Estrogen ảnh hưởng đến cơ thể nữ giới như thế nào?
Estrogen là hormone sinh dục được sản xuất ở cả cơ thể nam và nữ. Nó tác động đến nhiều khía cạnh trong sức khỏe hơn là chúng ta nghĩ.
Đối với những người có giới tính sinh học là nữ, vai trò của estrogen rất rộng lớn chứ không chỉ xoay quanh câu chuyện sinh sản hay tình dục. Ví dụ như estrogen còn có tác dụng bảo vệ sức khỏe tinh thần, xương khớp, thậm chí là sức khỏe tim mạch.
Bài viết này sẽ tìm hiểu các dạng estrogen được sản xuất trong cơ thể và vai trò của hormone này đối với sức khỏe tổng thể của nữ giới.
*Lưu ý: bài viết đề cập tới giới tính về mặt sinh học.
Estrogen là gì?
Nguồn ảnh: cfspharmacy
Estrogen là một hormone sinh sản quan trọng ở cả nam lẫn nữ. Nhưng nó thường được gọi là hormone sinh dục nữ do nó đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của hệ thống sinh sản ở nữ giới và góp vào quá trình điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
Dù vậy thì chúng ta vẫn cần ghi nhớ là cả nam lẫn nữ đều sản xuất estrogen, chỉ là hormone này đóng vai trò lớn hơn đối với nữ giới mà thôi.
Ở nữ giới, estrogen được sản xuất chủ yếu trong buồng trứng và phụ thuộc vào các hormone sinh sản khác bao gồm hormone kích thích nang trứng (FSH), hormone tạo hoàng thể (LH) và testosterone để sản xuất và điều hòa.
Estrogen có 3 loại chính
1. Estrone (E1)
Estrone là loại estrogen phổ biến thứ hai được cơ thể nữ giới sản xuất trong những năm sinh đẻ. Nó có tác dụng kém nhất, thường được gọi là “estrogen yếu”. Nó chịu trách nhiệm cho sự phát triển giới tính nữ, nhưng vì kém hiệu quả hơn nên đôi khi nó đóng vai trò như một kho lưu trữ để cơ thể chuyển đổi nó thành loại estrogen E2 khi cần thiết.
Trong thời kỳ mãn kinh, khi buồng trứng ngừng sản xuất hormone, E1 là loại estrogen duy nhất mà cơ thể nữ giới tiếp tục sản xuất.
2. Estradiol (E2)
Đây là loại hoạt động mạnh mẽ và phong phú nhất, cái mà hầu hết chúng ta đều nhắc tới khi đề cập đến estrogen. E2 được tạo ra trong buồng trứng ở những năm sinh sản của chúng ta (sau tuổi dậy thì và trước khi mãn kinh) và đóng vai trò lớn trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
3. Estriol (E3)
Estriol thường được gọi là estrogen của thai kỳ. Nó chỉ hiện diện với một lượng rất nhỏ (gần như không thể phát hiện được) trong máu của bạn khi bạn không mang thai.
Còn lúc bạn mang thai thì E3 sẽ tăng cao, giúp hỗ trợ cả tử cung và phôi thai, duy trì thai kỳ khỏe mạnh trong mỗi kỳ kinh.
Estrogen có tác dụng gì với cơ thể nữ giới?
Giúp duy trì độ ẩm và độ đàn hồi cho da
Hình ảnh được đăng tải bởi Linh Ha trên Unsplash
Estrogen kích thích sản xuất axit hyaluronic, một chất giữ nước trong da; thúc đẩy sản xuất collagen và elastin – các protein mang lại cho da độ đàn hồi và săn chắc.
Bảo vệ sức khỏe xương
Estrogen đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển khỏe mạnh của xương. Nó cũng điều chỉnh quá trình luân chuyển xương ở xương khi trưởng thành và chống lại tình trạng mất xương.
Trong thời kỳ mãn kinh, khi nồng độ estrogen giảm, phụ nữ có nguy cơ bị mất xương do tác dụng bảo vệ của estrogen không còn nữa. Sự mất xương tăng lên đáng kể này có thể dẫn đến chứng loãng xương, khiến nữ giới có khả năng bị gãy xương hông.
Điều chỉnh mức cholesterol và tăng cường sức khỏe tim mạch
Estrogen làm tăng mức cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL). HDL thường được gọi là cholesterol “tốt”, giúp loại bỏ cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL) – hay còn gọi là cholesterol “xấu”, ra khỏi máu, giảm nguy cơ mảng bám tích tụ trong động mạch.
Estrogen cũng thúc đẩy sự giãn nở của mạch máu, có thể cải thiện lưu lượng máu đến tim.
Trong thời kỳ mãn kinh, khi tác dụng bảo vệ của estrogen không còn nữa, bệnh tim ở phụ nữ sẽ gia tăng. Trên thực tế, các biến chứng của bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu của phụ nữ ở Hoa Kỳ.
Điều chỉnh tâm trạng
Hình ảnh được đăng tải bởi Nik trên Unsplash
Estrogen ảnh hưởng đến cách các cấu trúc não của bạn được kết nối, cách các tế bào não giao tiếp và thậm chí cả hình dạng của bộ não. Nó có tác dụng rất mạnh đối với serotonin, một chất hóa học cân bằng tâm trạng được sản xuất với sự trợ giúp của estrogen.
Người ta cho rằng sự sụt giảm sản xuất serotonin do nồng độ estrogen thấp sẽ góp phần gây ra trầm cảm sau sinh và mãn kinh.
Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
Estrogen đóng vai trò trung tâm trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng. Bạn xem chi tiết ở phần bên dưới nhé.
Giúp phát triển niêm mạc tử cung, âm đạo và âm hộ
Estrogen thúc đẩy sự phát triển và duy trì niêm mạc tử cung trong chu kỳ kinh nguyệt. Nó cũng giúp duy trì độ dày và sức khỏe của các mô âm đạo và âm hộ, giữ cho chúng luôn được bôi trơn và ngăn ngừa khô hạn.
Vai trò của estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt là gì?
Phần đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt gọi là giai đoạn nang trứng sẽ kéo dài từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cho đến khi rụng trứng. Lúc này, trứng đang trưởng thành để chuẩn bị rụng.
Hình ảnh được đăng tải bởi Deon Black trên Unsplash
Trứng sẽ trưởng thành trong buồng trứng, ở những nang túi nhỏ gọi là nang trứng. Những nang trứng này tạo ra estrogen. Vì vậy trong lúc trứng trưởng thành, các nang trứng sẽ đều đặn giải phóng lượng estrogen này. Và estrogen tăng lên cho đến khi đạt đến đỉnh điểm, ngay trước khi nữ giới rụng trứng.
Do các yếu tố tạo cảm giác dễ chịu của estrogen, ngay trước và trong khi rụng trứng là thời điểm trong tháng mà nữ giới sẽ thấy tràn đầy năng lượng và phấn chấn tinh thần nhất. Nên đây là lúc thích hợp để bạn chuẩn bị cho những hoạt động quan trọng như đi thuyết trình với khách hàng, hẹn hò với crush hoặc năng đi tập gym hơn.
Khi estrogen đạt đỉnh sẽ dẫn tới sự gia tăng LH, kích hoạt giải phóng trứng trưởng thành từ một trong các buồng trứng trong quá trình rụng.
Sau khi rụng trứng, nồng độ estrogen giảm dần và tiếp tục chững lại trong suốt giai đoạn thứ hai của chu kỳ kinh nguyệt – giai đoạn hoàng thể.
Vào cuối chu kỳ, nếu trứng rụng không gặp tinh trùng để thụ tinh thì tất cả hormone trong chu kỳ kinh nguyệt, bao gồm cả estrogen, sẽ giảm xuống mức cơ bản, từ đó kích hoạt kỳ kinh nguyệt ở nữ giới.
Nếu nồng độ estrogen mất cân bằng, nó có thể phá vỡ sự cân bằng của các hormone khác trong chu kỳ kinh nguyệt, làm ảnh hưởng đến sự rụng trứng.
Mà không rụng trứng = không có thai. Vì vậy, nếu bạn đang có kế hoạch sinh con thì nên đi kiểm tra nồng độ estrogen trong cơ thể.
Những yếu tố ảnh hưởng tới nồng độ estrogen trong cơ thể
+ Mang thai, biến động nội tiết tố sau sinh và cho con bú
+ Vào tuổi dậy thì và khi mãn kinh
+ Tình trạng thừa cân và béo phì
+ Tình trạng ăn kiêng khắt khe hoặc bị chứng chán ăn
+ Tập thể dục vất vả hoặc tập luyện quá sức
+ Đang sử dụng một số loại thuốc, bao gồm steroid, ampicillin, thuốc có chứa estrogen, phenothiazin và tetracycline
+ Bị huyết áp cao
+ Bị bệnh tiểu đường
+ Bị suy buồng trứng nguyên phát (POI)
+ Tuyến yên hoạt động kém
+ Bị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
+ Bị khối u của buồng trứng hoặc tuyến thượng thận
Biến động của estrogen ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Nồng độ estrogen nên được duy trì ở mức cân bằng vì nếu nó tăng cao hay sụt giảm liên tục trong một thời gian dài thì đều ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Cụ thể:
Nếu nồng độ estrogen thấp
Ở phụ nữ, nồng độ estrogen cao nhất trong độ tuổi 20 và sau đó giảm 50% ở tuổi 50. Mức estrogen thấp hơn cũng có thể do các tình trạng sức khỏe khác như bệnh tuyến giáp hoặc bệnh thận mãn tính. Ngoài ra, tình trạng rối loạn dinh dưỡng, tập thể dục và ăn uống cũng có thể là những yếu tố khiến estrogen sụt giảm.
Các triệu chứng của nồng độ estrogen thấp bao gồm:
+ Nóng bừng và đổ mồ hôi đêm (bốc hỏa)
+ Mất ngủ
Hình ảnh được đăng tải bởi Ben Blennerhassett trên Unsplash
+ Nhức đầu
+ Trầm cảm
+ Tăng cân
+ Khô âm đạo
+ Khô da
+ Kinh nguyệt không đều
Estrogen thấp có thể dẫn đến loãng xương, tổn thương xương và gây ra gãy xương.
Nếu nồng độ estrogen cao
Nồng độ estrogen cao cũng dẫn đến các vấn đề sức khỏe như tăng nguy cơ làm cao huyết áp, đông máu, hạ canxi và một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư cổ tử cung.
Các triệu chứng xảy ra khi bạn có nồng độ estrogen cao bao gồm:
+ Đầy hơi và tăng cân
+ Sưng hoặc đau ngực
+ Kinh nguyệt không đều
+ Chảy máu âm đạo bất thường
+ Tâm trạng thất thường và gặp các vấn đề về trí nhớ
+ Mất ngủ
+ Rối loạn chức năng tình dục
Vì sao estrogen có xu hướng giảm khi chúng ta già đi?
Hình ảnh được đăng tải bởi Luis Machado trên Unsplash
Nhờ “đồng hồ sinh học” tuyệt vời của phụ nữ nên khi họ già đi, nồng độ estrogen sẽ giảm dần. Lý do là số lượng tế bào trứng của nữ giới giảm khi già đi và kết quả là các nang trứng ngừng phát triển cũng như ngừng sản xuất nhiều estradiol (E2).
Sau khi mãn kinh (khi chu kỳ kinh nguyệt chấm dứt hoàn toàn), nồng độ E2 hoàn toàn giảm xuống. Đây là nguyên nhân gây ra các triệu chứng mãn kinh như bốc hỏa, khô da và hay thay đổi tâm trạng. Trong thời kỳ tiền mãn kinh (dẫn đến mãn kinh), nồng độ E2 dao động lên xuống cũng có thể gây ra các triệu chứng đó.
May mắn thay, ngày nay liệu pháp thay thế hormone (HRT) là một trong những lựa chọn tuyệt vời để giảm các triệu chứng cho nhiều người trong thời kỳ tiền mãn kinh và sau mãn kinh.
Làm sao để biết nồng độ estrogen của bạn có đang bình thường không?
Trong thực tế, mức estrogen của nữ giới dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt hoặc khi họ già đi và cũng phụ thuộc vào việc có đang dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố không. Vì vậy mức độ “bình thường” của nồng độ estrogen sẽ liên tục thay đổi.
Hình ảnh được đăng tải bởi Artem Kovalev trên Unsplash
Nhưng estrogen lại siêu nhạy cảm và có thể dễ dàng mất cân bằng. Ví dụ chỉ một thay đổi nhỏ trong sinh hoạt, như bạn vừa bị “đá”, thì có thể ảnh hưởng tới nồng estrogen, khiến nó bị dao động.
Do đó, cách để biết nồng độ estrogen của mình có đang bình thường hay không là đi xét nghiệm nội tiết tố ở bệnh viện.
Làm thế nào để tăng mức estrogen nếu đang quá thấp?
Đầu tiên, bạn phải xác định được nguyên nhân khiến nồng độ estrogen của mình bị thấp. Nếu bạn chưa tới thời mãn kinh, cũng không có bệnh lý tiềm ẩn và đang sống lành mạnh nhưng phải vật lộn với các triệu chứng estrogen thấp thì nên đi gặp bác sĩ để nhận được lời khuyên phù hợp.
