“Tại sao nhiều người trong chúng ta vẫn nghĩ rằng xem po.rn sẽ cải thiện được kỹ năng tình dục?” Đây không phải là một bài viết để phán xét hay chỉ trích. Thay vào đó, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích khoa học về cách por.n thực sự ảnh hưởng đến đời sống tình dục của bạn.

Chuyện Người Lớn Và Những Cái Bẫy “Mua Một Tặng Một”

Chào các “nhà nghiên cứu khoa học”!

Nếu bạn đang nghĩ rằng xem porn là cách học “yêu” hiệu quả nhất vì:

• Miễn phí
• Không cần đăng ký học
• Có thể “nghiên cứu” bất cứ lúc nào
• Nhiều “giáo trình” để lựa chọn

Thì xin chúc mừng – bạn đang tự biến mình thành nhân vật chính trong một bộ phim hài mà không hay biết. 

Hollywood Của “Chuyện Ấy”: Nơi Fantasy Đánh Bại Reality

• Nghiên Cứu Thực Tế

Theo một nghiên cứu được công bố trên Journal of Sex Research (2019), 84% cảnh quay trong phim người lớn chứa ít nhất một hành vi không thực tế trong đời sống tình dục thực tế. Điều này bao gồm:

– 90% các tư thế được thiết kế cho góc máy

– 76% các phản ứng được phóng đại

– 92% bỏ qua các bước chuẩn bị quan trọng

– Mỗi cảnh quay trung bình mất 4-6 giờ để hoàn thành

– Có ít nhất 15 người trong phòng (đạo diễn, quay phim, ánh sáng…) – nghĩa là bạn đang xem một “buổi họp công ty” chứ không phải moment riêng tư

> “Po.rn không phải là tài liệu giáo dục – nó là sản phẩm giải trí được thiết kế để kích thích thị giác.” – Dr. Emily Nagoski, Come As You Are (2021)

•  Những Tình Huống “Chỉ Có Trong Phim”

• Phân Tích Chuyên Sâu

Làm việc với nhiều khách hàng, SEBT nhận thấy những người thường xuyên xem porn có xu hướng:

**Đánh giá sai về cơ thể:**

   – Tự ti về kích thước, hình dáng

   – Áp đặt tiêu chuẩn phi thực tế lên đối tác

   – Giảm sự tự tin trong quan hệ thực tế

**Hiểu sai về kỹ thuật:**

   – Tập trung quá mức vào “performance”

   – Bỏ qua yếu tố an toàn và thoải mái

   – Không hiểu đúng về sinh lý học cơ bản

Não Bộ Của Bạn Đang Bị “Catfish”

• Khoa Học Nói Gì? (Phiên Bản Không Buồn Ngủ)

Nghiên cứu từ Cambridge cho thấy:

• Dopamine – Tên Tội Phạm Đáng Yêu

Trước khi xem po.rn:  Dopamine là chú cún ngoan

Sau khi xem po.rn thường xuyên: Dopamine là con khủng long đòi ăn cả thế giới

• Nghiên Cứu Về Não Bộ

Nghiên cứu từ Cambridge University (2021) cho thấy những thay đổi đáng kể trong cấu trúc não của người xem porn thường xuyên:

• Hệ Quả Sinh Lý

Dựa trên dữ liệu từ 2,000 ca lâm sàng (Sexual Medicine Reviews, 2022):

– 67% nam giới dưới 35 tuổi gặp vấn đề rối loạn cương

– 58% báo cáo giảm ham muốn với đối tác thực

– 72% cần kích thích mạnh hơn để đạt khoái cảm

Giao Tiếp Trong Porn: Khi “Uhm” và “Ah” Là Ngôn Ngữ Chính Thức

• Số Liệu Thống Kê

Nghiên cứu từ Archives of Sexual Behavior (2023) chỉ ra:

– 92% cảnh quay po.rn bỏ qua hoàn toàn quá trình thỏa thuận

– 88% không thể hiện bất kỳ hình thức giao tiếp nào

– 76% cảnh quay có yếu tố kiểm soát, bạo lực không thỏa thuận

• Từ kinh nghiệm tư vấn của SEBT, những vấn đề phổ biến bao gồm:

**Thiếu Kỹ Năng Giao Tiếp:**

   – Không biết cách bày tỏ nhu cầu

   – Khó khăn trong việc đọc ngôn ngữ cơ thể

   – Bỏ qua tín hiệu từ đối tác

**Hiểu Sai Về Đồng Thuận:**

   – Cho rằng im lặng đồng nghĩa với đồng ý

   – Không hiểu và thiếu kiến thức về đồng thuận

   – Áp đặt mong muốn cá nhân

• Thống Kê cho thấy

Archives of Sexual Behavior (2023) phân tích 1000 video và phát hiện:

Các Câu Thoại Phổ Biến Nhất:

1. “Oh yes!” (1,243 lần)

2. “Don’t stop!” (892 lần)

3. “Right there!” (756 lần)

Các âm thanh không thể viết ra (∞ lần)

• Những Câu KHÔNG BAO GIỜ Xuất Hiện:

– “Anh/em thấy ổn không?”

– “Chỗ này đau quá”

– “Khoan, để em thay tư thế thoải mái hơn”

– “Anh ơi, em bị chuột rút!”

• Tình Huống Thực Tế VS. Porn

Kỳ Vọng Và Thực Tế: Câu Chuyện Buồn Của Những Người Tin Vào “Movie Magic”

•  Những Con Số Không Thể Tin Nổi

Khảo sát từ International Journal of Sexual Health (2023) với 5,000 người tham gia:

•  Tác Động Tâm Lý

Cái nhìn sai lệch về hình ảnh cơ thể

   – Po.rn: Cơ bắp như Captain America

   – Thực tế: Cơ bắp như… người bình thường đi làm 8 tiếng/ngày

Hiểu lầm về sự thật trong tương tác sinh học

   – 78% đàn ông lo lắng về “thời lượng”

   – 82% phụ nữ áp lực về phản ứng

   – 100% mọi người đều quên mất rằng segg là để… vui vẻ, tận hưởng

• Hậu Quả Tâm Lý

Dữ liệu từ Psychology Today (2023) cho thấy:

– 78% người trẻ cảm thấy không đủ tốt

– 65% có lo lắng sợ hãi trong quan hệ tình d.ục

– 82% so sánh bản thân với p.orn

Kết Nối Thực Sự: Không Phải Cứ Click Là Match

• Khoa Học Về “Love Hormones”

Dr. Helen Fisher và team nghiên cứu về hormone hạnh phúc:

 Oxytocin – The Real MVP

– Oxytocin: hormone “yêu đương” tự nhiên, kết nối thể chất tăng oxytocin tự nhiên

– Po.rn: làm giảm độ nhạy với oxytocin

như đường hóa học, ngọt nhưng không tốt cho sức khỏe

– Thực tế: như mật ong tự nhiên, phải kiên nhẫn mới có

• Giải Pháp “Không Đau Đớn”

Dựa trên nghiên cứu từ Sexual and Relationship Therapy (2023):

**Reset Dopamine:**

   – Detox digital 30 ngày

Ngày 1-3: “Mình không thể…”

Ngày 4-7: “Có lẽ mình có thể…”

Ngày 8+: “Tại sao mình không làm điều này sớm hơn?”

   – Tập trung vào kích thích tự nhiên

   – Xây dựng lại độ nhạy cảm

**Xây Dựng Kết Nối:**

   – Thực hành mindfulness trong tình dục

   – Tăng cường giao tiếp phi ngôn ngữ (dạo đầu, các hoạt động không thâm nhập)

   – Phát triển kết nối thân mật và giao tiếp lành mạnh

Đường Dài Mới Biết Ngựa Hay

Thay vì cố gắng trở thành “siêu sao” từ việc xem por.n, hãy:

**Học Hỏi Đúng Cách:**

   – Đọc sách và các nghiên cứu khoa học, đi từ sinh lý cơ thể lên đến các tầm cao mới.

   – Tham khảo ý kiến và tiếp nhận tư vấn từ chuyên gia >> https://forms.gle/r5nt2gBWKXteLbdq9

   – Tìm hiểu nghiên cứu về tâm lý và tâm lý cặp đôi

**Rèn Luyện Kỹ Năng:**

   – Tập trung vào giao tiếp

   – Hiểu về giải phẫu thực tế 

   – Học và nâng cao kỹ năng từ các chuyên gia >> https://short.com.vn/nrN2

**Xây Dựng Mối Quan Hệ:**

   – Đầu tư thời gian vào fore.play

   – Tạo không gian an toàn để thử nghiệm

   – Tôn trọng giới hạn của nhau

> “Tình dục bản chất thực sự không phải là một màn trình diễn mà là sự kết nối ” – Dr. Sue Johnson

Lời Khuyên Cuối:

– Porn không phải là “khóa học online” về tình dục

– Thực tế luôn đẹp hơn, nếu bạn cho nó cơ hội

– Và nhớ rằng: không ai trong đời thực nói “oh yes!” nhiều như vậy đâu!

**P.S.:** Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ cho những người bạn của mình. **

Bài viết liên quan

Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai

Bắt đầu thử nghiệm một biện pháp tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới

Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?

