin.
Hình ảnh từ freepik
Khoa học nói gì?
- Cả hai cùng “rên” đúng lúc = “tùng dịch” viên mãn hơn
- Âm thanh tự nhiên = hưng phấn tăng mạnh
Nếu bạn đang thấy “chuyện ấy” hơi nguội…
Thử rên nhẹ một chút xem 😏 Vì “nghe thấy khoái” cũng là một cách kết nối!
Chia sẻ
Sao chép link
Yêu nhau chênh 30cm: Peter có lạc trôi? Cô bé có “đón sóng”?
Chuyện tình yêu mà chiều cao lệch nhau 25–30cm trở lên thì dễ thương thiệt đó. Đi ngoài đường ôm nhau là hết nước chấm. Nhưng mà, tới hồi về phòng… bắt đầu thấy hơi “lạ sóng”.
Peter thì cao nghều, cô bé thì thấp bé, mà tùng dịch thì cần… giao thoa đúng tầm. Không lẽ mỗi lần gần nhau là phải kê gối, chỉnh tư thế, đếm góc độ? Khoan đã, chưa tới mức đó đâu – chỉ cần hiểu cơ thể một chút, phối hợp một chút, và thêm chút chiêu là Peter và cô bé lại “kết nối vô cực”.
1. Chênh lệch chiều cao không phải án tử của đời sống gối chăn
Đừng nghĩ rằng yêu người quá cao hay quá thấp là “thiệt thòi” trong chuyện phòng the. Trái lại luôn:
- Người cao thường có sức nâng đỡ tốt, bao trọn bạn như siêu anh hùng.
- Người thấp thì dễ uốn cong, xoay trở, tạo nên những đường cong mê mẩn.
- Vấn đề chỉ là: điểm tiếp xúc giữa Peter và cô bé dễ bị lệch, gây mỏi người, hụt cảm xúc, hoặc cảm giác “trật sóng” dù đang… rất có mood.
Hình ảnh từ unsplash
2. Vấn đề thật sự: góc chạm không khớp
Đây là lúc vật lý lên tiếng. Khi chênh nhau gần gang tay:
- Peter thường cao hơn tầm đón của cô bé.
- Một bên phải cúi – một bên phải rướn.
- Có những hôm Peter “đâm chệch”, cô bé thì rát rát kiểu gì đó… hơi sai sai.
Và đó là lý do vì sao những cặp chênh chiều cao cần tinh chỉnh tư thế, thời gian dạo đầu và độ trơn chuẩn chỉnh hơn bình thường.
3. Dạo đầu – tưởng đủ rồi? Làm thêm 10% nữa bạn ơi
Đây là phần nhiều người chủ quan nhất. Dạo đầu không phải “thủ tục” – nó là phần quan trọng nhất để chuẩn bị cho cuộc yêu mượt mà.
Phụ nữ không có công tắc on/off. Muốn cô bé thực sự sẵn sàng đón Peter, cần phải đi qua các trạm:
- Kích thích: người ấm lên, da nhạy cảm, cô bé hé nhẹ.
- Hưng phấn: bắt đầu muốn nhiều hơn, phản ứng mạnh.
- Rồi mới tới cực khoái – nếu kết nối đủ.
Mà quan trọng là: bạn nghĩ đã đủ dạo đầu? Làm thêm 10% nữa đi. Vì cái bạn nghĩ là “ổn rồi” nhiều khi với đối phương chỉ mới… giữa chừng.
Tips siêu xịn dành cho bạn:
- Đừng nhào vô vùng tam giác ngay. Hãy đi đường vòng: tai, gáy, vai, đùi non, lưng, gót chân.
- Dùng lời – nói nhẹ, gợi ý, trêu chọc, khen – đừng để im phăng phắc như đang thiền định.
- Và đặc biệt, hãy để cô bé là người mời Peter vào, đừng ép.
Hình ảnh từ unsplash
4. Bôi trơn – nhỏ mà có võ
Chênh chiều cao thường kéo theo góc tiếp xúc không trơn tru, dễ làm cô bé bị căng, ma sát sai chỗ.
- Nếu cơ thể chưa đủ ẩm – dùng gel gốc nước.
- Đừng chỉ chấm chấm vài giọt – hãy massage nhẹ nhàng quanh vùng dưới bụng, đùi trong, và Peter nữa.
- Mượt là điều kiện tiên quyết để trải nghiệm không bị đứt mood.
5. Những tư thế “cứu cánh” cho team lệch 30cm
a. Ngồi trên – người thấp làm chủ, Peter dễ lên đỉnh
- Người thấp ngồi trên Peter (ghế, giường, sofa gì cũng được).
- Chủ động độ sâu – góc – nhịp.
- Người cao nằm dưới vừa khỏe, vừa… rên đúng bài.
b. Nằm nghiêng – spooning tình cảm, dễ kiểm soát
- Cả hai nằm nghiêng cùng chiều.
- Peter tiến vào từ phía sau – không cần nâng hông, không cần gồng vai.
- Rất hợp cho những đêm yêu nhẹ nhàng, lâu lâu nhìn nhau… cười ngu.
c. Doggy “nâng cấp” – Peter đứng, cô bé trên giường
- Cô bé quỳ trên giường, kê gối dưới bụng cho hông cao lên.
- Peter không cần leo lên, mà đứng dưới đất, tận dụng chiều cao và giường làm bệ đỡ.
- Kết quả? Vào chuẩn góc, sâu – chắc – không gồng.
- Nếu giường thấp, có thể cho cô bé chống tay lên nệm, đầu gối dưới sàn – siêu cân bằng!
d. Sofa, ghế, bục gỗ – đồ gia dụng thành công cụ “tùng dịch”
- Ghế sofa thấp giúp người thấp ngồi/nằm đúng tầm.
- Peter đứng/quỳ phía trước là dễ dàng phối hợp.
- Có ghế tình yêu thì càng tốt, nhưng không có cũng không sao – chỉ cần sáng tạo.
6. Những lợi thế không ai nói nhưng ai cũng thích
Chênh chiều cao trong tùng dịch thật ra có nhiều lợi thế bất ngờ:
- Eye contact siêu cảm xúc – người thấp ngước lên, người cao cúi xuống: ánh mắt đụng nhau là “rụng”.
- Hôn gáy, tai, trán dễ hơn bao giờ hết.
- Tạo cảm giác được “ôm trọn” hay “bao phủ” – tăng kết nối thân mật, nhất là trong các tư thế úp thìa hay bế tường.
Hình ảnh từ freepik
7. Đừng cố giống nhau – hãy tìm cách hòa hợp
“Tình yêu không cần chiều cao đối xứng.“
Peter và cô bé không cần “khít” về tầm vóc – chỉ cần đủ thấu hiểu, đủ tinh tế là vẫn sóng trùng sóng.
- Giao tiếp: nói với nhau những gì bạn thấy – nghe – cảm.
- Thử nghiệm: có hôm trật một chút, cười cái rồi làm lại – không sao cả.
- Đặt mục tiêu là kết nối và tận hưởng, không phải “làm đúng kỹ thuật”.
Kết lại bằng một cái chớp mắt đáng yêu
Chênh lệch chiều cao không làm tình yêu bị chùng – chỉ khiến mình cần… lót thêm cái gối và lắng nghe nhau nhiều hơn.
Peter sẽ tìm được đường về nhà cô bé – miễn là bạn chịu dạo đầu kỹ, bôi trơn đủ, chọn tư thế đúng, và yêu nhau bằng tất cả sự vui vẻ & nhẹ nhàng có thể.
Chia sẻ
Sao chép link