Một số yếu tố về cách sống như hút thuốc, thiếu cân hoặc tập thể dục quá mức cũng có thể khiến nồng độ estrogen thấp hơn. Nếu bạn đang trải qua thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, liệu pháp thay thế hormone (HRT) là một cách hiệu quả để cải thiện các triệu chứng của lượng estrogen thấp.
Làm thế nào để giảm mức estrogen nếu đang quá cao?
Một lần nữa, bạn phải xác định được nguyên nhân khiến nồng độ estrogen của mình bị cao. Nhưng có một số thay đổi về cách sống sẽ giúp giảm nồng độ estrogen như hạn chế rượu (bởi rượu làm tăng nồng độ estrogen), giảm lượng caffeine, tập trung vào chế độ ăn uống thân thiện với estrogen nói chung như ăn nhiều chất xơ, cải thiện giấc ngủ và giảm mỡ thừa trong cơ thể.
Có cách nào để duy trì estrogen ở mức cân bằng không?
Chúng ta không thể tác động tới những yếu tố tự nhiên như mãn kinh, bệnh lý nhưng có thể kiểm soát cách sống để duy trì nồng độ estrogen, ví dụ như luôn ngủ đủ giấc, tập thể dục thường xuyên (không quá sức), giữ cân nặng ổn định…
Tóm lại những ý chính như sau
+ Estrogen đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người, đặc biệt ở những người có giới tính sinh học là nữ.
+ Có rất nhiều loại estrogen khác nhau, nhưng loại chính ở nữ giới là estradiol (E2). E2 đóng một vai trò lớn trong việc điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt, khả năng sinh sản, ham muốn tình dục, sức khỏe làn da, sức khỏe tim mạch và mật độ xương.
+ Mức estrogen sẽ dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt và cũng giảm một cách tự nhiên theo tuổi tác.
+ Mức estrogen dễ bị mất cân bằng và có thể do nhiều tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, thuốc men và các yếu tố về chế độ ăn uống hoặc lối sống.
+ Estrogen dù thấp hay cao cũng đều ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Bạn có thể thay đổi lối sống để cải thiện mức estrogen nhưng cũng cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn các phương pháp điều trị khác và hiệu quả hơn.
Nguồn thông tin:
Estrogen: What Does It Do for the Body? (verywellhealth.com)
Oestrogen 101: Everything You Need to Know (hertilityhealth.com)
Danh mục khám phá
Vì sao Oxytocin được gọi là “hormone tình yêu”?
Được biết đến như một “hormone tình yêu” hoặc “hormone âu yếm”, oxytocin có thể tác động mạnh mẽ đến cảm xúc của chúng ta. Dưới đây là 11 cách mà oxytocin ảnh hưởng đến bạn trong các mối quan hệ, dù là tình yêu hay tình thân.
1. Oxytocin có liên quan gì đến tình yêu?
Một nghiên cứu năm 2012 đã phát hiện ra các cặp đôi trong thời gian đầu hay quấn quít nhau thường có mức oxytocin cao hơn đáng kể so với những cặp đôi không còn gần gũi.
Nhưng oxytocin không chỉ xuất hiện khi bạn có tình yêu mới. Nó cũng được giải phóng trong quá trình hoạt động tình dục và có liên quan đến cường độ cực khoái.
Một đánh giá năm 2013 đã tóm tắt tất cả tác dụng tăng cường sự gắn kết mối quan hệ có thể có ở oxytocin. Một số trong số này bao gồm:
+ lòng tin
+ nhìn nhau tràn đầy yêu thương
+ sự đồng cảm
+ luôn nhớ về những kỉ niệm tốt đẹp của nhau
+ sự chung thủy
+ giao tiếp tích cực hơn
Hình ảnh được đăng tải bởi freestocks trên Unsplash
2. Chính xác thì oxytocin là gì?
Oxytocin là một loại hormone hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh. Nó đóng một vai trò quan trọng trong sinh sản.
Cụ thể ở nữ giới, hormone này kích thích chuyển dạ và giải phóng sữa mẹ. Còn ở nam giới, oxytocin giúp di chuyển tinh trùng.
3. Cơ thể chúng ta có sản xuất oxytocin một cách tự nhiên không?
Có, oxytocin là một loại hormone được sản xuất bởi vùng dưới đồi – một vùng nhỏ ở đáy não của bạn – và được tiết ra bởi tuyến yên gần đó.
Cơ thể chúng ta cũng sản xuất oxytocin khi được bạn tình kích thích và khi ta rơi vào lưới tình. Đó là lý do mà hormone này có biệt danh “hormone âu yếm” và “hormone tình yêu”.
4. Nó được kết nối với dopamine và serotonin như thế nào?
Oxytocin, dopamine và serotonin thường được gọi chung là “hormone hạnh phúc” đối với con người.
Khi bạn thấy ai đó thật hấp dẫn thật thu hút, não bạn sẽ giải phóng dopamine, mức serotonin tăng và oxytocin cũng được sản sinh. Điều này khiến bạn cảm thấy dâng trào cảm xúc lâng lâng, hạnh phúc mỗi khi nghĩ tới người ấy.
5. Oxytocin có thể tác động tích cực đến cảm xúc của chúng ta như thế nào?
Một đánh giá nghiên cứu cho thấy oxytocin có tác động tích cực đến các cảm xúc như:
+ thư giãn
+ lòng tin
+ ổn định tâm lý về tổng thể
Hormon này cũng đã được chứng minh là làm giảm mức độ căng thẳng và lo lắng khi được giải phóng vào một số phần của não.
6. Mối quan hệ giữa oxytocin và tình mẹ là gì?
Oxytocin đóng một số vai trò quan trọng trong việc làm mẹ, cụ thể:
Sinh nở
Hormon oxytocin báo hiệu tử cung co bóp, bắt đầu chuyển dạ. Nó giúp thúc đẩy quá trình sinh bằng cách tăng sản xuất các hormone liên quan. Sau khi sinh, nó giúp tử cung trở lại kích thước trước đó.
Cho con bú
Khi em bé ngậm vú mẹ thì sẽ kích hoạt giải phóng oxytocin. Điều này báo hiệu cơ thể tiết sữa cho bé.
Gắn kết
Các nghiên cứu trên người và động vật về tác dụng của oxytocin đối với mối liên kết mẹ con đã phát hiện ra những bà mẹ có mức độ oxytocin cao hơn có nhiều khả năng thực hiện các hành vi nuôi dạy con cái đầy tình cảm, bao gồm:
+ thường xuyên kiểm tra bé
+ có những cái chạm vô cùng trìu mến
+ hát hoặc nói chuyện với bé
+ thường tắm rửa và chải chuốt cho bé
Một số nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ được nuôi dạy theo kiểu này sẽ được tăng cường oxytocin, thôi thúc chúng tìm cách tiếp xúc nhiều hơn với mẹ, củng cố hơn nữa mối gắn kết mẹ con.
Những ảnh hưởng này không chỉ giới hạn ở mối quan hệ mẹ con ruột thịt. Các nhà nghiên cứu trong một nghiên cứu năm 2014 đã phát hiện ra oxytocin có tác dụng tương tự ở cả mẹ nuôi.
7. Oxytocin có thể tạo ra tác dụng tương tự đối với người bố không?
Có bằng chứng cho thấy việc lên chức “bố mẹ” cũng kích thích giải phóng oxytocin ở người bố.
Ví dụ một nghiên cứu năm 2010 phát hiện nếu giữa bố và con có nhiều tương tác với nhau thì sẽ dẫn đến mức oxytocin cao hơn. Những kiểu tương tác ví dụ như hướng sự chú ý của con vào một số đồ vật nhất định và khuyến khích con tự khám phá.
Hình ảnh được đăng tải bởi Element5 Digital trên Unsplash
8. Liệu oxytocin có tăng cường sự chung thủy không?
Mối liên hệ giữa oxytocin và sự chung thủy có thể bắt đầu từ khả năng của hormone này khiến nam giới coi người yêu của mình hấp dẫn hơn những phụ nữ khác (dù quen thân hay xa lạ).
Nghiên cứu từ năm 2012 cho thấy oxytocin có thể tác động đến nam giới để giữ khoảng cách với những người phụ nữ xa lạ mà hấp dẫn.
Bạn càng dành nhiều thời gian cho người ấy, bạn càng sản xuất nhiều oxytocin; bạn càng sản xuất nhiều oxytocin thì bạn càng khao khát người ấy nhiều hơn. Đây là cơ chế khen thưởng trong não bộ tạo một vòng lặp, cũng tương tự với cơ chế “gây nghiện”.
Người ta cũng cho rằng oxytocin làm giảm cảm giác mới lạ khi tương tác với người lạ.
9. Oxytocin có tác dụng chữa bệnh gì không?
Oxytocin có thể được tiêm để tạo ra hoặc cải thiện các cơn co thắt khi phụ nữ chuyển dạ. Nó cũng có thể được sử dụng để giảm chảy máu sau khi sinh con hoặc phá thai.
Nồng độ oxytocin thấp có liên quan đến các triệu chứng trầm cảm, bao gồm cả trầm cảm sau sinh. Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu xem việc cho oxytocin dưới dạng thuốc viên hay thuốc xịt mũi có thể giúp giảm bớt lo lắng và trầm cảm hay không.
Nhưng cho đến nay kết quả vẫn đáng thất vọng. Một phần là do hormone này khó có thể vượt qua hàng rào máu não khi được đưa vào theo cách nhân tạo như vậy.
10. Vậy làm sao để tăng oxytocin một cách tự nhiên?
Một cách hứa hẹn hơn để tăng oxytocin tự nhiên là tập thể dục, đặc biệt là các hoạt động cường độ cao, có thể làm tăng đột biến nồng độ oxytocin. Một nghiên cứu ghi nhận mức tăng vọt nồng độ oxytocin đo được trong nước bọt của người tham gia sau khi tập luyện võ thuật cường độ cao.
Âm nhạc dường như cũng làm tăng mức oxytocin, đặc biệt là khi mọi người hát karaoke, bởi điều này làm tăng thêm yếu tố gắn kết.
Hoặc chỉ một hành động đụng chạm đơn giản cũng có thể tăng cường giải phóng oxytocin ví dụ nắm tay, ôm, âu yếm hay “phức tạp” hơn là làm tình.
Hình ảnh được đăng tải bởi Maira Gallardo trên Unsplash
11. Oxytocin có nhược điểm nào cần để tâm không?
Mặc dù oxytocin giúp tăng cường sự gắn kết nhưng nó cũng có thúc đẩy sự thiên vị và thành kiến. Điều này dẫn tới việc hình thành “người mình” và “người ngoài”.
Loại hormone này cũng có liên quan đến cảm giác ghen tị và không trung thực. Nhưng chúng ta cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ những tác động này.
Điểm mấu chốt
Những tác dụng tích cực của oxytocin đến cảm xúc của chúng ta đã được nghiên cứu và chứng minh. Oxytocin được cơ thể tự tổng hợp và tiết ra theo những tín hiệu thần kinh hoặc trong các hoàn cảnh tăng cường sự gắn kết và yêu thương. Lối sống lành mạnh, quan hệ cảm xúc tích cực là những yếu tố giúp cơ thể duy trì một mức oxytocin ổn định và cân bằng.
Nhưng đó chưa phải là bức tranh toàn cảnh. Vai trò của oxytocin trong hành vi của con người còn phức tạp hơn nhiều. Do đó, chúng ta vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu loại hormone mạnh mẽ này có thể làm được những gì đối với tâm sinh lý của con người.
Nguồn thông tin từ:
Love Hormone: What Is Oxytocin and What Are Its Effects? (healthline.com)
Mọi điều bạn cần biết về FSH – Hormone kích thích nang trứng
FSH là viết tắt của Follicle-Stimulating Hormone (Hormone kích thích nang trứng). Nó cũng là một trong những hormone chính liên quan đến điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng. Vì vậy, FSH trở thành hormone quan trọng không chỉ đối với sức khỏe mà còn cả khả năng sinh sản ở nữ giới.
Trong bài viết này, SEBT sẽ cung cấp mọi thông tin mà bạn cần biết về mức FSH của mình, bao gồm cách nhận biết mức FSH bình thường như thế nào, các triệu chứng của mức FSH cao và thấp cũng như cách cân bằng FSH.
FSH là gì?
FSH được gọi là hormone hướng sinh dục (gonadotropin hormone), được tuyến yên trong não tiết ra và sau đó tác động lên buồng trứng.
Ngoài FSH thì còn một loại hormone hướng sinh dục khác trong cơ thể: hormone tạo hoàng thể (LH). Đây là một cặp bài trùng khắng khít không thể sống thiếu nhau: nếu không có LH thì sẽ không có FSH. Và chúng hoạt động song song để mang đến những thay đổi trong điều hòa sự rụng trứng.
Mức FSH bình thường ở phụ nữ
Mức độ FSH ở phụ nữ có mối liên hệ phức tạp với mức dự trữ buồng trứng (SEBT sẽ nói thêm về điều này sau). Vì vậy, mức FSH “bình thường” sẽ thay đổi khi chúng ta già đi. Lý do là vì mức dự trữ buồng trứng sẽ giảm khi phụ nữ già đi, khiến cho mức FSH tăng lên.
Lại nói thêm về hormone hướng sinh dục. Đây là hormone được giải phóng từ tuyến yên trong não, sau đó tiếp tục tác động lên buồng trứng. Có hai loại hormone hướng sinh dục: hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone tạo hoàng thể (LH).