Được biết đến như một “hormone tình yêu” hoặc “hormone âu yếm”, oxytocin có thể tác động mạnh mẽ đến cảm xúc của chúng ta. Dưới đây là 11 cách mà oxytocin ảnh hưởng đến bạn trong các mối quan hệ, dù là tình yêu hay tình thân.

1. Oxytocin có liên quan gì đến tình yêu?

Một nghiên cứu năm 2012 đã phát hiện ra các cặp đôi trong thời gian đầu hay quấn quít nhau thường có mức oxytocin cao hơn đáng kể so với những cặp đôi không còn gần gũi.

Nhưng oxytocin không chỉ xuất hiện khi bạn có tình yêu mới. Nó cũng được giải phóng trong quá trình hoạt động tình dục và có liên quan đến cường độ cực khoái.

Một đánh giá năm 2013 đã tóm tắt tất cả tác dụng tăng cường sự gắn kết mối quan hệ có thể có ở oxytocin. Một số trong số này bao gồm:

+ lòng tin

+ nhìn nhau tràn đầy yêu thương

+ sự đồng cảm

+ luôn nhớ về những kỉ niệm tốt đẹp của nhau

+ sự chung thủy

+ giao tiếp tích cực hơn

_{Hình ảnh được đăng tải bởi freestocks trên Unsplash}

2. Chính xác thì oxytocin là gì?

Oxytocin là một loại hormone hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh. Nó đóng một vai trò quan trọng trong sinh sản.

Cụ thể ở nữ giới, hormone này kích thích chuyển dạ và giải phóng sữa mẹ. Còn ở nam giới, oxytocin giúp di chuyển tinh trùng.

3. Cơ thể chúng ta có sản xuất oxytocin một cách tự nhiên không?

Có, oxytocin là một loại hormone được sản xuất bởi vùng dưới đồi – một vùng nhỏ ở đáy não của bạn – và được tiết ra bởi tuyến yên gần đó. 

Cơ thể chúng ta cũng sản xuất oxytocin khi được bạn tình kích thích và khi ta rơi vào lưới tình. Đó là lý do mà hormone này có biệt danh “hormone âu yếm” và “hormone tình yêu”.

4. Nó được kết nối với dopamine và serotonin như thế nào?

Oxytocin, dopamine và serotonin thường được gọi chung là “hormone hạnh phúc” đối với con người.

Khi bạn thấy ai đó thật hấp dẫn thật thu hút, não bạn sẽ giải phóng dopamine, mức serotonin tăng và oxytocin cũng được sản sinh. Điều này khiến bạn cảm thấy dâng trào cảm xúc lâng lâng, hạnh phúc mỗi khi nghĩ tới người ấy.

5. Oxytocin có thể tác động tích cực đến cảm xúc của chúng ta như thế nào?

Một đánh giá nghiên cứu cho thấy oxytocin có tác động tích cực đến các cảm xúc như:

+ thư giãn

+ lòng tin

+ ổn định tâm lý về tổng thể

Hormon này cũng đã được chứng minh là làm giảm mức độ căng thẳng và lo lắng khi được giải phóng vào một số phần của não.

6. Mối quan hệ giữa oxytocin và tình mẹ là gì?

Oxytocin đóng một số vai trò quan trọng trong việc làm mẹ, cụ thể:

Sinh nở

Hormon oxytocin báo hiệu tử cung co bóp, bắt đầu chuyển dạ. Nó giúp thúc đẩy quá trình sinh bằng cách tăng sản xuất các hormone liên quan. Sau khi sinh, nó giúp tử cung trở lại kích thước trước đó.

Cho con bú

Khi em bé ngậm vú mẹ thì sẽ kích hoạt giải phóng oxytocin. Điều này báo hiệu cơ thể tiết sữa cho bé.

Gắn kết

Các nghiên cứu trên người và động vật về tác dụng của oxytocin đối với mối liên kết mẹ con đã phát hiện ra những bà mẹ có mức độ oxytocin cao hơn có nhiều khả năng thực hiện các hành vi nuôi dạy con cái đầy tình cảm, bao gồm:

+ thường xuyên kiểm tra bé

+ có những cái chạm vô cùng trìu mến

+ hát hoặc nói chuyện với bé 

+ thường tắm rửa và chải chuốt cho bé

Một số nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ được nuôi dạy theo kiểu này sẽ được tăng cường oxytocin, thôi thúc chúng tìm cách tiếp xúc nhiều hơn với mẹ, củng cố hơn nữa mối gắn kết mẹ con.

Những ảnh hưởng này không chỉ giới hạn ở mối quan hệ mẹ con ruột thịt. Các nhà nghiên cứu trong một nghiên cứu năm 2014 đã phát hiện ra oxytocin có tác dụng tương tự ở cả mẹ nuôi.

7. Oxytocin có thể tạo ra tác dụng tương tự đối với người bố không?

Có bằng chứng cho thấy việc lên chức “bố mẹ” cũng kích thích giải phóng oxytocin ở người bố.

Ví dụ một nghiên cứu năm 2010 phát hiện nếu giữa bố và con có nhiều tương tác với nhau thì sẽ dẫn đến mức oxytocin cao hơn. Những kiểu tương tác ví dụ như hướng sự chú ý của con vào một số đồ vật nhất định và khuyến khích con tự khám phá.

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Element5 Digital trên Unsplash}

8. Liệu oxytocin có tăng cường sự chung thủy không?

Mối liên hệ giữa oxytocin và sự chung thủy có thể bắt đầu từ khả năng của hormone này khiến nam giới coi người yêu của mình hấp dẫn hơn những phụ nữ khác (dù quen thân hay xa lạ).

Nghiên cứu từ năm 2012 cho thấy oxytocin có thể tác động đến nam giới để giữ khoảng cách với những người phụ nữ xa lạ mà hấp dẫn.

Bạn càng dành nhiều thời gian cho người ấy, bạn càng sản xuất nhiều oxytocin; bạn càng sản xuất nhiều oxytocin thì bạn càng khao khát người ấy nhiều hơn. Đây là cơ chế khen thưởng trong não bộ tạo một vòng lặp, cũng tương tự với cơ chế “gây nghiện”.

Người ta cũng cho rằng oxytocin làm giảm cảm giác mới lạ khi tương tác với người lạ. 

9. Oxytocin có tác dụng chữa bệnh gì không?

Oxytocin có thể được tiêm để tạo ra hoặc cải thiện các cơn co thắt khi phụ nữ chuyển dạ. Nó cũng có thể được sử dụng để giảm chảy máu sau khi sinh con hoặc phá thai.

Nồng độ oxytocin thấp có liên quan đến các triệu chứng trầm cảm, bao gồm cả trầm cảm sau sinh. Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu xem việc cho oxytocin dưới dạng thuốc viên hay thuốc xịt mũi có thể giúp giảm bớt lo lắng và trầm cảm hay không.

Nhưng cho đến nay kết quả vẫn đáng thất vọng. Một phần là do hormone này khó có thể vượt qua hàng rào máu não khi được đưa vào theo cách nhân tạo như vậy.

10. Vậy làm sao để tăng oxytocin một cách tự nhiên?

Một cách hứa hẹn hơn để tăng oxytocin tự nhiên là tập thể dục, đặc biệt là các hoạt động cường độ cao, có thể làm tăng đột biến nồng độ oxytocin. Một nghiên cứu ghi nhận mức tăng vọt nồng độ oxytocin đo được trong nước bọt của người tham gia sau khi tập luyện võ thuật cường độ cao. 

Âm nhạc dường như cũng làm tăng mức oxytocin, đặc biệt là khi mọi người hát karaoke, bởi điều này làm tăng thêm yếu tố gắn kết.

Hoặc chỉ một hành động đụng chạm đơn giản cũng có thể tăng cường giải phóng oxytocin ví dụ nắm tay, ôm, âu yếm hay “phức tạp” hơn là làm tình.

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Maira Gallardo trên Unsplash}

11. Oxytocin có nhược điểm nào cần để tâm không?

Mặc dù oxytocin giúp tăng cường sự gắn kết nhưng nó cũng có thúc đẩy sự thiên vị và thành kiến. Điều này dẫn tới việc hình thành “người mình” và “người ngoài”.

Loại hormone này cũng có liên quan đến cảm giác ghen tị và không trung thực. Nhưng chúng ta cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ những tác động này.

Điểm mấu chốt

Những tác dụng tích cực của oxytocin đến cảm xúc của chúng ta đã được nghiên cứu và chứng minh. Oxytocin được cơ thể tự tổng hợp và tiết ra theo những tín hiệu thần kinh hoặc trong các hoàn cảnh tăng cường sự gắn kết và yêu thương. Lối sống lành mạnh, quan hệ cảm xúc tích cực là những yếu tố giúp cơ thể duy trì một mức oxytocin ổn định và cân bằng.

Nhưng đó chưa phải là bức tranh toàn cảnh. Vai trò của oxytocin trong hành vi của con người còn phức tạp hơn nhiều. Do đó, chúng ta vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu loại hormone mạnh mẽ này có thể làm được những gì đối với tâm sinh lý của con người.