Tuyến yên sản xuất FSH tác động lên buồng trứng để kích thích sự phát triển của các nang chứa trứng. Cùng với việc phát triển các nang trứng, FSH còn kích thích các tế bào hạt bao quanh nang trứng sản xuất ra estrogen, một loại hormone thiết yếu để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Bạn có thể đọc thêm về estrogen tại đây.
FSH đóng vai trò gì?
FSH có hai chức năng chính:
1. Giúp nang trứng phát triển.
2. Giúp tạo ra estrogen.
Về chức năng giúp nang trứng phát triển:
Nữ giới được sinh ra với những quả trứng “chưa trưởng thành”. Vì vậy, mỗi tháng, một số trong số chúng bắt đầu trưởng thành trước khi một số được phóng thích trong quá trình rụng trứng. Trứng được đặt trong các nang nhỏ bên trong buồng trứng và chính những nang này là tín hiệu của FSH để chuẩn bị cho trứng rụng.
Về chức năng giúp tạo ra estrogen:
FSH cũng kích thích các tế bào bao quanh nang trứng tạo ra estrogen, một loại hormone thiết yếu khác để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản.
Mối liên hệ giữa FSH và LH
Khi trứng đã trưởng thành hoàn toàn và sẵn sàng rụng trong quá trình rụng trứng thì LH sẽ tham gia vào.
Sự gia tăng LH được giải phóng một lần nữa bởi tuyến yên trong não, khiến nang trứng trưởng thành nhất sẽ vỡ ra – giải phóng trứng vào ống dẫn trứng. Đây còn được gọi là sự rụng trứng.
Mặc dù FSH tạo ra nhiều nang trứng và do đó có nhiều trứng trưởng thành trong mỗi chu kỳ nhưng chỉ có một nang trứng sẽ giải phóng một quả trứng mỗi tháng. Điều này là do FSH và LH đều tham gia vào các vòng phản hồi tiêu cực, được điều khiển bởi estrogen (E2).
Vậy vòng phản hồi tiêu cực là gì?
Việc tăng mức FSH trong giai đoạn đầu của chu kỳ kinh nguyệt sẽ dẫn đến sản sinh ra nhiều estrogen hơn. Nhưng điều này lại có tác động phản hồi tiêu cực đến mức FSH. Nói cách khác, khi bạn có nhiều estrogen, nó sẽ phản hồi lại não rằng não cần ngừng tạo FSH đi.
Nguồn ảnh từ peninsulaacupuncture
Tương tự với LH, nồng độ estrogen tiếp tục tăng trong suốt chu kỳ và khi đạt đến đỉnh điểm vào khoảng giữa chu kỳ, nó sẽ gây ra sự gia tăng đột ngột của LH, thúc đẩy quá trình rụng trứng.
Sau khi rụng trứng, nang rỗng từng chứa trứng sẽ tạo ra hormone progesterone để hỗ trợ việc thụ thai, làm tổ và giai đoạn đầu của thai kỳ.
Nồng độ progesterone cao sẽ báo cho não ngừng sản xuất FSH. Bây giờ, nếu việc mang thai không xảy ra, lượng estrogen và progesterone sẽ giảm xuống, điều này không chỉ gây ra chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới mà còn báo cho não biết rằng nó cần bắt đầu tạo ra FSH để bắt đầu lại toàn bộ quá trình trong chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo.
Mức FSH cao
Vậy điều gì xảy ra khi chúng ta có mức FSH cao? Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu lý do khiến mức FSH tăng cao.
Lý do nào khiến mức FSH tăng cao?
Lý do phổ biến nhất khiến mức FSH cao là mức dự trữ buồng trứng (số lượng trứng) thấp hoặc buồng trứng không hoạt động bình thường.
Khi chúng ta có mức dự trữ buồng trứng thấp, điều này về cơ bản nghĩa là chúng ta có số lượng nang trứng chưa trưởng thành ít hơn trong buồng trứng, và cơ thể chúng ta sẽ sản xuất ít estrogen hơn. Bởi vì estrogen kiểm soát lượng FSH mà não sản xuất (hãy nhớ lại khái niệm vòng phản hồi tiêu cực mà SEBT đã nhắc ở trên) nên khi chúng ta có ít estrogen hơn, mức FSH có thể tăng lên.
Do đó, mức FSH cao có thể chỉ ra rằng buồng trứng đang không hoạt động bình thường, là dấu hiệu cho thấy mức dự trữ buồng trứng thấp hoặc là dấu hiệu cho thấy sự bắt đầu của thời kỳ mãn kinh.
Các lý do khác khiến mức FSH cao đến từ ung thư buồng trứng và suy buồng trứng sớm (POI), tức là mất chức năng buồng trứng trước tuổi 40.
Trong một số trường hợp, các yếu tố về chế độ ăn uống và lối sống có thể làm tăng mức FSH ở mức độ vừa phải (ví dụ nghiện thuốc lá, rượu).
Triệu chứng của mức FSH cao
Hình ảnh được đăng tải bởi Kyle Broad trên Unsplash
Các triệu chứng của nồng độ FSH cao thường giống với triệu chứng của thời kỳ mãn kinh và có liên quan đến nồng độ oestradiol thấp – đó là lý do tại sao việc kiểm tra nhiều loại hormone sinh sản ở nữ giới để tìm hiểu tận gốc các triệu chứng là rất quan trọng.
Các triệu chứng của mức FSH cao có thể bao gồm:
+ Kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh
+ Bốc hỏa và/hoặc đổ mồ hôi đêm
+ Có sự thay đổi về da và tóc
+ Khó thụ thai
Làm thế nào để giảm mức FSH?
Điều quan trọng là bạn phải hiểu rằng nếu mức FSH cao do mãn kinh hoặc mức dự trữ trứng thấp thì dù có điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống thì cũng không thể giảm mức FSH xuống.
Tuy nhiên, có một số yếu tố trong ăn uống sinh hoạt khiến mức FSH cao hơn, chẳng hạn như hút thuốc và uống nhiều rượu.
Nếu bạn đang cố gắng thụ thai, hãy cân nhắc cắt bỏ hoàn toàn rượu và thuốc lá vì điều này sẽ cải thiện cơ hội thụ thai và ngăn ngừa những ảnh hưởng có hại cho em bé khi mang thai.
Dinh dưỡng cũng có thể là một công cụ mạnh mẽ trong việc cân bằng hormone và giúp giảm bớt các triệu chứng. Ở phạm vi bài viết này, SEBT không đi sâu vào dinh dưỡng vì đó là một chủ đề rộng lớn khác, cần ý kiến của chuyên gia về ngành dinh dưỡng.
Mức FSH thấp
Một biểu hiện của sự bất thường FSH trong cơ thể nữa là nó đang ở mức thấp hơn bình thường.
Lý do nào khiến mức FSH thấp?
Nồng độ FSH thấp có thể do tuyến yên trong não không hoạt động bình thường, hay còn được gọi là suy tuyến yên.
Các vấn đề với tuyến yên có thể liên quan trực tiếp đến chính tuyến này hoặc liên quan đến vùng dưới đồi – một phần khác của não kiểm soát việc giải phóng FSH. Điều này dẫn đến một rối loạn được gọi là suy sinh dục hypogonadotropic (hypogonadotropic hypogonadism).
Nguyên nhân có thể là do mức độ căng thẳng cao hoặc thiếu hụt năng lượng, tức là chúng ta đốt cháy nhiều calo hơn mức nạp vào thông qua chế độ ăn uống. Do đó, tình trạng này sẽ phổ biến ở những người rất thiếu cân, chẳng hạn như người mắc chứng rối loạn ăn uống hoặc tập thể dục quá mức. Ở nữ giới, tình trạng này cũng khiến chu kỳ kinh nguyệt ngừng lại, hay còn được gọi là vô kinh vùng dưới đồi (hypothalamic amenorrhea).
Triệu chứng của mức FSH thấp
Hình ảnh được đăng tải bởi Yuris Alhumaydy trên Unsplash
+ Ham muốn tình dục thấp
+ Mệt mỏi
+ Vô sinh
+ Nóng bừng
+ Kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh
Mức FSH thấp có thể cho thấy buồng trứng của bạn không đủ trứng trưởng thành. Nhưng một lần nữa, các triệu chứng có thể giống với các triệu chứng của nhiều tình trạng khác, vì vậy việc kiểm tra nhiều loại hormone sinh sản khác nhau là rất quan trọng để hiểu rõ hơn điều gì đang xảy ra.
Làm thế nào để tăng mức FSH?
Nếu nguyên nhân dẫn tới mức FSH giảm liên quan đến chế độ ăn uống và lối sống thì bạn có thể thay đổi cách sinh hoạt để cải thiện. Còn nếu thuộc về những nguyên nhân khác thì phải dùng cách điều trị khác. Do đó, điều quan trọng là bạn cần xác định chính xác nguyên nhân làm mức FSH trong bạn thấp bất thường.
Nếu bạn cho rằng mình có thể đang bị thiếu năng lượng thì việc cân bằng lượng năng lượng nạp vào có thể cải thiện mức FSH của bạn. Bên cạnh đó, nếu bạn đang tập thể dục quá sức thì nên giảm lại.
Tóm tắt các ý chính của bài
- Hormon kích thích nang trứng, hay FSH, là một loại hormone được tạo ra trong não, tác động lên buồng trứng, giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và rụng trứng.
- FSH đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nang noãn (hoặc trứng) và sản xuất estrogen (E2).
- Mức FSH bình thường ở phụ nữ thay đổi khi họ già đi và ở giai đoạn tiền, cận hay mãn kinh.
- FSH được điều hòa bởi các hormone khác, bao gồm estrogen (E2) và progesterone, tác động lên vùng dưới đồi để tăng hoặc giảm sản xuất FSH.
- Mức FSH cao có thể cho thấy suy buồng trứng sớm (POI) hoặc gần đến mãn kinh. Mức FSH cũng có thể cao hơn ở những người nghiện thuốc lá, nghiện rượu nặng hoặc những người bị thiếu vitamin D.
- Mức FSH thấp có thể đồng nghĩa vùng dưới đồi hoặc tuyến yên của bạn không hoạt động như bình thường. Điều này có thể là do bạn đang căng thẳng hoặc thiếu năng lượng.
Nguồn thông tin từ: Follicle-Stimulating Hormone: What Do Your FSH Levels Mean? – Hertility Health
Hy vọng SEBT chia sẻ được những thông tin hữu ích để bạn chăm sóc bản thân tốt hơn, cũng như có đời sống tình dục an toàn, lành mạnh và đạt nhiều khoái cảm hơn. Mong bạn có thể hỗ trợ team SEBT có thêm động lực trong việc lan tỏa nhiều kiến thức giáo dục giới tính, sức khỏe tình dục bổ ích hơn nữa bằng cách donate cho SEBT qua tài khoản sau:
Ngân hàng: TP Bank
Số tài khoản: 02034029903 _ Nguyễn Minh Trang
Progesterone 101: Mọi điều bạn cần biết về homrone ảnh hưởng đến kinh nguyệt và mang thai
Progesterone là một trong hai hormone sinh dục chính ở nữ (cái còn lại là estrogen). Chức năng chính của nó là điều hòa kinh nguyệt và hỗ trợ mang thai trong cơ thể nữ giới. Các biện pháp tránh thai nội tiết tố như thuốc tránh thai hàng ngày cũng ảnh hưởng rất nhiều đến progesterone.
Nếu bạn có chu kỳ kinh nguyệt không đều, thời gian hành kinh dài hoặc lượng kinh ra nhiều hơn bình thường thì rất có thể nguyên nhân đến từ sự mất cân bằng của nồng độ progesterone trong cơ thể.
Bài viết này sẽ “mổ xẻ” hormone progesterone, giúp bạn hiểu được các triệu chứng liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, biết khi nào có điều đó không ổn; hỗ trợ bạn có một thai kỳ khỏe mạnh hoặc chọn được loại biện pháp tránh thai phù hợp với mình.
Progesterone là gì? Progesterone được sản xuất như thế nào?
Progesterone là hormone chính trong nhóm hormone được gọi là progestogen. Progestogen thuộc hormone sinh dục (giống như estrogen và androgen), như vậy chúng sẽ tác động đến sự phát triển sinh dục ở tuổi dậy thì và tham gia vào quá trình sinh sản.
Nguồn ảnh: fertilityfamily
Hormone là những phân tử nhỏ được sản xuất bởi các tuyến và di chuyển trong máu cho đến khi chúng đến được cơ quan có tế bào chứa các thụ thể đặc biệt đối với hormone đó. Hormone progesterone thì nhắm mục tiêu và ảnh hưởng đến tử cung, âm đạo, cổ tử cung, vú và tinh hoàn, cũng như là não, mạch máu và xương.
Cơ thể bạn sử dụng cholesterol làm khối xây dựng để tạo ra progesterone. Progesterone được sản xuất chủ yếu ở buồng trứng bởi hoàng thể – đây là khu vực phát triển sau khi quá trình rụng trứng xảy ra và nang trứng xung quanh xẹp xuống.
Một số progesterone cũng được sản xuất bởi tuyến thượng thận, nằm phía trên thận. Khi mang thai, nhau thai sản xuất progesterone.
Chức năng của progesterone là gì?
Trong chu kỳ kinh nguyệt
Vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ hormone LH gia tăng, dẫn đến rụng trứng. Sau khi trứng được giải phóng, hoàng thể sẽ hình thành và bắt đầu sản xuất progesterone.