Nguồn thông tin từ:

Love Hormone: What Is Oxytocin and What Are Its Effects? (healthline.com)

Oxytocin: The love hormone – Harvard Health 

Bài viết liên quan

Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai

Bắt đầu thử nghiệm một biện pháp tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới

Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?

Progesterone là một trong hai hormone sinh dục chính ở nữ (cái còn lại là estrogen). Chức năng chính của nó là điều hòa kinh nguyệt và hỗ trợ mang thai trong cơ thể nữ giới. Các biện pháp tránh thai nội tiết tố như thuốc tránh thai hàng ngày cũng ảnh hưởng rất nhiều đến progesterone.

Nếu bạn có chu kỳ kinh nguyệt không đều, thời gian hành kinh dài hoặc lượng kinh ra nhiều hơn bình thường thì rất có thể nguyên nhân đến từ sự mất cân bằng của nồng độ progesterone trong cơ thể.

Bài viết này sẽ “mổ xẻ” hormone progesterone, giúp bạn hiểu được các triệu chứng liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, biết khi nào có điều đó không ổn; hỗ trợ bạn có một thai kỳ khỏe mạnh hoặc chọn được loại biện pháp tránh thai phù hợp với mình.

Progesterone là gì? Progesterone được sản xuất như thế nào?

Progesterone là hormone chính trong nhóm hormone được gọi là progestogen. Progestogen thuộc hormone sinh dục (giống như estrogen và androgen), như vậy chúng sẽ tác động đến sự phát triển sinh dục ở tuổi dậy thì và tham gia vào quá trình sinh sản.

_{Nguồn ảnh: fertilityfamily}

Hormone là những phân tử nhỏ được sản xuất bởi các tuyến và di chuyển trong máu cho đến khi chúng đến được cơ quan có tế bào chứa các thụ thể đặc biệt đối với hormone đó. Hormone progesterone thì nhắm mục tiêu và ảnh hưởng đến tử cung, âm đạo, cổ tử cung, vú và tinh hoàn, cũng như là não, mạch máu và xương.

Cơ thể bạn sử dụng cholesterol làm khối xây dựng để tạo ra progesterone. Progesterone được sản xuất chủ yếu ở buồng trứng bởi hoàng thể – đây là khu vực phát triển sau khi quá trình rụng trứng xảy ra và nang trứng xung quanh xẹp xuống.

Một số progesterone cũng được sản xuất bởi tuyến thượng thận, nằm phía trên thận. Khi mang thai, nhau thai sản xuất progesterone.

Chức năng của progesterone là gì?

Trong chu kỳ kinh nguyệt

Vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ hormone LH gia tăng, dẫn đến rụng trứng. Sau khi trứng được giải phóng, hoàng thể sẽ hình thành và bắt đầu sản xuất progesterone.

Progesterone giúp cơ thể chuẩn bị mang thai bằng cách kích thích sự phát triển của các tuyến và sự phát triển của các mạch máu mới. Tất cả cung cấp một môi trường tốt cho trứng đã thụ tinh làm tổ.

Nếu trứng không được thụ tinh, hoàng thể sẽ bị phá vỡ, dẫn đến nồng độ progesterone giảm. Sự suy giảm này khiến nội mạc tử cung bị phá vỡ, bắt đầu dẫn tới kỳ “máu đổ”.

Trong khi mang thai

Nếu trứng được thụ tinh, hoàng thể sẽ không bị phá vỡ mà tiếp tục sản xuất progesterone. Progesterone lúc này sẽ kích thích các mạch máu cung cấp nội mạc tử cung. Nó cũng thúc đẩy nội mạc tử cung cung cấp chất dinh dưỡng cho phôi đang phát triển.

Khi nhau thai đã hình thành, nó cũng sản xuất progesterone. Cuối cùng, nhau thai trở thành nơi sản xuất chính cho hormone này.

Nồng độ progesterone vẫn tăng cao trong suốt thai kỳ. Nồng độ cao này cũng ngăn cản cơ thể sản xuất thêm trứng trong thai kỳ.

Cuối cùng, progesterone cũng giúp kích thích tiết sữa.

Ở nam giới

Progesterone cũng được sản xuất ở tuyến thượng thận của nam giới. Chức năng của nó gắn liền với sự phát triển của tinh trùng.

Progesterone thay đổi như thế nào trong chu kỳ kinh nguyệt?

Trước khi rụng trứng = giảm progesterone

Khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt (tức trong kỳ kinh), nồng độ progesterone thấp và duy trì ở mức này trong suốt giai đoạn nang trứng.

Sau khi rụng trứng = progesterone cao hơn

Progesterone sẽ chiếm ưu thế sau khi rụng trứng (tức vào giai đoạn hoàng thể). Progesterone được sản xuất bởi hoàng thể, là khu vực trên buồng trứng được tạo ra bởi nang trứng bị xẹp chứa trứng rụng. Nồng độ progesterone đạt đỉnh vào giữa giai đoạn hoàng thể.

Nếu quá trình thụ thai không xảy ra, hoàng thể bắt đầu thoái hóa từ 9 đến 10 ngày sau khi rụng trứng, khiến nồng độ progesterone giảm và kinh nguyệt bắt đầu.

_{Nguồn ảnh: Clue App}

Làm sao để biết mức progesterone của bạn có đang bình thường hay không?

Nếu mức progesterone của bạn đang mất cân bằng thì bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu và triệu chứng. Cụ thể:

Nếu mức progesterone thấp

Mức progesterone có thể đang thấp nếu quá trình rụng trứng không diễn ra thường xuyên (hoặc không xảy ra); hoặc nếu cơ thể bạn không thể sản xuất đủ progesterone.

Một số dấu hiệu và triệu chứng của mức progesterone thấp bao gồm:

+ Thời gian hành kinh dài hoặc nặng

+ Ra máu lốm đốm trước kỳ kinh

+ Chu kỳ kinh nguyệt không đều

+ Chu kỳ kinh nguyệt ngắn do giai đoạn hoàng thể ngắn

Một số tình trạng, chẳng hạn như tăng prolactin (một loại hormone kích thích sản xuất sữa), suy giáp hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng có thể khiến trứng rụng không thường xuyên hoặc không rụng trứng, dẫn đến nồng độ progesterone thấp.

Trong những trường hợp này, nguyên nhân khiến nồng độ progesterone thấp cần được chẩn đoán và điều trị.

Khiếm khuyết giai đoạn hoàng thể (Luteal phase defect)

Thuật ngữ “khiếm khuyết giai đoạn hoàng thể” được sử dụng để mô tả tình trạng xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ progesterone tự nhiên để duy trì chức năng bình thường của nội mạc tử cung, hỗ trợ quá trình làm tổ và phát triển của thai kỳ sớm. Cũng có nơi gọi tình trạng này là suy giai đoạn hoàng thể.

Việc chẩn đoán khiếm khuyết ở giai đoạn hoàng thể đang gặp khó khăn và chưa có xét nghiệm nào được thống nhất về vấn đề này. Khi không xác định được nguyên nhân khiến lượng progesterone thấp thì không có hướng dẫn rõ ràng về cách thức và thời điểm điều trị.

Progesterone thấp và vấn đề sẩy thai

_{Nguồn ảnh: healthypregnancy}

Khi biết được tầm quan trọng của progesterone trong việc duy trì thai kỳ thì điều đó đồng nghĩa progesterone thấp có thể là nguyên nhân gây vô sinh hoặc sảy thai. Tuy nhiên, đây là chủ đề tranh luận giữa các nhà nghiên cứu và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về việc liệu khiếm khuyết trong giai đoạn hoàng thể có phải là nguyên nhân gây vô sinh hay không, cùng với cách chẩn đoán và điều trị tốt nhất.

Progesterone thấp trong giai đoạn hoàng thể dường như không liên quan đến việc tăng nguy cơ sẩy thai. Một nghiên cứu trên 191 người cho thấy nồng độ progesterone trong giai đoạn hoàng thể ở những người bị sảy thai sớm cũng tương tự với những người không bị sảy thai (1).

Một nghiên cứu khác bao gồm 197 người đã từng sảy thai ít nhất hai lần liên tiếp cho thấy mức progesterone thấp trong giai đoạn hoàng thể không dự đoán được ai sẽ tiếp tục sảy thai lần nữa (2).

Progesterone thấp trong thời kỳ đầu mang thai có thể là triệu chứng của thai kỳ khó sống và là nguyên nhân gây sẩy thai. Một nghiên cứu cho thấy những người bị chảy máu trong thời kỳ đầu mang thai có lượng progesterone thấp hơn và có nhiều khả năng bị sẩy thai hơn những người không bị chảy máu trong ba tháng đầu (3).

Đối với những người đã sẩy thai nhiều lần mà không rõ nguyên nhân, điều trị bằng progestogen có thể giúp ngăn ngừa sẩy thai – đặc biệt ở những người đã sẩy thai từ 3 lần trở lên. Nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn (4).

Nếu mức progesterone cao

Nồng độ progesterone cao thì thường không gây ra bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào đến sức khỏe. Nồng độ progesterone tự nhiên sẽ đạt mức cao trong thời kỳ mang thai.

Trên thực tế, progesterone thường có trong thuốc tránh thai vì nó có thể đánh lừa cơ thể khiến cơ thể không rụng trứng.

Vậy mức progesterone bình thường là bao nhiêu?

Nồng độ progesterone được đo thông qua xét nghiệm máu. Điều quan trọng bạn cần nhớ là mức progesterone dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, do đó mức độ có thể thay đổi trong suốt tháng.

Mức progesterone được đo bằng nanogram trên mililit (ng/mL). Biểu đồ dưới đây liệt kê mức progesterone bình thường đối với phụ nữ trưởng thành trong các thời điểm khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt và mang thai.

Ở nam giới thì mức progesterone thường thấp hơn nhiều và không được xét nghiệm trừ khi nghi ngờ có rối loạn chức năng tuyến thượng thận. Mức bình thường là dưới 0,20 ng/mL.

Lưu ý là kết quả có thể khác nhau giữa các cơ sở y tế nơi bạn sinh sống. Biểu đồ trên chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn nên hỏi bác sĩ về kết quả sau khi xét nghiệm máu để xem nồng độ progesterone hiện tại có bình thường không.

Làm sao để tăng mức progesterone nếu đang thấp?

Trước hết, bạn cần đi xét nghiệm để xác định chắc chắn nồng độ progesterone trong cơ thể mình đang thấp chứ đừng tự phán đoán thông qua các triệu chứng lâm sàng.

Nếu kết quả cho thấy nồng độ progesterone của bạn đang ở mức thấp thì bác sĩ có thể kê toa hoặc đề xuất các phương pháp điều trị bổ sung progesterone.

Với các loại thực phẩm chức năng có tác dụng tăng progesterone tự nhiên thì hiện chưa được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) giám sát hoặc quản lý về chất lượng, liều lượng như các sản phẩm không kê đơn khác.

Vì vậy, nếu bạn đang muốn dùng loại thực phẩm chức năng nào để tăng progesterone tự nhiên thì nên đem đến gặp bác sĩ để xem thuốc ấy có an toàn để dùng không.

Các thực phẩm giúp tăng mức progesterone tự nhiên

_{Hình ảnh được đăng tải từ Dan Gold trên Unsplash}

Có một số thực phẩm có thể kích thích cơ thể sản xuất progesterone như:

+ các loại đậu

+ bông cải xanh

+ bắp cải

+ súp lơ

+ cải xoăn

+ các loại hạt (nuts) như óc chó, hạnh nhân…

+ bí ngô

+ rau chân vịt

+ các loại ngũ cốc

Một số thực phẩm cũng có thể làm giảm lượng estrogen trong cơ thể, tăng tỷ lệ progesterone so với estrogen, bao gồm:

+ chuối

+ bắp cải

+ động vật giáp xác hoặc thân mềm như nghêu sò ốc hến cua tôm

+ quả óc chó

Kết hợp những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp tăng mức progesterone tự nhiên.

Những cách khác để tăng progesterone tự nhiên

+ Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh. Cân nặng quá mức khiến cơ thể phụ nữ sản sinh ra nhiều estrogen hơn. Điều này làm mất cân bằng trong progesterone. Mặc dù duy trì cân nặng khỏe mạnh không nhất thiết khiến nữ giới tạo ra nhiều progesterone hơn, nhưng điều đó lại giúp nội tiết tố cân bằng hơn.

+ Giảm căng thẳng. Căng thẳng kích hoạt sản xuất hormone gây căng thẳng và có thể khiến thận chuyển đổi các hormone như progesterone thành cortisol. Bạn có thể giảm căng thẳng bằng cách thực hành thiền, viết nhật ký, đọc sách, nghe nhạc hoặc tham gia các hoạt động thư giãn thú vị khác.

+ Tránh tập thể dục quá sức. Hoạt động thể chất có thể giúp ích rất nhiều trong việc giảm mức độ căng thẳng và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Tuy nhiên, tập thể dục quá mức lại gây tác dụng ngược. Nó có thể khiến cơ thể sản sinh ra hormone gây căng thẳng hơn progesterone.

Điều quan trọng bạn cần nhớ là lượng hormone progesterone thấp không có nghĩa là bạn đang có sức khỏe kém. Hãy nói chuyện với bác sĩ để xem liệu họ có thể giúp xác định nguyên nhân khiến progesterone thấp hay không.

Progestin trong các biện pháp tránh thai nội tiết tố có liên quan đến progesterone không?

Progestin là hormone tổng hợp được tạo ra từ progesterone hoặc testosterone, có tác dụng giống progesterone. Progestin được sử dụng trong tất cả các biện pháp tránh thai nội tiết tố (dùng một mình hoặc kết hợp với estrogen), ví dụ như thuốc tránh thai hàng ngày.

_{Hình ảnh được đăng tải từ Thought Catalog trên Unsplash}

Bởi vì cấu trúc hóa học của chúng hơi khác so với progesterone của cơ thể nên chúng không phù hợp hoàn toàn với các thụ thể progesterone. Progestin có thể gắn vào nhiều thứ hơn là chỉ các thụ thể progesterone trong cơ thể. Chúng cũng có thể liên kết với các thụ thể androgen và estrogen, gây ra tác dụng phụ liên quan đến các hormone này tùy thuộc vào việc progestin kích hoạt hay ngăn chặn thụ thể.

Ví dụ, progestin kích hoạt thụ thể androgen có thể dẫn đến các tác dụng phụ như mụn trứng cá hoặc rậm lông (thừa tóc) ở một số người, đặc biệt là khi biện pháp tránh thai có lượng estrogen thấp hoặc không có (5). Nhưng biện pháp tránh thai nội tiết tố (thường là dạng thuốc viên như thuốc tránh thai hàng ngày) cũng có thể được sử dụng để điều trị mụn trứng cá và rậm lông (6,7).

Do đó không phải ai cũng đều có tác dụng phụ giống nhau, nhưng đối với một số người, công thức và loại progestin cụ thể sẽ quan trọng.

Đôi khi liều progestin không đủ cao hoặc sự gắn kết giữa progestin và thụ thể progesterone không đủ mạnh, gây chảy máu hoặc ra máu trong khi vẫn đang dùng thuốc tránh thai hoặc gây ra kinh nguyệt nhiều hơn.

Đôi khi một sự thay đổi đơn giản về liều lượng hoặc loại biện pháp tránh thai có thể cải thiện những tác dụng phụ này.

Nhưng không phải lúc nào progestin cũng là “thủ phạm”. Trong các biện pháp tránh thai nội tiết kết hợp (có cả progestin và estrogen), liều lượng estrogen có thể đóng vai trò gây ra một số tác dụng phụ.

Nếu bạn gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn mà bạn cho rằng có thể liên quan đến biện pháp tránh thai của mình, hãy tới gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và xin lời khuyên.

Các biện pháp tránh thai nội tiết tố ảnh hưởng đến progesterone trong cơ thể như thế nào?

Khi sử dụng những biện pháp tránh thai nội tiết tố có chứa progestin thì nó sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến nồng độ progesterone trong cơ thể. Và ảnh hưởng thế nào sẽ phụ thuộc vào việc liệu biện pháp tránh thai đó có ức chế sự rụng trứng không.

Bởi nếu bạn không rụng trứng thì nồng độ progesterone của bạn sẽ thấp và đi một đường thẳng một cách ổn định (không có đỉnh).

Nhóm các biện pháp tránh thai nội tiết tố loại kết hợp

Các biện pháp tránh thai nội tiết tố loại kết hợp (chứa cả estrogen và progestin) chủ yếu tránh thai bằng cách ngừng rụng trứng. Chúng cũng làm đặc chất nhầy cổ tử cung để ngăn tinh trùng gặp trứng.

Với loại thuốc tránh thai hàng ngày kết hợp

Progesterone bị ức chế ở những người dùng các loại thuốc tránh thai kết hợp (liều lượng, loại progestin và chế độ điều trị khác nhau), cho thấy không có sự rụng trứng ở loại biện pháp tránh thai này.

Với miếng dán tránh thai

Trong một nghiên cứu, nồng độ progesterone ở những người sử dụng miếng dán tránh thai thấp hơn so với trước khi bắt đầu dán miếng dán (8). Miếng dán ngăn rụng trứng trong hầu hết các chu kỳ nếu nó được sử dụng đúng cách.

Nhóm các biện pháp tránh thai nội tiết tố chỉ chứa progestin

Sự rụng trứng vẫn có thể xảy ra đối với một số biện pháp tránh thai chỉ chứa progestin. Điều này có nghĩa nồng độ progesterone vẫn sẽ tăng và giảm theo mô hình điển hình của những người không dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố.

Tỷ lệ rụng trứng ở nhóm này khác nhau vì mặc dù tất cả đều chứa progestin nhưng chúng có các loại khác nhau, có liều lượng khác nhau và xâm nhập vào cơ thể qua các con đường khác nhau. Điều này ảnh hưởng đến lượng progestin thực sự đi vào máu và lên não để ngừng rụng trứng.