Progesterone giúp cơ thể chuẩn bị mang thai bằng cách kích thích sự phát triển của các tuyến và sự phát triển của các mạch máu mới. Tất cả cung cấp một môi trường tốt cho trứng đã thụ tinh làm tổ.
Nếu trứng không được thụ tinh, hoàng thể sẽ bị phá vỡ, dẫn đến nồng độ progesterone giảm. Sự suy giảm này khiến nội mạc tử cung bị phá vỡ, bắt đầu dẫn tới kỳ “máu đổ”.
Trong khi mang thai
Nếu trứng được thụ tinh, hoàng thể sẽ không bị phá vỡ mà tiếp tục sản xuất progesterone. Progesterone lúc này sẽ kích thích các mạch máu cung cấp nội mạc tử cung. Nó cũng thúc đẩy nội mạc tử cung cung cấp chất dinh dưỡng cho phôi đang phát triển.
Khi nhau thai đã hình thành, nó cũng sản xuất progesterone. Cuối cùng, nhau thai trở thành nơi sản xuất chính cho hormone này.
Nồng độ progesterone vẫn tăng cao trong suốt thai kỳ. Nồng độ cao này cũng ngăn cản cơ thể sản xuất thêm trứng trong thai kỳ.
Cuối cùng, progesterone cũng giúp kích thích tiết sữa.
Ở nam giới
Progesterone cũng được sản xuất ở tuyến thượng thận của nam giới. Chức năng của nó gắn liền với sự phát triển của tinh trùng.
Progesterone thay đổi như thế nào trong chu kỳ kinh nguyệt?
Trước khi rụng trứng = giảm progesterone
Khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt (tức trong kỳ kinh), nồng độ progesterone thấp và duy trì ở mức này trong suốt giai đoạn nang trứng.
Sau khi rụng trứng = progesterone cao hơn
Progesterone sẽ chiếm ưu thế sau khi rụng trứng (tức vào giai đoạn hoàng thể). Progesterone được sản xuất bởi hoàng thể, là khu vực trên buồng trứng được tạo ra bởi nang trứng bị xẹp chứa trứng rụng. Nồng độ progesterone đạt đỉnh vào giữa giai đoạn hoàng thể.
Nếu quá trình thụ thai không xảy ra, hoàng thể bắt đầu thoái hóa từ 9 đến 10 ngày sau khi rụng trứng, khiến nồng độ progesterone giảm và kinh nguyệt bắt đầu.
Nguồn ảnh: Clue App
Làm sao để biết mức progesterone của bạn có đang bình thường hay không?
Nếu mức progesterone của bạn đang mất cân bằng thì bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu và triệu chứng. Cụ thể:
Nếu mức progesterone thấp
Mức progesterone có thể đang thấp nếu quá trình rụng trứng không diễn ra thường xuyên (hoặc không xảy ra); hoặc nếu cơ thể bạn không thể sản xuất đủ progesterone.
Một số dấu hiệu và triệu chứng của mức progesterone thấp bao gồm:
+ Thời gian hành kinh dài hoặc nặng
+ Ra máu lốm đốm trước kỳ kinh
+ Chu kỳ kinh nguyệt không đều
+ Chu kỳ kinh nguyệt ngắn do giai đoạn hoàng thể ngắn
Một số tình trạng, chẳng hạn như tăng prolactin (một loại hormone kích thích sản xuất sữa), suy giáp hoặc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng có thể khiến trứng rụng không thường xuyên hoặc không rụng trứng, dẫn đến nồng độ progesterone thấp.
Trong những trường hợp này, nguyên nhân khiến nồng độ progesterone thấp cần được chẩn đoán và điều trị.
Khiếm khuyết giai đoạn hoàng thể (Luteal phase defect)
Thuật ngữ “khiếm khuyết giai đoạn hoàng thể” được sử dụng để mô tả tình trạng xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ progesterone tự nhiên để duy trì chức năng bình thường của nội mạc tử cung, hỗ trợ quá trình làm tổ và phát triển của thai kỳ sớm. Cũng có nơi gọi tình trạng này là suy giai đoạn hoàng thể.
Việc chẩn đoán khiếm khuyết ở giai đoạn hoàng thể đang gặp khó khăn và chưa có xét nghiệm nào được thống nhất về vấn đề này. Khi không xác định được nguyên nhân khiến lượng progesterone thấp thì không có hướng dẫn rõ ràng về cách thức và thời điểm điều trị.
Progesterone thấp và vấn đề sẩy thai
Nguồn ảnh: healthypregnancy
Khi biết được tầm quan trọng của progesterone trong việc duy trì thai kỳ thì điều đó đồng nghĩa progesterone thấp có thể là nguyên nhân gây vô sinh hoặc sảy thai. Tuy nhiên, đây là chủ đề tranh luận giữa các nhà nghiên cứu và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về việc liệu khiếm khuyết trong giai đoạn hoàng thể có phải là nguyên nhân gây vô sinh hay không, cùng với cách chẩn đoán và điều trị tốt nhất.
Progesterone thấp trong giai đoạn hoàng thể dường như không liên quan đến việc tăng nguy cơ sẩy thai. Một nghiên cứu trên 191 người cho thấy nồng độ progesterone trong giai đoạn hoàng thể ở những người bị sảy thai sớm cũng tương tự với những người không bị sảy thai (1).
Một nghiên cứu khác bao gồm 197 người đã từng sảy thai ít nhất hai lần liên tiếp cho thấy mức progesterone thấp trong giai đoạn hoàng thể không dự đoán được ai sẽ tiếp tục sảy thai lần nữa (2).
Progesterone thấp trong thời kỳ đầu mang thai có thể là triệu chứng của thai kỳ khó sống và là nguyên nhân gây sẩy thai. Một nghiên cứu cho thấy những người bị chảy máu trong thời kỳ đầu mang thai có lượng progesterone thấp hơn và có nhiều khả năng bị sẩy thai hơn những người không bị chảy máu trong ba tháng đầu (3).
Đối với những người đã sẩy thai nhiều lần mà không rõ nguyên nhân, điều trị bằng progestogen có thể giúp ngăn ngừa sẩy thai – đặc biệt ở những người đã sẩy thai từ 3 lần trở lên. Nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn (4).
Nếu mức progesterone cao
Nồng độ progesterone cao thì thường không gây ra bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào đến sức khỏe. Nồng độ progesterone tự nhiên sẽ đạt mức cao trong thời kỳ mang thai.
Trên thực tế, progesterone thường có trong thuốc tránh thai vì nó có thể đánh lừa cơ thể khiến cơ thể không rụng trứng.
Vậy mức progesterone bình thường là bao nhiêu?
Nồng độ progesterone được đo thông qua xét nghiệm máu. Điều quan trọng bạn cần nhớ là mức progesterone dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, do đó mức độ có thể thay đổi trong suốt tháng.
Mức progesterone được đo bằng nanogram trên mililit (ng/mL). Biểu đồ dưới đây liệt kê mức progesterone bình thường đối với phụ nữ trưởng thành trong các thời điểm khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt và mang thai.
Giai đoạn | Nồng độ progesterone (ng/mL) |
Trước rụng trứng | < 0.89 |
Rụng trứng | ≤ 12 |
Sau rụng trứng | 1.8 – 24 |
Tam cá nguyệt thứ 1 (khi mang thai) | 11 – 44 |
Tam cá nguyệt thứ 2 | 25 – 83 |
Tam cá nguyệt thứ 3 | 58 – 214 |
Ở nam giới thì mức progesterone thường thấp hơn nhiều và không được xét nghiệm trừ khi nghi ngờ có rối loạn chức năng tuyến thượng thận. Mức bình thường là dưới 0,20 ng/mL.
Lưu ý là kết quả có thể khác nhau giữa các cơ sở y tế nơi bạn sinh sống. Biểu đồ trên chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn nên hỏi bác sĩ về kết quả sau khi xét nghiệm máu để xem nồng độ progesterone hiện tại có bình thường không.
Làm sao để tăng mức progesterone nếu đang thấp?
Trước hết, bạn cần đi xét nghiệm để xác định chắc chắn nồng độ progesterone trong cơ thể mình đang thấp chứ đừng tự phán đoán thông qua các triệu chứng lâm sàng.
Nếu kết quả cho thấy nồng độ progesterone của bạn đang ở mức thấp thì bác sĩ có thể kê toa hoặc đề xuất các phương pháp điều trị bổ sung progesterone.
Với các loại thực phẩm chức năng có tác dụng tăng progesterone tự nhiên thì hiện chưa được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) giám sát hoặc quản lý về chất lượng, liều lượng như các sản phẩm không kê đơn khác.
Vì vậy, nếu bạn đang muốn dùng loại thực phẩm chức năng nào để tăng progesterone tự nhiên thì nên đem đến gặp bác sĩ để xem thuốc ấy có an toàn để dùng không.
Các thực phẩm giúp tăng mức progesterone tự nhiên
Hình ảnh được đăng tải từ Dan Gold trên Unsplash
Có một số thực phẩm có thể kích thích cơ thể sản xuất progesterone như:
+ các loại đậu
+ bông cải xanh
+ bắp cải
+ súp lơ
+ cải xoăn
+ các loại hạt (nuts) như óc chó, hạnh nhân…
+ bí ngô
+ rau chân vịt
+ các loại ngũ cốc
Một số thực phẩm cũng có thể làm giảm lượng estrogen trong cơ thể, tăng tỷ lệ progesterone so với estrogen, bao gồm:
+ chuối
+ bắp cải
+ động vật giáp xác hoặc thân mềm như nghêu sò ốc hến cua tôm
+ quả óc chó
Kết hợp những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp tăng mức progesterone tự nhiên.
Những cách khác để tăng progesterone tự nhiên
+ Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh. Cân nặng quá mức khiến cơ thể phụ nữ sản sinh ra nhiều estrogen hơn. Điều này làm mất cân bằng trong progesterone. Mặc dù duy trì cân nặng khỏe mạnh không nhất thiết khiến nữ giới tạo ra nhiều progesterone hơn, nhưng điều đó lại giúp nội tiết tố cân bằng hơn.
+ Giảm căng thẳng. Căng thẳng kích hoạt sản xuất hormone gây căng thẳng và có thể khiến thận chuyển đổi các hormone như progesterone thành cortisol. Bạn có thể giảm căng thẳng bằng cách thực hành thiền, viết nhật ký, đọc sách, nghe nhạc hoặc tham gia các hoạt động thư giãn thú vị khác.
+ Tránh tập thể dục quá sức. Hoạt động thể chất có thể giúp ích rất nhiều trong việc giảm mức độ căng thẳng và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Tuy nhiên, tập thể dục quá mức lại gây tác dụng ngược. Nó có thể khiến cơ thể sản sinh ra hormone gây căng thẳng hơn progesterone.
Điều quan trọng bạn cần nhớ là lượng hormone progesterone thấp không có nghĩa là bạn đang có sức khỏe kém. Hãy nói chuyện với bác sĩ để xem liệu họ có thể giúp xác định nguyên nhân khiến progesterone thấp hay không.
Progestin trong các biện pháp tránh thai nội tiết tố có liên quan đến progesterone không?
Progestin là hormone tổng hợp được tạo ra từ progesterone hoặc testosterone, có tác dụng giống progesterone. Progestin được sử dụng trong tất cả các biện pháp tránh thai nội tiết tố (dùng một mình hoặc kết hợp với estrogen), ví dụ như thuốc tránh thai hàng ngày.
Hình ảnh được đăng tải từ Thought Catalog trên Unsplash
Bởi vì cấu trúc hóa học của chúng hơi khác so với progesterone của cơ thể nên chúng không phù hợp hoàn toàn với các thụ thể progesterone. Progestin có thể gắn vào nhiều thứ hơn là chỉ các thụ thể progesterone trong cơ thể. Chúng cũng có thể liên kết với các thụ thể androgen và estrogen, gây ra tác dụng phụ liên quan đến các hormone này tùy thuộc vào việc progestin kích hoạt hay ngăn chặn thụ thể.
Ví dụ, progestin kích hoạt thụ thể androgen có thể dẫn đến các tác dụng phụ như mụn trứng cá hoặc rậm lông (thừa tóc) ở một số người, đặc biệt là khi biện pháp tránh thai có lượng estrogen thấp hoặc không có (5). Nhưng biện pháp tránh thai nội tiết tố (thường là dạng thuốc viên như thuốc tránh thai hàng ngày) cũng có thể được sử dụng để điều trị mụn trứng cá và rậm lông (6,7).
Do đó không phải ai cũng đều có tác dụng phụ giống nhau, nhưng đối với một số người, công thức và loại progestin cụ thể sẽ quan trọng.
Đôi khi liều progestin không đủ cao hoặc sự gắn kết giữa progestin và thụ thể progesterone không đủ mạnh, gây chảy máu hoặc ra máu trong khi vẫn đang dùng thuốc tránh thai hoặc gây ra kinh nguyệt nhiều hơn.
Đôi khi một sự thay đổi đơn giản về liều lượng hoặc loại biện pháp tránh thai có thể cải thiện những tác dụng phụ này.
Nhưng không phải lúc nào progestin cũng là “thủ phạm”. Trong các biện pháp tránh thai nội tiết kết hợp (có cả progestin và estrogen), liều lượng estrogen có thể đóng vai trò gây ra một số tác dụng phụ.