Tuy hiện tượng rụng trứng vẫn xảy ra nhưng không có nghĩa là biện pháp tránh thai không hiệu quả. Các biện pháp tránh thai chỉ chứa progestin cũng có hiệu quả theo những cách khác, chẳng hạn như làm đặc chất nhầy cổ tử cung để ngăn chặn tinh trùng gặp trứng.

_{Hình ảnh từ Reproductive Health Supplies Coalition trên Unsplash}

Với que cấy tránh thai

Phần lớn người sử dụng que cấy tránh thai etonogestrel sẽ không rụng trứng. Nhưng nếu dùng trong thời gian dài thì ở một số ít người có thể xảy ra rụng trứng do nồng độ thuốc trong cơ thể giảm theo thời gian (9).

Với thuốc tiêm tránh thai

Thuốc tiêm tránh thai còn được gọi là thuốc tiêm medroxyprogesterone acetate (DMPA) dự trữ, có tác dụng ức chế sự rụng trứng và do đó ngăn chặn việc sản xuất progesterone của buồng trứng.

Mức progesterone trung bình đối với người sử dụng thuốc tiêm tránh thai là 0,40 ng/mL. Mức độ này tương tự như người không sử dụng bất kỳ hình thức tránh thai nội tiết tố nào và đang trong giai đoạn nang trứng (tiền rụng trứng) trong chu kỳ kinh nguyệt.

Với vòng tránh thai nội tiết tố

Rụng trứng là hiện tượng phổ biến ở những người sử dụng vòng tránh thai nội tiết tố. Trong một nghiên cứu nhỏ trên 10 người sử dụng vòng tránh thai chứa levonorgestrel 52mg, gần một nửa số chu kỳ được nghiên cứu trong năm đầu tiên sử dụng là rụng trứng (10), và con số này tăng lên theo thời gian.

Trong một nghiên cứu trên 14 người sử dụng vòng tránh thai levonorgestrel 52mg trong 6 năm, sự rụng trứng xảy ra ở 79% chu kỳ mặc dù 9 người tham gia nghiên cứu không có kinh nguyệt đều đặn (11).

Bất kể họ có kinh nguyệt hay không, mức progesterone ở 14 người này tuân theo mô hình progesterone bình thường trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, đạt cực đại vào các ngày 20 – 25, với giá trị tối đa nằm trong khoảng điển hình.

Đối với những người sử dụng vòng tránh thai nội tiết tố liều thấp hơn (loại 19,5mg và 13,5mg), sự rụng trứng xảy ra ở hầu hết các chu kỳ (12).

​ Với thuốc tránh thai chỉ chứa progestin

Trong một nghiên cứu trên 43 người dùng thuốc tránh thai có chứa progestin norethindrone, 60% có nồng độ progesterone thấp mà không đạt mức đỉnh điển hình, chứng tỏ không có sự rụng trứng hoặc hoàng thể sản xuất lượng progesterone thấp (13).

40% số người còn lại có khả năng rụng trứng vì họ có mức progesterone cao nhất ít nhất là 5 ng/mL trong tối thiểu 5 ngày, giống như những người không dùng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố (13).

Khả năng rụng trứng ở nhóm này là như nhau ở thời điểm 2 tháng và 6 tháng sử dụng (14).

Nguồn thông tin trong bài:

(1) Vitzthum VJ, Spielvogel H, Thornburg J, West B. A prospective study of early pregnancy loss in humans. Fertil Steril. 2006;86(2):373-9.

(2) Ogasawara M, Kajiura S, Katano K, Aoyama T, Aoki K. Are serum progesterone levels predictive of recurrent miscarriage in future pregnancies? Fertil Steril. 1997;68(5):806-9.

(3) Ku CW, Allen JC, Lek SM, Chia ML, Tan NS, Tan TC. Serum progesterone distribution in normal pregnancies compared to pregnancies complicated by threatened miscarriage from 5 to 13 weeks gestation: a prospective cohort study. BMC Pregnancy Childbirth. 2018;18(360).

(4) Haas DM, Hathaway TJ, Ramsey PS. Progestogen for preventing miscarriage in women with recurrent miscarriage of unclear etiology. Cochrane Database Syst Rev. 2018 Oct 8;10:CD003511.

(5) Dickey RP. Managing contraceptive pill patients. 15th ed. Fort Collins, CO: EMIS, Inc. Medical Publishers; 2014.

(6) Martin KA, Anderson RR, Chang RJ, Ehrmann DA, Lobo RA, Murad MH, et al. Evaluation and treatment of hirsutism in premenopausal women: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2018 Apr 1;103(4):1233-57.

(7) Arowojolu AO, Gallo MF, Lopez L, Grimes DA. Combined oral contraceptive pills for treatment of acne. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jun 13;(7):CD004425.

(8) Pierson RA, Archer DF, Moreau M, Shangold GA, Fisher AC, Creasy GW. Ortho Evra/Evra versus oral contraceptives: follicular development and ovulation in normal cycles and after an intentional dosing error. Fertil. Steril. 2003;80:34–42

(9) Merck & Co., Inc. Nexplanon prescribing information. Available from: https://www.merck.com/product/usa/pi_circulars/n/nexplanon/nexplanon_pi.pdf

(10) Xiao BL, Zhou LY, Zhang XL, Jia MC, Luukkainen T, Allonen H. Pharmacokinetic and pharmacodynamic studies of levonorgestrel- releasing intrauterine device. Contraception 1990;41:353-62.

(11) Xiao B, Zeng T, Wu S, Sun H, Xiao N. Effect of levonorgestrel-releasing intrauterine device on hormonal profile and menstrual pattern after long-term use. Contraception. 1995;51(6):359-65.

(12) Hatcher RA, Nelson AL, Trussell J, Cwiak C, Cason P, Policar MS, Edelman AB, Aiken AR, Marrazzo JM, Kowal D. Contraceptive Technology. 21st ed. New York, NY: Ayer Company Publishers Inc.; 2018.

(13) Landgren BM, Diczfalusy E. Hormonal effects of the 300 μg norethisterone (NET) minipill. 1. Daily steroid levels in 43 subjects during a pretreatment cycle and during the second month of NET administration. Contraception. 1980;21(1):87-113.

(14) Landgren BM, Diczfalusy E. Hormonal effects of the 300 μg norethisterone (NET) minipill. 3. Comparison of the short-term (2nd month) and medium-term (6th month) effects in 21 subjects. Contraception. 1981;23(3):87–113.

Lược dịch thông tin từ:

Progesterone Function: Chart of Levels, Effects of High, Low Levels (healthline.com)

Progesterone: Definition, Levels, Symptoms of Low Progesterone and More (helloclue.com)

Bài viết liên quan

Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai

Bắt đầu thử nghiệm một biện pháp tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới

Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?

Bạn nghĩ tới điều gì khi nhắc đến testosterone? Hình ảnh một chàng trai cơ bắp cuồn cuộn trong phòng tập gym? Hay anh bạn tình hì hục trên giường, đêm đêm lâm 3, 4 trận liền chưa dứt?

Chúng ta thường gắn testosterone với vai trò chủ yếu trong tình dục và sức khỏe cơ bắp. Nhưng thực chất hormone này còn đóng nhiều vai trò quan trọng khác đối với sức khỏe và bệnh tật mà có thể khiến bạn ngạc nhiên.

Ví dụ bạn có biết testosterone là nhân tố chính gây ra ung thư tuyến tiền liệt không? Hoặc phụ nữ cũng cần testosterone?

Có nhiều thứ liên quan đến testosterone hơn là chuyện sinh lý và cơ bắp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về hormone testosterone, bao gồm những lợi ích chính của nó.

Testosterone là gì?

Testosterone là một hormone sinh dục. Nói riêng về hormon thì chúng chính là sứ giả hóa học của cơ thể. Chúng di chuyển từ cơ quan này đến cơ quan khác trong cơ thể, thường qua đường máu và ảnh hưởng đến nhiều quá trình khác nhau của cơ thể.

Testosterone là hormone sinh dục chính ở nam giới, cần thiết cho sự phát triển của phái mạnh và các đặc điểm nam tính.

Các tín hiệu được gửi từ não đến tuyến yên ở đáy não sẽ kiểm soát việc sản xuất testosterone ở nam giới. Tuyến yên sau đó chuyển tín hiệu đến tinh hoàn để sản xuất testosterone. Một “vòng phản hồi” điều chỉnh chặt chẽ lượng hormone trong máu. Khi nồng độ testosterone tăng quá cao, não sẽ gửi tín hiệu đến tuyến yên để giảm sản xuất lại.

Testosterone có tác dụng gì với nam giới?

Testosterone đóng nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể nam giới, chẳng hạn như:

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Alvin Mahmudov trên Unsplash}

+ Sự phát triển của dương vật và tinh hoàn

+ Làm giọng nói trầm hơn ở tuổi dậy thì

+ Bắt đầu xuất hiện lông mặt và lông mu ở tuổi dậy thì

+ Tác động đến kích thước và sức mạnh cơ bắp

+ Tác động đến sự phát triển và sức mạnh của xương

+ Tác động đến ham muốn tình dục

+ Sản xuất tinh trùng.