Nếu bạn gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn mà bạn cho rằng có thể liên quan đến biện pháp tránh thai của mình, hãy tới gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và xin lời khuyên.
Các biện pháp tránh thai nội tiết tố ảnh hưởng đến progesterone trong cơ thể như thế nào?
Khi sử dụng những biện pháp tránh thai nội tiết tố có chứa progestin thì nó sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến nồng độ progesterone trong cơ thể. Và ảnh hưởng thế nào sẽ phụ thuộc vào việc liệu biện pháp tránh thai đó có ức chế sự rụng trứng không.
Bởi nếu bạn không rụng trứng thì nồng độ progesterone của bạn sẽ thấp và đi một đường thẳng một cách ổn định (không có đỉnh).
Nhóm các biện pháp tránh thai nội tiết tố loại kết hợp
Các biện pháp tránh thai nội tiết tố loại kết hợp (chứa cả estrogen và progestin) chủ yếu tránh thai bằng cách ngừng rụng trứng. Chúng cũng làm đặc chất nhầy cổ tử cung để ngăn tinh trùng gặp trứng.
Với loại thuốc tránh thai hàng ngày kết hợp
Progesterone bị ức chế ở những người dùng các loại thuốc tránh thai kết hợp (liều lượng, loại progestin và chế độ điều trị khác nhau), cho thấy không có sự rụng trứng ở loại biện pháp tránh thai này.
Với miếng dán tránh thai
Trong một nghiên cứu, nồng độ progesterone ở những người sử dụng miếng dán tránh thai thấp hơn so với trước khi bắt đầu dán miếng dán (8). Miếng dán ngăn rụng trứng trong hầu hết các chu kỳ nếu nó được sử dụng đúng cách.
Nhóm các biện pháp tránh thai nội tiết tố chỉ chứa progestin
Sự rụng trứng vẫn có thể xảy ra đối với một số biện pháp tránh thai chỉ chứa progestin. Điều này có nghĩa nồng độ progesterone vẫn sẽ tăng và giảm theo mô hình điển hình của những người không dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố.
Tỷ lệ rụng trứng ở nhóm này khác nhau vì mặc dù tất cả đều chứa progestin nhưng chúng có các loại khác nhau, có liều lượng khác nhau và xâm nhập vào cơ thể qua các con đường khác nhau. Điều này ảnh hưởng đến lượng progestin thực sự đi vào máu và lên não để ngừng rụng trứng.
Tuy hiện tượng rụng trứng vẫn xảy ra nhưng không có nghĩa là biện pháp tránh thai không hiệu quả. Các biện pháp tránh thai chỉ chứa progestin cũng có hiệu quả theo những cách khác, chẳng hạn như làm đặc chất nhầy cổ tử cung để ngăn chặn tinh trùng gặp trứng.
Hình ảnh từ Reproductive Health Supplies Coalition trên Unsplash
Với que cấy tránh thai
Phần lớn người sử dụng que cấy tránh thai etonogestrel sẽ không rụng trứng. Nhưng nếu dùng trong thời gian dài thì ở một số ít người có thể xảy ra rụng trứng do nồng độ thuốc trong cơ thể giảm theo thời gian (9).
Với thuốc tiêm tránh thai
Thuốc tiêm tránh thai còn được gọi là thuốc tiêm medroxyprogesterone acetate (DMPA) dự trữ, có tác dụng ức chế sự rụng trứng và do đó ngăn chặn việc sản xuất progesterone của buồng trứng.
Mức progesterone trung bình đối với người sử dụng thuốc tiêm tránh thai là 0,40 ng/mL. Mức độ này tương tự như người không sử dụng bất kỳ hình thức tránh thai nội tiết tố nào và đang trong giai đoạn nang trứng (tiền rụng trứng) trong chu kỳ kinh nguyệt.
Với vòng tránh thai nội tiết tố
Rụng trứng là hiện tượng phổ biến ở những người sử dụng vòng tránh thai nội tiết tố. Trong một nghiên cứu nhỏ trên 10 người sử dụng vòng tránh thai chứa levonorgestrel 52mg, gần một nửa số chu kỳ được nghiên cứu trong năm đầu tiên sử dụng là rụng trứng (10), và con số này tăng lên theo thời gian.
Trong một nghiên cứu trên 14 người sử dụng vòng tránh thai levonorgestrel 52mg trong 6 năm, sự rụng trứng xảy ra ở 79% chu kỳ mặc dù 9 người tham gia nghiên cứu không có kinh nguyệt đều đặn (11).
Bất kể họ có kinh nguyệt hay không, mức progesterone ở 14 người này tuân theo mô hình progesterone bình thường trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, đạt cực đại vào các ngày 20 – 25, với giá trị tối đa nằm trong khoảng điển hình.
Đối với những người sử dụng vòng tránh thai nội tiết tố liều thấp hơn (loại 19,5mg và 13,5mg), sự rụng trứng xảy ra ở hầu hết các chu kỳ (12).
Với thuốc tránh thai chỉ chứa progestin
Trong một nghiên cứu trên 43 người dùng thuốc tránh thai có chứa progestin norethindrone, 60% có nồng độ progesterone thấp mà không đạt mức đỉnh điển hình, chứng tỏ không có sự rụng trứng hoặc hoàng thể sản xuất lượng progesterone thấp (13).
40% số người còn lại có khả năng rụng trứng vì họ có mức progesterone cao nhất ít nhất là 5 ng/mL trong tối thiểu 5 ngày, giống như những người không dùng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố (13).
Khả năng rụng trứng ở nhóm này là như nhau ở thời điểm 2 tháng và 6 tháng sử dụng (14).
Nguồn thông tin trong bài:
(1) Vitzthum VJ, Spielvogel H, Thornburg J, West B. A prospective study of early pregnancy loss in humans. Fertil Steril. 2006;86(2):373-9.
(2) Ogasawara M, Kajiura S, Katano K, Aoyama T, Aoki K. Are serum progesterone levels predictive of recurrent miscarriage in future pregnancies? Fertil Steril. 1997;68(5):806-9.
(3) Ku CW, Allen JC, Lek SM, Chia ML, Tan NS, Tan TC. Serum progesterone distribution in normal pregnancies compared to pregnancies complicated by threatened miscarriage from 5 to 13 weeks gestation: a prospective cohort study. BMC Pregnancy Childbirth. 2018;18(360).
(4) Haas DM, Hathaway TJ, Ramsey PS. Progestogen for preventing miscarriage in women with recurrent miscarriage of unclear etiology. Cochrane Database Syst Rev. 2018 Oct 8;10:CD003511.
(5) Dickey RP. Managing contraceptive pill patients. 15th ed. Fort Collins, CO: EMIS, Inc. Medical Publishers; 2014.
(6) Martin KA, Anderson RR, Chang RJ, Ehrmann DA, Lobo RA, Murad MH, et al. Evaluation and treatment of hirsutism in premenopausal women: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2018 Apr 1;103(4):1233-57.
(7) Arowojolu AO, Gallo MF, Lopez L, Grimes DA. Combined oral contraceptive pills for treatment of acne. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jun 13;(7):CD004425.
(8) Pierson RA, Archer DF, Moreau M, Shangold GA, Fisher AC, Creasy GW. Ortho Evra/Evra versus oral contraceptives: follicular development and ovulation in normal cycles and after an intentional dosing error. Fertil. Steril. 2003;80:34–42
(9) Merck & Co., Inc. Nexplanon prescribing information. Available from: https://www.merck.com/product/usa/pi_circulars/n/nexplanon/nexplanon_pi.pdf
(10) Xiao BL, Zhou LY, Zhang XL, Jia MC, Luukkainen T, Allonen H. Pharmacokinetic and pharmacodynamic studies of levonorgestrel- releasing intrauterine device. Contraception 1990;41:353-62.
(11) Xiao B, Zeng T, Wu S, Sun H, Xiao N. Effect of levonorgestrel-releasing intrauterine device on hormonal profile and menstrual pattern after long-term use. Contraception. 1995;51(6):359-65.
(12) Hatcher RA, Nelson AL, Trussell J, Cwiak C, Cason P, Policar MS, Edelman AB, Aiken AR, Marrazzo JM, Kowal D. Contraceptive Technology. 21st ed. New York, NY: Ayer Company Publishers Inc.; 2018.
(13) Landgren BM, Diczfalusy E. Hormonal effects of the 300 μg norethisterone (NET) minipill. 1. Daily steroid levels in 43 subjects during a pretreatment cycle and during the second month of NET administration. Contraception. 1980;21(1):87-113.
(14) Landgren BM, Diczfalusy E. Hormonal effects of the 300 μg norethisterone (NET) minipill. 3. Comparison of the short-term (2nd month) and medium-term (6th month) effects in 21 subjects. Contraception. 1981;23(3):87–113.
Lược dịch thông tin từ:
Progesterone Function: Chart of Levels, Effects of High, Low Levels (healthline.com)
Progesterone: Definition, Levels, Symptoms of Low Progesterone and More (helloclue.com)
Testosterone là gì và tác động đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?
Bạn nghĩ tới điều gì khi nhắc đến testosterone? Hình ảnh một chàng trai cơ bắp cuồn cuộn trong phòng tập gym? Hay anh bạn tình hì hục trên giường, đêm đêm lâm 3, 4 trận liền chưa dứt?
Chúng ta thường gắn testosterone với vai trò chủ yếu trong tình dục và sức khỏe cơ bắp. Nhưng thực chất hormone này còn đóng nhiều vai trò quan trọng khác đối với sức khỏe và bệnh tật mà có thể khiến bạn ngạc nhiên.
Ví dụ bạn có biết testosterone là nhân tố chính gây ra ung thư tuyến tiền liệt không? Hoặc phụ nữ cũng cần testosterone?
Có nhiều thứ liên quan đến testosterone hơn là chuyện sinh lý và cơ bắp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về hormone testosterone, bao gồm những lợi ích chính của nó.
Testosterone là gì?
Testosterone là một hormone sinh dục. Nói riêng về hormon thì chúng chính là sứ giả hóa học của cơ thể. Chúng di chuyển từ cơ quan này đến cơ quan khác trong cơ thể, thường qua đường máu và ảnh hưởng đến nhiều quá trình khác nhau của cơ thể.
Testosterone là hormone sinh dục chính ở nam giới, cần thiết cho sự phát triển của phái mạnh và các đặc điểm nam tính.
Các tín hiệu được gửi từ não đến tuyến yên ở đáy não sẽ kiểm soát việc sản xuất testosterone ở nam giới. Tuyến yên sau đó chuyển tín hiệu đến tinh hoàn để sản xuất testosterone. Một “vòng phản hồi” điều chỉnh chặt chẽ lượng hormone trong máu. Khi nồng độ testosterone tăng quá cao, não sẽ gửi tín hiệu đến tuyến yên để giảm sản xuất lại.
Testosterone có tác dụng gì với nam giới?
Testosterone đóng nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể nam giới, chẳng hạn như:
Hình ảnh được đăng tải bởi Alvin Mahmudov trên Unsplash
+ Sự phát triển của dương vật và tinh hoàn
+ Làm giọng nói trầm hơn ở tuổi dậy thì
+ Bắt đầu xuất hiện lông mặt và lông mu ở tuổi dậy thì
+ Tác động đến kích thước và sức mạnh cơ bắp
+ Tác động đến sự phát triển và sức mạnh của xương
+ Tác động đến ham muốn tình dục
+ Sản xuất tinh trùng.
Những cậu bé tuổi vị thành niên có quá ít testosterone có thể sẽ không phát triển sự nam tính như bình thường. Ví dụ, bộ phận sinh dục có thể không to ra; lông trên mặt và cơ thể mọc ít hơn; và giọng nói thì không trầm như bình thường.
Testosterone cũng có thể giúp duy trì tâm trạng ổn định. Ngoài ra, nó có thể giữ thêm những chức năng quan trọng khác nhưng vẫn chưa được khám phá.
Testosterone và phụ nữ
Nếu bạn nghĩ testosterone chỉ quan trọng ở nam giới thì bạn đã nhầm. Testosterone cũng được sản xuất ở buồng trứng và tuyến thượng thận. Đây là một trong những androgen ở nữ giới. Những hormone này được cho là có tác dụng quan trọng đối với:
+ chức năng buồng trứng
+ sức mạnh của xương
+ hành vi tình dục, bao gồm cả ham muốn tình dục bình thường (mặc dù bằng chứng đưa ra không thuyết phục).
Hình ảnh được đăng tải bởi Valeriia Miller trên Unsplash
Sự cân bằng hợp lý giữa testosterone (cùng với các androgen khác) và estrogen rất quan trọng để buồng trứng hoạt động bình thường. Mặc dù các thông tin cụ thể vẫn chưa chắc chắn nhưng có thể androgen cũng đóng một vai trò quan trọng trong chức năng não bình thường ở phụ nữ (bao gồm tâm trạng, ham muốn tình dục và chức năng nhận thức).
Bạn có biết? Testosterone được tổng hợp trong cơ thể từ cholesterol. Nhưng nồng độ cholesterol cao không có nghĩa testosterone cũng sẽ sẽ cao. Bởi não kiểm soát nồng độ testosterone quá cẩn thận để không cho điều đó xảy ra. |
Bạn có thể thừa mứa testosterone không?
Chúng ta hay bảo những bạn nam mà dễ nổi nóng đánh nhau trên đường hoặc quan hệ tình dục bừa bãi là đang thừa mứa testosterone. Nhưng thực ra điều này là không đúng.
Bởi ta khó xác định thế nào là mức testosterone “bình thường”, cũng như không thể khẳng định hành vi nào là do thừa mứa testosterone. Nồng độ testosterone thay đổi đáng kể theo thời gian và thậm chí trong suốt một ngày. Những hành vi như dễ nổi nóng, đánh nhau hay quan hệ tình dục quá nhiều chưa chắc liên quan đến hormone này.
Hình ảnh được đăng tải bởi Valeriia Miller trên Unsplash
Trên thực tế, hầu hết những gì chúng ta biết về mức testosterone cao bất thường ở nam giới đều đến từ các vận động viên sử dụng thêm steroid đồng hóa hoặc các hormone liên quan để tăng khối lượng cơ bắp và hiệu suất vận động. Trong khi mức testosterone mà tăng cao tự nhiên lại không phải là vấn đề phổ biến ở nam giới bình thường.
Nếu mức testosterone cao bất thường do tác động từ bên ngoài chứ không phải tự nhiên thì sẽ gây ra các vấn đề như:
+ Số lượng tinh trùng thấp, tinh hoàn co lại và bất lực (nghe có vẻ kỳ lạ phải không?)
+ Tổn thương cơ tim và tăng nguy cơ đau tim
+ Phì đại tuyến tiền liệt gây khó tiểu
+ Bệnh gan
+ Nổi mụn
+ Cơ thể tích nước kèm theo sưng chân và bàn chân
+ Tăng cân, có lẽ liên quan một phần đến việc tăng cảm giác thèm ăn
+ Huyết áp cao và cholesterol
+ Mất ngủ
+ Đau đầu
+ Tăng khối lượng cơ bắp
+ Tăng nguy cơ đông máu
+ Hành vi hung hăng bất thường (mặc dù chưa được nghiên cứu kỹ hoặc chứng minh rõ ràng)
+ Thay đổi tâm trạng, hưng phấn, cáu kỉnh, suy giảm khả năng phán đoán, ảo tưởng.
Đó là về nam giới. Còn ở nữ giới, có lẽ nguyên nhân phổ biến nhất khiến nồng độ testosterone cao là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Bệnh này là phổ biến và ảnh hưởng đến 6% – 10% phụ nữ tiền mãn kinh.
Buồng trứng của phụ nữ mắc PCOS chứa nhiều u nang. Các triệu chứng sẽ bao gồm kinh nguyệt không đều, giảm khả năng sinh sản, lông mọc thừa hoặc thô trên mặt, tay chân và vùng mu; bị hói đầu giống nam giới; tăng cân, trầm cảm và lo lắng.
Có một phương pháp điều trị là dùng spironolactone, một loại thuốc lợi tiểu (thuốc nước) đặc biệt có tác dụng ngăn chặn hoạt động của hormone sinh dục nam.
Phụ nữ có mức testosterone cao, do bệnh tật hoặc sử dụng ma túy, có thể gặp các vấn đề mà nam giới gặp phải như đã kể trên; ngoài ra còn bị giảm kích thước ngực và giọng nói trầm hơn.
Bạn có thể bị thiếu hụt testosterone không?
Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu (và các công ty dược phẩm) đã tập trung vào ảnh hưởng của tình trạng thiếu hụt testosterone, đặc biệt là ở nam giới.
Trên thực tế, khi nam giới già đi, nồng độ testosterone giảm dần nhưng ít, khoảng 1% đến 2% mỗi năm, không giống như sự sụt giảm nhanh chóng của estrogen gây ra thời kỳ mãn kinh ở nữ giới. Tinh hoàn sản xuất ít testosterone hơn, có ít tín hiệu từ tuyến yên yêu cầu tinh hoàn sản xuất testosterone hơn. Ngoài ra, khi đàn ông già đi, gan của họ tạo ra nhiều globulin liên kết hormone giới tính (SHBG), chất này liên kết với testosterone lưu thông trong máu.
Tất cả điều này làm giảm dạng testosterone hoạt động tự do trong cơ thể. Hơn một phần ba nam giới trên 45 tuổi có thể bị giảm mức testosterone hơn mức có thể được coi là bình thường (mặc dù việc xác định mức bình thường vẫn còn khó khăn và đang gây tranh cãi).
Hình ảnh được đăng tải bởi christopher lemercier trên Unsplash
Các triệu chứng thiếu hụt testosterone ở nam giới trưởng thành bao gồm:
+ Giảm lông trên cơ thể và khuôn mặt
+ Mất khối lượng cơ bắp
+ Ham muốn tình dục thấp, bất lực, tinh hoàn nhỏ, số lượng tinh trùng giảm và vô sinh
+ Tăng kích thước ngực
+ Nóng bừng
+ Khó chịu, kém tập trung và trầm cảm
+ Rụng lông trên cơ thể
+ Xương giòn và tăng nguy cơ gãy xương.
Một trong những phương pháp điều trị là dùng thuốc thay thế testosterone. Ví dụ, một người đàn ông bị loãng xương và có lượng testosterone thấp có thể tăng cường sức mạnh của xương và giảm nguy cơ gãy xương bằng cách dùng thuốc thay thế testosterone.
Điều đáng ngạc nhiên là phụ nữ cũng có thể bị làm phiền bởi các triệu chứng thiếu hụt testosterone. Ví dụ, nếu một người phụ nữ gặp vấn đề về chức năng của tuyến yên hoặc tuyến thượng thận thì có thể dẫn đến giảm sản xuất testosterone. Lượng testosterone giảm sẽ làm giảm ham muốn tình dục, giảm sức mạnh của xương, khiến người đó kém tập trung hơn hoặc bị trầm cảm.
Bạn có biết? Đôi khi mức testosterone thấp không phải là chuyện xấu. Ví dụ phổ biến nhất có lẽ là ung thư tuyến tiền liệt. Testosterone có thể kích thích tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt phát triển. Đó là lý do tại sao các loại thuốc làm giảm nồng độ testosterone (ví dụ, leuprolide) là phương pháp điều trị phổ biến cho nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt. Đàn ông dùng thuốc thay thế testosterone phải được theo dõi cẩn thận về bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Mặc dù testosterone có thể làm cho ung thư tuyến tiền liệt phát triển nhưng vẫn chưa rõ việc điều trị bằng testosterone có thực sự gây ung thư hay không. |
Các bệnh lý làm ảnh hưởng đến nồng độ testosterone tự nhiên
Đàn ông có thể bị giảm mức testosterone do các tình trạng bệnh lý liên quan tới:
+ Tinh hoàn – chấn thương trực tiếp, thiến, nhiễm trùng, xạ trị, hóa trị, khối u.
+ Tuyến yên hoặc vùng dưới đồi – khối u, thuốc (đặc biệt là steroid đồng hóa, một số bệnh nhiễm trùng và tình trạng tự miễn dịch).
+ Các bệnh di truyền, chẳng hạn như hội chứng Klinefelter (trong đó nam giới có thêm nhiễm sắc thể X) và bệnh nhiễm sắc tố sắt mô (trong đó một gen bất thường khiến sắt tích tụ quá nhiều trong cơ thể, bao gồm cả tuyến yên) cũng có thể ảnh hưởng đến testosterone.
Phụ nữ cũng có thể bị thiếu hụt testosterone do các bệnh về tuyến yên, vùng dưới đồi hoặc tuyến thượng thận, bên cạnh việc cắt bỏ buồng trứng. Ngoài ra liệu pháp estrogen sẽ làm tăng globulin liên kết với hormone giới tính, dẫn tới giảm lượng testosterone tự do hoạt động trong cơ thể.
Liệu pháp testosterone
Liệu pháp testosterone hiện được chấp thuận để điều trị tình trạng dậy thì muộn ở nam giới và tình trạng testosterone thấp bất thường do trục trặc ở tinh hoàn, tuyến yên hoặc vùng dưới đồi.
Hình ảnh được đăng tải bởi Kelly Sikkema trên Unsplash
Nhưng để sử dụng liệu pháp này thì cần có đủ 2 điều kiện: một là lượng testosterone hoạt động (tự do) thấp đáng kể, hai là có các triệu chứng như:
+ Mức năng lượng thấp
+ Bị hội chứng dễ tổn thương (disabling frailty)
+ Trầm cảm
+ Gặp vấn đề với chức năng tình dục
+ Gặp vấn đề với nhận thức.
Tuy nhiên, nhiều nam giới có mức testosterone bình thường vẫn mang các triệu chứng tương tự. Do đó, mối liên hệ trực tiếp giữa mức testosterone và các triệu chứng này không phải lúc nào cũng rõ ràng. Điều này dẫn tới một số tranh cãi về việc đối tượng nào nên được điều trị bằng liệu pháp testosterone.
Liệu pháp cũng có hiệu quả với những phụ nữ có mức testosterone thấp. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả để cải thiện chức năng tình dục hoặc chức năng nhận thức ở phụ nữ sau mãn kinh vẫn chưa được rõ ràng.
Những rủi ro của liệu pháp testosterone là gì?
Một số người (cả nam lẫn nữ) gặp phải tác dụng phụ ngay lập tức khi điều trị bằng testosterone, chẳng hạn như nổi mụn, khó thở khi ngủ, sưng hoặc đau ngực hoặc sưng mắt cá chân. Các bác sĩ cũng lưu tâm tới số lượng hồng cầu cao, bởi nó có thể làm tăng nguy cơ đông máu.
Liệu pháp testosterone dường như không làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt nhưng nó có thể kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Vì ung thư tuyến tiền liệt rất phổ biến nên các bác sĩ sẽ thận trọng hơn khi kê đơn testosterone cho những nam giới có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn mức trung bình.
Đối với nam giới có nồng độ testosterone trong máu thấp và các triệu chứng có thể do nồng độ testosterone thấp gây ra, lợi ích của liệu pháp testosterone thường lớn hơn những rủi ro tiềm ẩn. Tuy nhiên, có sử dụng hay không thì quyết định cuối cùng sẽ thuộc về bác sĩ.
Tóm lại là
Cả nam lẫn nữ đều cần một lượng testosterone thích hợp để phát triển và hoạt động bình thường. Nhưng cụ thể là ở mức bao nhiêu thì vẫn chưa được rõ ràng.
Việc kiểm tra mức testosterone cũng dễ như xét nghiệm máu, có điều phần khó lại nằm ở cách giải thích kết quả. Mức độ sẽ khác nhau trong suốt cả ngày. Tốt nhất là chúng ta nên đo nồng độ testosterone tự do vào buổi sáng. Và dù kết quả có thấp bất thường và lặp đi lặp lại trong nhiều lần đo liên tục thì bạn vẫn nên đi thăm khám bác sĩ trước khi quyết định có nên bắt đầu liệu pháp testosterone không.
Nguồn thông tin từ: Testosterone — What It Does And Doesn’t Do – Harvard Health
Tantric Sex: Một kết nối tình dục ở cấp độ cao và sâu
Tantric Seg là một cách toàn toàn mới để kết nối tình dục ở cấp độ cao và sâu của cảm xúc, năng lượng, thể xác và tinh thần.
Nó giúp bạn giải phóng mọi xấu hổ, tổn thương, áp lực xung quanh tình dục; đồng thời giải phóng sức mạnh của năng lượng tình dục trong bạn, đưa bạn đến cực khoái ở cái đỉnh mà có thể làm bạn trào dâng xúc cảm nhất từ trước đến nay.
Thông qua tantric seg, nhục cảm cũng trở thành cánh cửa dẫn đến điều thiêng liêng và mang lại trải nghiệm sâu sắc hơn so với kiểu quan hệ tình dục thông thường.
Tantric Seg là gì?
Tantra là một thực hành cổ xưa của Ấn Độ có từ hơn 5000 năm trước. Trong tiếng Phạn, tantra mang nghĩa “dệt lại với nhau”. Như vậy tantric seg được dùng như một cách để “kết dính” thể xác với tinh thần, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự thân mật trong trải nghiệm tình dục.
Tuy nhiên tantra không chỉ là niềm vui về tình dục. Nó còn nói thêm về sự tôn vinh cơ thể bạn và cảm nhận sự gợi cảm từ chính mình. Thực hành tantric seg có đan xen giữa tâm linh, tình dục và trạng thái chánh niệm.
Mục đích của Tantric Seg
Không ít người đặt ra nhiều mục tiêu và kỳ vọng xung quanh tình dục, buộc chúng ta phải làm theo, khiến chúng ta rơi vào lối mòn trong tình dục. Ví dụ như phải khiến đối phương lên đỉnh hoặc squirt được.
Tantra ném tất cả những thứ đó ra ngoài cửa sổ và bắt đầu lại bằng tâm thế của một người mới, định nghĩa lại tình dục bằng cách làm cho nó thiên về sự thân mật, kết nối và trải nghiệm vui vẻ hơn là một chạy đua đến cực khoái.
Mục tiêu của tantric seg là đạt được sự tiếp xúc tinh thần hoặc năng lượng trong lúc trải nghiệm tình dục. Phương pháp này diễn ra chậm rãi và mục đích không phải lúc nào cũng là để đạt cực khoái. Trọng tâm của tantric seg là cảm giác được kết nối với bạn tình hoặc với chính bạn. Điều này rất mãnh liệt, bao gồm hơi thở, âm thanh và chuyển động để kích hoạt năng lượng tình dục.