Những cậu bé tuổi vị thành niên có quá ít testosterone có thể sẽ không phát triển sự nam tính như bình thường. Ví dụ, bộ phận sinh dục có thể không to ra; lông trên mặt và cơ thể mọc ít hơn; và giọng nói thì không trầm như bình thường.

Testosterone cũng có thể giúp duy trì tâm trạng ổn định. Ngoài ra, nó có thể giữ thêm những chức năng quan trọng khác nhưng vẫn chưa được khám phá.

Testosterone và phụ nữ

Nếu bạn nghĩ testosterone chỉ quan trọng ở nam giới thì bạn đã nhầm. Testosterone cũng được sản xuất ở buồng trứng và tuyến thượng thận. Đây là một trong những androgen ở nữ giới. Những hormone này được cho là có tác dụng quan trọng đối với:

+ chức năng buồng trứng

+ sức mạnh của xương

+ hành vi tình dục, bao gồm cả ham muốn tình dục bình thường (mặc dù bằng chứng đưa ra không thuyết phục).

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Valeriia Miller trên Unsplash}

Sự cân bằng hợp lý giữa testosterone (cùng với các androgen khác) và estrogen rất quan trọng để buồng trứng hoạt động bình thường. Mặc dù các thông tin cụ thể vẫn chưa chắc chắn nhưng có thể androgen cũng đóng một vai trò quan trọng trong chức năng não bình thường ở phụ nữ (bao gồm tâm trạng, ham muốn tình dục và chức năng nhận thức).

Bạn có thể thừa mứa testosterone không?

Chúng ta hay bảo những bạn nam mà dễ nổi nóng đánh nhau trên đường hoặc quan hệ tình dục bừa bãi là đang thừa mứa testosterone. Nhưng thực ra điều này là không đúng.

Bởi ta khó xác định thế nào là mức testosterone “bình thường”, cũng như không thể khẳng định hành vi nào là do thừa mứa testosterone. Nồng độ testosterone thay đổi đáng kể theo thời gian và thậm chí trong suốt một ngày. Những hành vi như dễ nổi nóng, đánh nhau hay quan hệ tình dục quá nhiều chưa chắc liên quan đến hormone này.

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Valeriia Miller trên Unsplash}

Trên thực tế, hầu hết những gì chúng ta biết về mức testosterone cao bất thường ở nam giới đều đến từ các vận động viên sử dụng thêm steroid đồng hóa hoặc các hormone liên quan để tăng khối lượng cơ bắp và hiệu suất vận động. Trong khi mức testosterone mà tăng cao tự nhiên lại không phải là vấn đề phổ biến ở nam giới bình thường.

Nếu mức testosterone cao bất thường do tác động từ bên ngoài chứ không phải tự nhiên thì sẽ gây ra các vấn đề như:

+ Số lượng tinh trùng thấp, tinh hoàn co lại và bất lực (nghe có vẻ kỳ lạ phải không?)

+ Tổn thương cơ tim và tăng nguy cơ đau tim

+ Phì đại tuyến tiền liệt gây khó tiểu

+ Bệnh gan

+ Nổi mụn

+ Cơ thể tích nước kèm theo sưng chân và bàn chân

+ Tăng cân, có lẽ liên quan một phần đến việc tăng cảm giác thèm ăn

+ Huyết áp cao và cholesterol

+ Mất ngủ

+ Đau đầu

+ Tăng khối lượng cơ bắp

+ Tăng nguy cơ đông máu

+ Hành vi hung hăng bất thường (mặc dù chưa được nghiên cứu kỹ hoặc chứng minh rõ ràng)

+ Thay đổi tâm trạng, hưng phấn, cáu kỉnh, suy giảm khả năng phán đoán, ảo tưởng.

Đó là về nam giới. Còn ở nữ giới, có lẽ nguyên nhân phổ biến nhất khiến nồng độ testosterone cao là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Bệnh này là phổ biến và ảnh hưởng đến 6% – 10% phụ nữ tiền mãn kinh.

Buồng trứng của phụ nữ mắc PCOS chứa nhiều u nang. Các triệu chứng sẽ bao gồm kinh nguyệt không đều, giảm khả năng sinh sản, lông mọc thừa hoặc thô trên mặt, tay chân và vùng mu; bị hói đầu giống nam giới; tăng cân, trầm cảm và lo lắng.

Có một phương pháp điều trị là dùng spironolactone, một loại thuốc lợi tiểu (thuốc nước) đặc biệt có tác dụng ngăn chặn hoạt động của hormone sinh dục nam.

Phụ nữ có mức testosterone cao, do bệnh tật hoặc sử dụng ma túy, có thể gặp các vấn đề mà nam giới gặp phải như đã kể trên; ngoài ra còn bị giảm kích thước ngực và giọng nói trầm hơn.

Bạn có thể bị thiếu hụt testosterone không?

Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu (và các công ty dược phẩm) đã tập trung vào ảnh hưởng của tình trạng thiếu hụt testosterone, đặc biệt là ở nam giới.

Trên thực tế, khi nam giới già đi, nồng độ testosterone giảm dần nhưng ít, khoảng 1% đến 2% mỗi năm, không giống như sự sụt giảm nhanh chóng của estrogen gây ra thời kỳ mãn kinh ở nữ giới. Tinh hoàn sản xuất ít testosterone hơn, có ít tín hiệu từ tuyến yên yêu cầu tinh hoàn sản xuất testosterone hơn. Ngoài ra, khi đàn ông già đi, gan của họ tạo ra nhiều globulin liên kết hormone giới tính (SHBG), chất này liên kết với testosterone lưu thông trong máu.

Tất cả điều này làm giảm dạng testosterone hoạt động tự do trong cơ thể. Hơn một phần ba nam giới trên 45 tuổi có thể bị giảm mức testosterone hơn mức có thể được coi là bình thường (mặc dù việc xác định mức bình thường vẫn còn khó khăn và đang gây tranh cãi).

_{Hình ảnh được đăng tải bởi christopher lemercier trên Unsplash}

Các triệu chứng thiếu hụt testosterone ở nam giới trưởng thành bao gồm:

+ Giảm lông trên cơ thể và khuôn mặt

+ Mất khối lượng cơ bắp

+ Ham muốn tình dục thấp, bất lực, tinh hoàn nhỏ, số lượng tinh trùng giảm và vô sinh

+ Tăng kích thước ngực

+ Nóng bừng

+ Khó chịu, kém tập trung và trầm cảm

+ Rụng lông trên cơ thể

+ Xương giòn và tăng nguy cơ gãy xương.

Một trong những phương pháp điều trị là dùng thuốc thay thế testosterone. Ví dụ, một người đàn ông bị loãng xương và có lượng testosterone thấp có thể tăng cường sức mạnh của xương và giảm nguy cơ gãy xương bằng cách dùng thuốc thay thế testosterone.

Điều đáng ngạc nhiên là phụ nữ cũng có thể bị làm phiền bởi các triệu chứng thiếu hụt testosterone. Ví dụ, nếu một người phụ nữ gặp vấn đề về chức năng của tuyến yên hoặc tuyến thượng thận thì có thể dẫn đến giảm sản xuất testosterone. Lượng testosterone giảm sẽ làm giảm ham muốn tình dục, giảm sức mạnh của xương, khiến người đó kém tập trung hơn hoặc bị trầm cảm.

Các bệnh lý làm ảnh hưởng đến nồng độ testosterone tự nhiên

Đàn ông có thể bị giảm mức testosterone do các tình trạng bệnh lý liên quan tới:

+ Tinh hoàn – chấn thương trực tiếp, thiến, nhiễm trùng, xạ trị, hóa trị, khối u.

+ Tuyến yên hoặc vùng dưới đồi – khối u, thuốc (đặc biệt là steroid đồng hóa, một số bệnh nhiễm trùng và tình trạng tự miễn dịch).

+ Các bệnh di truyền, chẳng hạn như hội chứng Klinefelter (trong đó nam giới có thêm nhiễm sắc thể X) và bệnh nhiễm sắc tố sắt mô (trong đó một gen bất thường khiến sắt tích tụ quá nhiều trong cơ thể, bao gồm cả tuyến yên) cũng có thể ảnh hưởng đến testosterone.

Phụ nữ cũng có thể bị thiếu hụt testosterone do các bệnh về tuyến yên, vùng dưới đồi hoặc tuyến thượng thận, bên cạnh việc cắt bỏ buồng trứng. Ngoài ra liệu pháp estrogen sẽ làm tăng globulin liên kết với hormone giới tính, dẫn tới giảm lượng testosterone tự do hoạt động trong cơ thể.

Liệu pháp testosterone

Liệu pháp testosterone hiện được chấp thuận để điều trị tình trạng dậy thì muộn ở nam giới và tình trạng testosterone thấp bất thường do trục trặc ở tinh hoàn, tuyến yên hoặc vùng dưới đồi.

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Kelly Sikkema trên Unsplash}

Nhưng để sử dụng liệu pháp này thì cần có đủ 2 điều kiện: một là lượng testosterone hoạt động (tự do) thấp đáng kể, hai là có các triệu chứng như:

+ Mức năng lượng thấp

+ Bị hội chứng dễ tổn thương (disabling frailty)

+ Trầm cảm

+ Gặp vấn đề với chức năng tình dục

+ Gặp vấn đề với nhận thức.