Lợi ích của Tantric Seg
+ Nhận được nhiều hơn những gì bạn muốn khi làm tình
+ Giải phóng sự xấu hổ, tự ti
+ Tìm kiếm sự chữa lành từ những chấn thương tình dục
+ Đánh thức năng lượng tình dục để chúng chảy tự do trong cơ thể bạn
+ Giúp bạn cảm nhận được sự vui vẻ khi làm tình
+ Trải nghiệm một mức độ kết nối mới với bạn tình, cảm giác được sự thân mật ở tầng sâu hơn
+ Các cuộc làm tình dài hơn, chất lượng hơn và thỏa mãn hơn
+ Kết nối tâm trí – cơ thể – tinh thần một cách toàn diện với chính bạn và đối phương.
Những hiểu sai phổ biến về Tantric Seg
Hình ảnh được đăng tải bởi DAVIDCOHEN trên Unsplash
Một trong những hiểu sai phổ biến về tantric seg là bị người ta đồng nhất với Kama Sutra. Mặc dù tantric seg và kama sutra đều bắt nguồn từ Ấn Độ nhưng chúng không phải là một. Cả hai có sự khác biệt rõ rệt và hoàn toàn độc lập. Các tư thế tình dục trong kama sutra cũng không liên quan đến kỹ thuật của tantric seg.
Một quan niệm sai lầm khác liên quan đến tantric seg là luôn cần có bạn tình. Thực chất tantric seg cũng áp dụng được cho thực hành cá nhân. Khi trải nghiệm tantric, bạn không nhất thiết phải có sự tiếp xúc hoặc giao thoa giữa các bộ phận sinh dục với nhau. Bạn vẫn có thể thực hành tantric seg một mình để cảm thấy kết nối nhiều hơn với tâm trí và cơ thể của chính mình, tự mình mang lại niềm vui.
Tantric seg cũng không phải là uốn éo vào những tư thế “lạ” hay phải gò mình vào các tư thế mất nhiều công sức. Bản chất của tantric seg là gần gũi với đối phương theo cách mà bạn cảm thấy thoải mái. Bạn có quyền tự do di chuyển và chạm vào cơ thể bạn tình, nhưng tốt nhất là cả hai nên cùng nhau thống nhất trước khi thực hành.
Tantric seg sẽ diễn ra như thế nào?
Một cuộc tantric seg điển hình sẽ liên quan đến các khía cạnh tinh tế của tình dục, bao gồm những cái ôm chầm chậm, những cái vuốt ve nhẹ nhàng, hai bên cùng tập trung vào sự chuyển động của năng lượng trong cơ thể nhau.
Đôi khi trong tantric seg, bạn hầu như không di chuyển mà đặt trọng tâm vào chiều hướng thiền định.
Nếu bạn thư giãn và thực hiện một cách chậm rãi hoặc tăng/giảm tốc độ chuyển động, bạn có thể làm tình trong nhiều giờ. Sự thỏa mãn đi kèm thích thú cũng theo đó tăng lên.
Với nam giới, bạn có thể thực hành phương pháp trì hoãn cực khoái – edging; điều này giúp bạn kéo dài lâu hơn và giữ được nhiều khoái cảm hơn trước khi chuyển sang giai đoạn chạm đỉnh.
Hơi thở cũng là trung tâm của tantric seg. Mọi người sử dụng hơi thở và nhận thức để di chuyển năng lượng tình dục khắp cơ thể, đánh thức khả năng đạt khoái cảm trên toàn thân chứ không chỉ mỗi ở cơ quan sinh dục.
Hướng dẫn thực hành tantric seg (với bạn tình và khi một mình)
Khâu chuẩn bị
Chuẩn bị cho tâm trí
Tantric seg cũng là một thực hành tâm linh, điều này có nghĩa tâm trí của bạn cũng hoạt động nhiều như cơ thể. Khi bạn thực hành tantric seg, bạn đang kết nối cơ thể, tâm trí và linh hồn của mình. Một tư duy rõ ràng và sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn là yếu tố quan trọng để hợp nhất 3 phần đó trong con người bạn.
Một số người nhận thấy cần 10 đến 15 phút để thiền định thì mới giúp tâm trí chuẩn bị sẵn sàng cho tantric seg. Bạn hãy thử:
+ Tập trung vào hơi thở: Dành từ 15 đến 30 phút để thở nhẹ nhàng xuống phần bụng và lưng dưới, đồng thời chú ý đến những gì đang diễn ra trong tâm trí bạn, dù đó là căng thẳng hay nhu cầu muốn được thỏa mãn mong muốn của bạn.
+ Giãn cơ trong vài phút: Khi bạn giãn cơ toàn thân, hãy giải tỏa tâm trí khỏi mọi suy nghĩ tiêu cực đang đè nặng. Bạn giải tỏa càng nhiều thì cả cơ thể, tâm trí càng trở nên nhẹ nhàng hơn.
+ Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để viết nhật ký. Đây cũng là một cách dọn dẹp tâm trí để chuẩn bị cho tantric seg.
Chuẩn bị cho không gian
Môi trường, không gian cũng có tác động trực tiếp đến suy nghĩ cũng như khả năng thư giãn, tận hưởng hành trình trong tantric seg. Bạn hãy thử:
+ Đảm bảo không gian ở nhiệt độ thoải mái. Nếu trời lạnh, bạn bật lò sưởi một giờ trước khi thực hành tantric seg để căn phòng được ấm cúng. Nếu trời nóng, hãy bật điều hòa ở mức vừa phải sao cho không gian được mát mẻ chứ không lạnh.
+ Thêm nến hoặc bóng đèn có màu. Ánh nến sẽ làm tăng sự lãng mạn cho không gian, còn những bóng đèn màu mang đến sự gợi cảm bí ẩn cho căn phòng.
+ Lắp đầy không gian bằng mùi hương yêu thích của bạn. Thắp nến thơm hoặc khuếch tán tinh dầu. Chọn một mùi khiến bạn thấy dễ chịu hoặc gợi cảm nhưng không nên quá nồng.
+ Chuẩn bị một chiếc đệm êm cùng chăn sa tanh mềm mại.
+ Mở vài bản nhạc gợi cảm ví dụ như playlist Đê Mê của SEBT: https://soundcloud.com/demebysebt
Thực hành tantric seg khi một mình
Có nhiều cách để bạn thực hiện tantric seg khi ở một mình. Nhưng bạn cần lưu ý rằng không phải lúc nào bạn cũng kết thúc tantric seg bằng thủ dâm. Nếu bạn không muốn thì không cần thực hiện bước này.
Thiền
Thiền là một cách tuyệt vời để giải phóng bản thân khỏi tất cả những gì đang kìm hãm bạn. Nhưng thay vì để năng lượng chảy ra khỏi bạn, hãy để năng lượng đó hình thành và lan tỏa khắp cơ thể, mang lại cho bạn sức mạnh.
Tự mát xa
Hình ảnh được đăng tải bởi How-Soon Ngu trên Unsplash
Lấy dầu mát xa hoặc kem dưỡng da yêu thích của bạn và thoa đều lên da. Bạn hãy dành thời gian xoa bóp bụng, bẹn, đùi trong, cánh tay, cổ và ngực.
Thủ dâm
Mục tiêu của “tự sướng” không phải lúc nào cũng là đạt được cực khoái. Thay vào đó, bạn hãy dành thời gian để khám phá thật kỹ vùng sinh dục của mình và biết được đâu là điều mang lại cho chúng – và bạn – niềm vui và sự kích thích. Chạm vào bản thân theo nhiều cách khác nhau: nhanh, chậm, miết, mềm…
Một vài lưu ý:
+ Hãy hít thở sâu và chậm. Dù bạn đang thiền hay thủ, hãy để hơi thở kết nối và truyền cảm giác ngứa ran khắp cơ thể.
+ Hiện diện vào ngay khoảnh khắc này. Đừng để tâm trí đi lang thang, bạn cần chú ý đến mọi thứ mà cơ thể bạn đang cảm nhận bây giờ.
+ Cho phép bản thân trải nghiệm đầy đủ các cung bậc cảm xúc. Điều này giúp bạn khai thác triệt để năng lượng và sức mạnh của mình.
+ Đặt mục tiêu cho buổi tantric seg. Bạn cần biết mình muốn đạt được những gì sau khi thực hành, dù cho đó là để lên đỉnh hay để thấy thoải mái hơn với cơ thể mình.
Thực hành tantric seg với bạn tình
Dạo đầu
Bạn có thể làm bất cứ điều gì mình thích trong màn dạo đầu: quan hệ bằng miệng, mát xa yoni hoặc tắm chung. Nhưng dù bạn làm gì, hãy chắc chắn rằng bạn và đối phương đều tập trung vào nhau, không để tâm trí lang thang.
Bạn ngồi trước mặt bạn tình. Nhìn vào mắt nhau. Bắt đầu di chuyển cơ thể của bạn một chút khi bạn thở.
Sau năm phút, hai bạn bắt đầu chạm vào nhau một cách gợi cảm, thay phiên nhau xoa bóp tay, chân, cổ và các bộ phận khác của nhau.
Sau năm phút nữa, hai bạn hãy bắt đầu hôn, và chỉ hôn thôi. Tập trung vào mọi cảm giác vật lý mà bạn đang cảm thấy trong thời điểm này.
Làm tình
Nếu bạn không muốn quan hệ tình dục thì bỏ qua bước này, bởi tantric seg ưu tiên về sự kết nối hơn là làm tình.
Nếu bạn chọn quan hệ tình dục thì hãy thực hiện một cách chậm rãi, và đừng ngại sáng tạo! Hãy thử những tư thế mới, chạm vào nhau theo những cách mới và khám phá những ham muốn chưa được khai phá.
Nằm cạnh hoặc ôm ấp nhau
Hình ảnh từ cottonbro studio
Nằm cạnh người ấy cho phép bạn trao đổi và tạo năng lượng, nuôi dưỡng một kết nối sâu sắc hơn.
Để làm điều này, hai bạn có thể chọn tư thế úp thìa. Một người nằm phía sau sẽ truyền năng lượng (người cho), còn một người nằm trước thì hấp thụ năng lượng (người nhận).
Ngoài nằm cạnh, hai bạn có thể ôm ấp nhau, rúc người vào nhau. Người cho sẽ vòng tay quanh người nhận, đặt tay lên trái tim người nhận, sau đó hai bạn nằm yên một lúc rồi bắt đầu điều hòa hơi thở, để năng lượng tự do chảy giữa hai bạn.
Nhìn chằm chằm nhau
Trong cái nhìn mạnh mẽ của đối phương, bạn không có nơi nào để che giấu. Bởi đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn. Bạn hoàn toàn bộc lộ bản thân với người ấy bằng tất cả tâm hồn mình. Và đối phương cũng như vậy khi nhìn chằm chằm vào bạn.
Hai bạn ngồi thẳng lưng và đối diện nhau. Bạn có thể nhìn từ mắt trái sang mắt trái hoặc chỉ nhìn nhẹ vào cả hai mắt. Bạn cũng có thể nắm tay đối phương nếu muốn. Hãy để tình yêu trong trái tim bạn tỏa sáng qua đôi mắt của mình.
Hai bạn cứ thế nhìn nhau trong 2 phút, chú ý những cảm xúc hoặc cảm giác xuất hiện. Nhưng nếu bạn muốn nhìn đi chỗ khác hoặc nhắm mắt lại trong giây lát thì cứ làm, bởi đây không phải là cuộc thi xem ai nhìn vào mắt người kia lâu hơn.
Lưu ý, hành động nhìn chằm chằm vào mắt nhau cũng là bước nên làm trước và sau khi quan hệ hoặc xuất tinh.
Tantra trong quan hệ tình dục bằng miệng
Nhiều giáo lý về tantric seg tập trung vào việc kết nối cơ thể ở các vị trí đối xứng hoặc bổ sung. Điều này được thực hiện dễ dàng bằng quan hệ tình dục thâm nhập, nơi hai cơ thể hòa quyện vào nhau và có thể ở những vị trí tương tự nhau. Nhưng bạn vẫn thực hành tantra được trong khi quan hệ bằng miệng.
Đầu tiên, hai bạn đừng quên duy trì giao tiếp bằng mắt. Bạn âu yếm nhìn người ấy khi dần dần hạ thấp người xuống nơi thân mật, và đối phương cũng làm điều tương tự.
Sau đó, bạn nhẹ nhàng hít thở xung quanh bộ phận sinh dục của đối phương trước khi dùng miệng hoặc tay. Trong khi kích thích, hãy hình dung sự chuyển giao năng lượng tình dục giữa cơ thể bạn với người ấy thông qua tay hoặc miệng.
Cuối cùng, không để bản thân đi lang thang bằng cách không tự phán xét mình khi oral.
Một vài lưu ý:
+ Hãy đồng bộ hóa hơi thở của hai bạn. Hai bạn có thể thử hít vào và thở ra cùng nhau, hoặc hít vào khi đối phương thở ra.
+ Nói với người ấy những gì bạn thích. Khi đối phương chạm vào bạn, hãy nói cảm nhận của bạn, cách chạm nào khiến bạn thích thú và yêu cầu người ấy tiếp tục. Ngược lại đối phương cũng làm tương tự.
+ Tập cách nhìn nhau mà không cần nói, duy trì trong ít nhất 3 phút.