Tuy nhiên, nhiều nam giới có mức testosterone bình thường vẫn mang các triệu chứng tương tự. Do đó, mối liên hệ trực tiếp giữa mức testosterone và các triệu chứng này không phải lúc nào cũng rõ ràng. Điều này dẫn tới một số tranh cãi về việc đối tượng nào nên được điều trị bằng liệu pháp testosterone.

Liệu pháp cũng có hiệu quả với những phụ nữ có mức testosterone thấp. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả để cải thiện chức năng tình dục hoặc chức năng nhận thức ở phụ nữ sau mãn kinh vẫn chưa được rõ ràng.

Những rủi ro của liệu pháp testosterone là gì?

Một số người (cả nam lẫn nữ) gặp phải tác dụng phụ ngay lập tức khi điều trị bằng testosterone, chẳng hạn như nổi mụn, khó thở khi ngủ, sưng hoặc đau ngực hoặc sưng mắt cá chân. Các bác sĩ cũng lưu tâm tới số lượng hồng cầu cao, bởi nó có thể làm tăng nguy cơ đông máu.

Liệu pháp testosterone dường như không làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt nhưng nó có thể kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Vì ung thư tuyến tiền liệt rất phổ biến nên các bác sĩ sẽ thận trọng hơn khi kê đơn testosterone cho những nam giới có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn mức trung bình.

Đối với nam giới có nồng độ testosterone trong máu thấp và các triệu chứng có thể do nồng độ testosterone thấp gây ra, lợi ích của liệu pháp testosterone thường lớn hơn những rủi ro tiềm ẩn. Tuy nhiên, có sử dụng hay không thì quyết định cuối cùng sẽ thuộc về bác sĩ.

Tóm lại là

Cả nam lẫn nữ đều cần một lượng testosterone thích hợp để phát triển và hoạt động bình thường. Nhưng cụ thể là ở mức bao nhiêu thì vẫn chưa được rõ ràng.

Việc kiểm tra mức testosterone cũng dễ như xét nghiệm máu, có điều phần khó lại nằm ở cách giải thích kết quả. Mức độ sẽ khác nhau trong suốt cả ngày. Tốt nhất là chúng ta nên đo nồng độ testosterone tự do vào buổi sáng. Và dù kết quả có thấp bất thường và lặp đi lặp lại trong nhiều lần đo liên tục thì bạn vẫn nên đi thăm khám bác sĩ trước khi quyết định có nên bắt đầu liệu pháp testosterone không.

Nguồn thông tin từ: Testosterone — What It Does And Doesn’t Do – Harvard Health

Bài viết liên quan

Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai

Bắt đầu thử nghiệm một biện pháp tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới

Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?

Estrogen là hormone sinh dục được sản xuất ở cả cơ thể nam và nữ. Nó tác động đến nhiều khía cạnh trong sức khỏe hơn là chúng ta nghĩ. 

Đối với những người có giới tính sinh học là nữ, vai trò của estrogen rất rộng lớn chứ không chỉ xoay quanh câu chuyện sinh sản hay tình dục. Ví dụ như estrogen còn có tác dụng bảo vệ sức khỏe tinh thần, xương khớp, thậm chí là sức khỏe tim mạch. 

Bài viết này sẽ tìm hiểu các dạng estrogen được sản xuất trong cơ thể và vai trò của hormone này đối với sức khỏe tổng thể của nữ giới.

*Lưu ý: bài viết đề cập tới giới tính về mặt sinh học.

Estrogen là gì?

_{Nguồn ảnh: cfspharmacy}

Estrogen là một hormone sinh sản quan trọng ở cả nam lẫn nữ. Nhưng nó thường được gọi là hormone sinh dục nữ do nó đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của hệ thống sinh sản ở nữ giới và góp vào quá trình điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.

Dù vậy thì chúng ta vẫn cần ghi nhớ là cả nam lẫn nữ đều sản xuất estrogen, chỉ là hormone này đóng vai trò lớn hơn đối với nữ giới mà thôi.

Ở nữ giới, estrogen được sản xuất chủ yếu trong buồng trứng và phụ thuộc vào các hormone sinh sản khác bao gồm hormone kích thích nang trứng (FSH), hormone tạo hoàng thể (LH) và testosterone để sản xuất và điều hòa.

Estrogen có 3 loại chính

1. Estrone (E1)

Estrone là loại estrogen phổ biến thứ hai được cơ thể nữ giới sản xuất trong những năm sinh đẻ. Nó có tác dụng kém nhất, thường được gọi là “estrogen yếu”. Nó chịu trách nhiệm cho sự phát triển giới tính nữ, nhưng vì kém hiệu quả hơn nên đôi khi nó đóng vai trò như một kho lưu trữ để cơ thể chuyển đổi nó thành loại estrogen E2 khi cần thiết.

Trong thời kỳ mãn kinh, khi buồng trứng ngừng sản xuất hormone, E1 là loại estrogen duy nhất mà cơ thể nữ giới tiếp tục sản xuất.

2. Estradiol (E2)

Đây là loại hoạt động mạnh mẽ và phong phú nhất, cái mà hầu hết chúng ta đều nhắc tới khi đề cập đến estrogen. E2 được tạo ra trong buồng trứng ở những năm sinh sản của chúng ta (sau tuổi dậy thì và trước khi mãn kinh) và đóng vai trò lớn trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. 

3. Estriol (E3)

Estriol thường được gọi là estrogen của thai kỳ. Nó chỉ hiện diện với một lượng rất nhỏ (gần như không thể phát hiện được) trong máu của bạn khi bạn không mang thai. 

Còn lúc bạn mang thai thì E3 sẽ tăng cao, giúp hỗ trợ cả tử cung và phôi thai, duy trì thai kỳ khỏe mạnh trong mỗi kỳ kinh.

Estrogen có tác dụng gì với cơ thể nữ giới?

Giúp duy trì độ ẩm và độ đàn hồi cho da

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Linh Ha trên Unsplash}

Estrogen kích thích sản xuất axit hyaluronic, một chất giữ nước trong da; thúc đẩy sản xuất collagen và elastin – các protein mang lại cho da độ đàn hồi và săn chắc.

Bảo vệ sức khỏe xương

Estrogen đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển khỏe mạnh của xương. Nó cũng điều chỉnh quá trình luân chuyển xương ở xương khi trưởng thành và chống lại tình trạng mất xương. 

Trong thời kỳ mãn kinh, khi nồng độ estrogen giảm, phụ nữ có nguy cơ bị mất xương do tác dụng bảo vệ của estrogen không còn nữa. Sự mất xương tăng lên đáng kể này có thể dẫn đến chứng loãng xương, khiến nữ giới có khả năng bị gãy xương hông.

Điều chỉnh mức cholesterol và tăng cường sức khỏe tim mạch

Estrogen làm tăng mức cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL). HDL thường được gọi là cholesterol “tốt”, giúp loại bỏ cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL) – hay còn gọi là cholesterol “xấu”, ra khỏi máu, giảm nguy cơ mảng bám tích tụ trong động mạch.

Estrogen cũng thúc đẩy sự giãn nở của mạch máu, có thể cải thiện lưu lượng máu đến tim.

Trong thời kỳ mãn kinh, khi tác dụng bảo vệ của estrogen không còn nữa, bệnh tim ở phụ nữ sẽ gia tăng. Trên thực tế, các biến chứng của bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu của phụ nữ ở Hoa Kỳ.

Điều chỉnh tâm trạng

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Nik trên Unsplash}

Estrogen ảnh hưởng đến cách các cấu trúc não của bạn được kết nối, cách các tế bào não giao tiếp và thậm chí cả hình dạng của bộ não. Nó có tác dụng rất mạnh đối với serotonin, một chất hóa học cân bằng tâm trạng được sản xuất với sự trợ giúp của estrogen. 

Người ta cho rằng sự sụt giảm sản xuất serotonin do nồng độ estrogen thấp sẽ góp phần gây ra trầm cảm sau sinh và mãn kinh.

Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt

Estrogen đóng vai trò trung tâm trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng. Bạn xem chi tiết ở phần bên dưới nhé.

Giúp phát triển niêm mạc tử cung, âm đạo và âm hộ

Estrogen thúc đẩy sự phát triển và duy trì niêm mạc tử cung trong chu kỳ kinh nguyệt. Nó cũng giúp duy trì độ dày và sức khỏe của các mô âm đạo và âm hộ, giữ cho chúng luôn được bôi trơn và ngăn ngừa khô hạn.

Vai trò của estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Phần đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt gọi là giai đoạn nang trứng sẽ kéo dài từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cho đến khi rụng trứng. Lúc này, trứng đang trưởng thành để chuẩn bị rụng. 

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Deon Black trên Unsplash}

Trứng sẽ trưởng thành trong buồng trứng, ở những nang túi nhỏ gọi là nang trứng. Những nang trứng này tạo ra estrogen. Vì vậy trong lúc trứng trưởng thành, các nang trứng sẽ đều đặn giải phóng lượng estrogen này. Và estrogen tăng lên cho đến khi đạt đến đỉnh điểm, ngay trước khi nữ giới rụng trứng.

Do các yếu tố tạo cảm giác dễ chịu của estrogen, ngay trước và trong khi rụng trứng là thời điểm trong tháng mà nữ giới sẽ thấy tràn đầy năng lượng và phấn chấn tinh thần nhất. Nên đây là lúc thích hợp để bạn chuẩn bị cho những hoạt động quan trọng như đi thuyết trình với khách hàng, hẹn hò với crush hoặc năng đi tập gym hơn.

Khi estrogen đạt đỉnh sẽ dẫn tới sự gia tăng LH, kích hoạt giải phóng trứng trưởng thành từ một trong các buồng trứng trong quá trình rụng.

Sau khi rụng trứng, nồng độ estrogen giảm dần và tiếp tục chững lại trong suốt giai đoạn thứ hai của chu kỳ kinh nguyệt – giai đoạn hoàng thể.

Vào cuối chu kỳ, nếu trứng rụng không gặp tinh trùng để thụ tinh thì tất cả hormone trong chu kỳ kinh nguyệt, bao gồm cả estrogen, sẽ giảm xuống mức cơ bản, từ đó kích hoạt kỳ kinh nguyệt ở nữ giới.

Nếu nồng độ estrogen mất cân bằng, nó có thể phá vỡ sự cân bằng của các hormone khác trong chu kỳ kinh nguyệt, làm ảnh hưởng đến sự rụng trứng.

Mà không rụng trứng = không có thai. Vì vậy, nếu bạn đang có kế hoạch sinh con thì nên đi kiểm tra nồng độ estrogen trong cơ thể.

Những yếu tố ảnh hưởng tới nồng độ estrogen trong cơ thể

+ Mang thai, biến động nội tiết tố sau sinh và cho con bú

+ Vào tuổi dậy thì và khi mãn kinh

+ Tình trạng thừa cân và béo phì

+ Tình trạng ăn kiêng khắt khe hoặc bị chứng chán ăn

+ Tập thể dục vất vả hoặc tập luyện quá sức

+ Đang sử dụng một số loại thuốc, bao gồm steroid, ampicillin, thuốc có chứa estrogen, phenothiazin và tetracycline

+ Bị huyết áp cao

+ Bị bệnh tiểu đường

+ Bị suy buồng trứng nguyên phát (POI)

+ Tuyến yên hoạt động kém

+ Bị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

+ Bị khối u của buồng trứng hoặc tuyến thượng thận

Biến động của estrogen ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?

Nồng độ estrogen nên được duy trì ở mức cân bằng vì nếu nó tăng cao hay sụt giảm liên tục trong một thời gian dài thì đều ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Cụ thể:

Nếu nồng độ estrogen thấp

Ở phụ nữ, nồng độ estrogen cao nhất trong độ tuổi 20 và sau đó giảm 50% ở tuổi 50. Mức estrogen thấp hơn cũng có thể do các tình trạng sức khỏe khác như bệnh tuyến giáp hoặc bệnh thận mãn tính. Ngoài ra, tình trạng rối loạn dinh dưỡng, tập thể dục và ăn uống cũng có thể là những yếu tố khiến estrogen sụt giảm. 

Các triệu chứng của nồng độ estrogen thấp bao gồm:

+ Nóng bừng và đổ mồ hôi đêm (bốc hỏa)

+ Mất ngủ

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Ben Blennerhassett trên Unsplash}

+ Nhức đầu

+ Trầm cảm

+ Tăng cân

+ Khô âm đạo

+ Khô da

+ Kinh nguyệt không đều

Estrogen thấp có thể dẫn đến loãng xương, tổn thương xương và gây ra gãy xương.

Nếu nồng độ estrogen cao

Nồng độ estrogen cao cũng dẫn đến các vấn đề sức khỏe như tăng nguy cơ làm cao huyết áp, đông máu, hạ canxi và một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư cổ tử cung.

Các triệu chứng xảy ra khi bạn có nồng độ estrogen cao bao gồm:

+ Đầy hơi và tăng cân

+ Sưng hoặc đau ngực

+ Kinh nguyệt không đều

+ Chảy máu âm đạo bất thường

+ Tâm trạng thất thường và gặp các vấn đề về trí nhớ

+ Mất ngủ

+ Rối loạn chức năng tình dục

Vì sao estrogen có xu hướng giảm khi chúng ta già đi?

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Luis Machado trên Unsplash}

Nhờ “đồng hồ sinh học” tuyệt vời của phụ nữ nên khi họ già đi, nồng độ estrogen sẽ giảm dần. Lý do là số lượng tế bào trứng của nữ giới giảm khi già đi và kết quả là các nang trứng ngừng phát triển cũng như ngừng sản xuất nhiều estradiol (E2).

Sau khi mãn kinh (khi chu kỳ kinh nguyệt chấm dứt hoàn toàn), nồng độ E2 hoàn toàn giảm xuống. Đây là nguyên nhân gây ra các triệu chứng mãn kinh như bốc hỏa, khô da và hay thay đổi tâm trạng. Trong thời kỳ tiền mãn kinh (dẫn đến mãn kinh), nồng độ E2 dao động lên xuống cũng có thể gây ra các triệu chứng đó.

May mắn thay, ngày nay liệu pháp thay thế hormone (HRT) là một trong những lựa chọn tuyệt vời để giảm các triệu chứng cho nhiều người trong thời kỳ tiền mãn kinh và sau mãn kinh.

Làm sao để biết nồng độ estrogen của bạn có đang bình thường không?

Trong thực tế, mức estrogen của nữ giới dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt hoặc khi họ già đi và cũng phụ thuộc vào việc có đang dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố không. Vì vậy mức độ “bình thường” của nồng độ estrogen sẽ liên tục thay đổi.

_{Hình ảnh được đăng tải bởi Artem Kovalev trên Unsplash}

Nhưng estrogen lại siêu nhạy cảm và có thể dễ dàng mất cân bằng. Ví dụ chỉ một thay đổi nhỏ trong sinh hoạt, như bạn vừa bị “đá”, thì có thể ảnh hưởng tới nồng estrogen, khiến nó bị dao động. 

Do đó, cách để biết nồng độ estrogen của mình có đang bình thường hay không là đi xét nghiệm nội tiết tố ở bệnh viện.

Làm thế nào để tăng mức estrogen nếu đang quá thấp?

Đầu tiên, bạn phải xác định được nguyên nhân khiến nồng độ estrogen của mình bị thấp. Nếu bạn chưa tới thời mãn kinh, cũng không có bệnh lý tiềm ẩn và đang sống lành mạnh nhưng phải vật lộn với các triệu chứng estrogen thấp thì nên đi gặp bác sĩ để nhận được lời khuyên phù hợp.

Một số yếu tố về cách sống như hút thuốc, thiếu cân hoặc tập thể dục quá mức cũng có thể khiến nồng độ estrogen thấp hơn. Nếu bạn đang trải qua thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, liệu pháp thay thế hormone (HRT) là một cách hiệu quả để cải thiện các triệu chứng của lượng estrogen thấp. 

Làm thế nào để giảm mức estrogen nếu đang quá cao?

Một lần nữa, bạn phải xác định được nguyên nhân khiến nồng độ estrogen của mình bị cao. Nhưng có một số thay đổi về cách sống sẽ giúp giảm nồng độ estrogen như hạn chế rượu (bởi rượu làm tăng nồng độ estrogen), giảm lượng caffeine, tập trung vào chế độ ăn uống thân thiện với estrogen nói chung như ăn nhiều chất xơ, cải thiện giấc ngủ và giảm mỡ thừa trong cơ thể.

Có cách nào để duy trì estrogen ở mức cân bằng không?

Chúng ta không thể tác động tới những yếu tố tự nhiên như mãn kinh, bệnh lý nhưng có thể kiểm soát cách sống để duy trì nồng độ estrogen, ví dụ như luôn ngủ đủ giấc, tập thể dục thường xuyên (không quá sức), giữ cân nặng ổn định…

Tóm lại những ý chính như sau

+ Estrogen đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người, đặc biệt ở những người có giới tính sinh học là nữ. 

+ Có rất nhiều loại estrogen khác nhau, nhưng loại chính ở nữ giới là estradiol (E2). E2 đóng một vai trò lớn trong việc điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt, khả năng sinh sản, ham muốn tình dục, sức khỏe làn da, sức khỏe tim mạch và mật độ xương.

+ Mức estrogen sẽ dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt và cũng giảm một cách tự nhiên theo tuổi tác.

+ Mức estrogen dễ bị mất cân bằng và có thể do nhiều tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, thuốc men và các yếu tố về chế độ ăn uống hoặc lối sống.

+ Estrogen dù thấp hay cao cũng đều ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Bạn có thể thay đổi lối sống để cải thiện mức estrogen nhưng cũng cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn các phương pháp điều trị khác và hiệu quả hơn.

Nguồn thông tin:

Estrogen: What Does It Do for the Body? (verywellhealth.com)

Oestrogen 101: Everything You Need to Know (hertilityhealth.com)

Bài viết liên quan

Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai

Bắt đầu thử nghiệm một biện pháp tránh thai không chứa hormone dành cho nam giới

Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?