+ Cả hai nên đặt mục tiêu cho lần thực hành tantric seg này, dù là để làm tình tốt hơn hay muốn cải thiện mối quan hệ.
Các mẹo chung khi thực hành tantric seg
Dưới đây là một vài mẹo mà bạn có thể áp dụng để cải thiện việc thực hành tantric seg, biến nó trở thành một trải nghiệm thỏa mãn và thú vị:
+ Không bắt buộc phải khóa thân. Bởi tantric seg không nhất thiết phải quan hệ tình dục nên bạn muốn giữa nguyên quần áo hay cởi một phần hoặc cởi toàn bộ đều được. Điều quan trọng là bạn hãy làm bất cứ điều gì khiến bạn thấy thoải mái.
+ Chú ý đến hơi thở. Thở sâu là một phần quan trọng của tantric seg. Bằng cách tập trung vào hơi thở, bạn cho phép mình hiện diện trong từng khoảnh khắc và đắm mình trong mỗi trải nghiệm.
+ Sử dụng tất cả giác quan. Thắp vài ngọn nến thơm. Chơi một số bản nhạc nhẹ nhàng, gợi cảm. Chạm vào bản thân hoặc đối phương một cách từ từ. Nhìn vào mắt nhau. Thưởng thức hương vị của những nụ hôn. Hãy sử dụng tất cả giác quan của bạn trong quá trình thực hành tantric seg, giúp bạn cảm nhận mọi xúc cảm dễ chịu một cách trọn vẹn hơn.
Hình ảnh từ Yan Krukau
+ Thực hành thật chậm rãi và kiên nhẫn. Một phần quan trọng của tantric seg là học cách cảm nhận và trải nghiệm mọi thứ ở mức độ sâu sắc hơn. Và cách để làm điều đó là tiến hành thật chậm rãi và kiên nhẫn. Đừng vội vã tantra, hãy để cơ thể và tâm trí của bạn thật thư giãn, tận hưởng từng giây phút thực hành tantric seg.
+ Khám phá mọi vùng trên cơ thể bạn hoặc đối phương. Dùng tay vuốt ve cơ thể bạn hoặc đối phương một cách chậm rãi. Dùng lưỡi để nhẹ nhàng khám phá miệng của nhau khi hôn. Nhẹ nhàng lướt môi bạn lên xuống ngực đối phương.
+ Nói chuyện trong khi thực hành tantric seg. Hôn, vuốt ve, quan hệ… tất cả đều là về sự kết nối hai thể xác với nhau. Và một trong những cách tốt nhất để thúc đẩy sự kết nối này là nói chuyện với nhau trong khi thực hành tantric seg.
Thay vì phỏng đoán tiếng rên rỉ khi quan hệ bằng miệng có thể là đối phương thích kỹ thuật dùng lưỡi của mình, hoặc lo lắng sự im lặng của người ấy có nghĩa là đang buồn chán, bạn hãy đẩy mạnh cuộc tantric seg bằng cách thẳng thắn nói về những gì hai người thích khi đang tận hưởng nó.
Rên rỉ có thể xem là một tín hiệu cực kỳ khêu gợi nhưng bạn hãy cố gắng sử dụng lời nói để diễn đạt chính xác những gì mình thích về kỹ thuật giường chiếu của đối phương, kèm theo đó là lời khen ngợi cũng như đánh giá cao. Hành động này đem lại 2 lợi ích: thứ nhất là thúc đẩy đối phương tiếp tục làm kỹ thuật ấy nhiều hơn; thứ hai là xây dựng sự thân mật và tin tưởng dành cho nhau.
Các kỹ thuật để đồng bộ hóa hơi thở
Hơi thở chính là trung tâm của bất kỳ thực hành tantra nào. Hơi thở cho phép bạn giải phóng tâm trí, kết nối cơ thể và cảm nhận mọi cảm giác một cách trọn vẹn hơn. Khi bạn thực hành bất kỳ kỹ thuật nào dưới đây, hãy nhớ luôn ngồi thẳng và ở tư thế thoải mái.
Kỹ thuật hơi thở kích thích
Kỹ thuật này có thể giúp nâng cao năng lượng và tăng cường nhận thức.
Cách thực hiện:
1. Nhắm mắt lại và làm mềm bụng.
2. Hít vào và thở ra thật nhanh bằng mũi, trong lúc làm thì ngậm miệng lại.
3. Hãy thử trong 1 giây bạn hít vào và thở ra 3 lần, sau đó làm liên tục trong 15 giây.
4. Sau khi 15 giây kết thúc, bạn hít thở lại bình thường, rồi thử lại bước 3 nhưng lần này là trong 20 giây.
5. Bạn lặp lại bước 4 nhưng lần này thời gian kéo dài là 25 giây.
6. Tiếp tục như vậy cho đến khi bạn đạt đủ 1 phút.
Kỹ thuật hơi thở 4-7-8
Kỹ thuật này giúp bạn giải phóng căng thẳng và thư giãn cơ thể, đồng thời nó cũng làm kích thích người nghe. Bạn có thể thử khi ngồi đối diện với bạn tình, cả hai cùng đồng bộ hóa hơi thở của nhau.
Cách thực hiện:
1. Thở ra bằng miệng, sau đó ngậm miệng lại.
2. Hít vào nhẹ nhàng bằng mũi và đếm trong đầu từ 1 đến 4.
3. Bạn nín thở rồi đếm trong đầu từ 1 đến 7.
4. Bạn thở ra hoàn toàn bằng miệng, trong đầu đếm từ 1 đến 8.
5. Lặp lại chu kỳ trên thêm 3 lần nữa.
Kỹ thuật đếm hơi thở
Đây là một hình thức thiền khác cho phép bạn giải tỏa tâm trí và kết nối với cơ thể.
Cách thực hiện:
1. Nhắm mắt lại và hít thở sâu vài lần.
2. Để hơi thở của bạn hoạt động tự nhiên.
3. Bạn hít vào, sau đó đếm “một” khi bạn thở ra.
4. Trong lần thở ra tiếp theo, hãy đếm “hai”, cứ thế lặp lại bước 3 và 4 cho đến khi bạn đếm “năm”.
5. Bạn lặp lại chu kỳ trên, bắt đầu từ “một” và kết thúc vào “năm”.
6. Đừng vượt qua con số “năm”, nếu không thì tâm trí và sự chú ý của bạn sẽ bắt đầu đi lang thang.
7. Hãy thử làm kỹ thuật này trong 10 phút.
Gợi ý các tư thế thích hợp để tantric seg
Bất kỳ tư thế nào quan hệ nào cũng áp dụng được để tantric seg bởi tantric chủ yếu về kết nối chứ không phải chuyển động. Nhưng khi bạn bắt đầu hành trình tìm hiểu các nguyên tắc tantric seg, SEBT nghĩ bạn nên đi từ những điều cơ bản thì sẽ tốt hơn. Trong đó phải kể đến các tư thế thích hợp nhất để bắt đầu tantric.
Hình ảnh từ Los Muertos Crew
1. Tư thế Yab-Yum
Yab-Yum là tư thế tantric seg cổ điển, đại diện cho sự kết hợp của Shiva và Shakti, hai năng lượng thiêng liêng của nam tính và nữ tính. Nhưng bạn hãy nhớ đây chỉ là năng lượng chứ không quan trọng giới tính của những người tham gia. Điều này có nghĩa cả LGBTQI+ cũng có thể áp dụng tư thế này.
Người đại diện cho Shiva (người có năng lượng hoặc thể chất thâm nhập) ngồi khoanh chân ở tư thế “giữ”, người còn lại đại diện cho Shakti (giữ năng lượng hoặc thể chất tiếp nhận) gác chân lên người kia hoặc ngồi hẳn lên đùi và bắt chéo chân sau lưng đối phương.
Người thâm nhập Shiva vòng tay qua eo của người tiếp nhận Shakti. Còn người kia vòng tay qua vai của đối phương. Đầu một người kề má người còn lại hoặc chạm hai trán nhau.
Tư thế này sắp xếp các luân xa của nhau và cho phép năng lượng tình dục di chuyển theo cột sống.
Khi hai bạn đã làm đúng tư thế thì hãy bắt đầu bằng cách hít thở thật sâu và chậm cùng nhau, sau đó đồng bộ hóa hơi thở của nhau bằng một trong ba kỹ thuật mà SEBT đã hướng dẫn ở phần trên.
Tiếp theo, hai bạn bắt đầu di chuyển cùng nhau theo những bước nhấp nhô chậm rãi, cong, xoáy theo vòng tròn; tìm một nhịp điệu khiến hai bạn cảm thấy thích thú rồi cùng nhau kích hoạt năng lượng tình dục.
Hãy kết hợp hơi thở của nhau để mở rộng niềm vui và năng lượng tình dục khắp cơ thể, thắp sáng mọi tế bào bằng sinh lực đó. Bạn có thể duy trì các chuyển động nhỏ hơn, tinh tế hơn hoặc mạnh mẽ hơn tùy thích. Nhưng dù bạn chuyển động thế nào thì hãy sử dụng hơi thở của bạn để hút năng lượng cực khoái từ xương chậu lên cột sống và lên đến con mắt thứ ba (điểm giữa hai lông mày của bạn) hoặc trên đỉnh đầu.
Tư thế này có thể được thực hành khi mặc quần áo đầy đủ, khỏa thân hoặc dưới bất kỳ hình thức thâm nhập nào mà bạn thích. Bạn thậm chí có thể học cách đạt cực khoái bằng năng lượng toàn thân mà không có bất kỳ sự thâm nhập nào trong khi vẫn mặc quần áo đầy đủ. Nhưng để đạt đến trình độ này thì cần hai bạn luyện tập nhiều hơn.
2. Tư thế Hands on hearts circuit
Tư thế này khá đơn giản. Hai bạn ngồi đối diện nhau, nhìn vào mắt nhau thật dịu dàng. Khi bạn cảm nhận được tình yêu đang dâng trào trong trái tim mình dành cho người ấy, hãy vươn tay phải đặt lên trái tim của đối phương (với sự đồng thuận), và đối phương có thể đặt tay phải của mình lên trái tim bạn.
Sau đó, bàn tay trái của mỗi người sẽ che bàn tay đang đặt lên trái tim của mình. Đồng bộ hóa hơi thở của nhau với hơi thở chậm, sâu và có tính nuôi dưỡng.
Khi hít vào, hãy tiếp nhận hơi thở và tình yêu vào trái tim bạn. Khi thở ra, hãy gửi tình yêu đó từ trái tim xuống cánh tay phải của bạn và đến trái tim của đối phương, tạo ra một mạch yêu thương và năng lượng chảy giữa hai bạn. Làm điều này trong khoảng 10 nhịp thở.
Khi bạn đã thông thạo tantric seg
Khi bạn đã thông thạo tantric seg thì có thể khám phá và kết hợp nhiều kỹ thuật hơn trong mỗi lần thực hành tantric, ví dụ như:
1. Kiểm soát cực khoái
Để làm điều này, bạn hãy đưa bản thân đến gần cực khoái, sau đó dừng lại ngay trước khi chạm đỉnh. Hãy để cảm giác ngứa ngáy tràn ngập cơ thể rồi bắt đầu kích thích lại từ đầu, nhưng khi gần chạm đỉnh thì tiếp tục dừng lại.
Bạn cứ lặp đi lặp lại quy trình trên nhiều lần để đến cuối cùng, bạn có thể đạt cực khoái hết sức mãnh liệt và bùng nổ.
2. Massage điểm thiêng liêng
Để làm điều này, bạn hãy từ từ và nhẹ nhàng xoa bóp tuyến tiền liệt (nếu bạn tình là nam theo giới tính sinh học) hoặc thành trên của âm đạo – điểm G (nếu bạn tình là nữ theo giới tính sinh học). Nhớ sử dụng dầu mát-xa để bôi trơn nhé (và nên là loại có hương thơm thư giãn).
Bạn hãy để sức nóng và năng lượng tăng lên, cho phép đối phương giải phóng những cảm xúc bị dồn nén khi tiến gần đến cao trào.
Tantric seg dành cho những người còn hoài nghi
Cho đến lúc này, SEBT đã đưa ra những định nghĩa, mẹo cùng hướng dẫn thực hành tantric seg dựa trên giả định bạn đã sẵn sàng tìm hiểu hoặc thậm chí muốn thực hành ngay sau khi đọc xong. Nhưng không phải ai cũng vây. Sẽ có những người còn hoài nghi và cho rằng tantric seg chỉ là khái niệm nhảm nhí.
Đầu tiên, SEBT muốn nhắc bạn rằng bạn không cần phải tham gia vào cộng đồng tantric seg, quan hệ với một người có kinh nghiệm tantra hoặc thậm chí cũng không cần nói chuyện với bất kỳ ai về tantric seg. Bạn có thể khám phá lĩnh vực này một mình hoặc với bạn tình – người có cùng quan điểm giống bạn.
Thứ hai, bạn không cần phải bắt đầu sống một cuộc sống đầy tâm linh hay tantra. Bạn có thể chỉ cần chọn ra vài yếu tố trong tantric seg phù hợp với mình để thêm “gia vị” cho cuộc yêu.
Thứ ba, bạn không cần phải tin vào tantra để được hưởng lợi từ tantric seg. Bạn có thể không bao giờ cảm nhận được năng lượng di chuyển từ cơ thể mình sang cơ thể bạn tình. Nhưng điều này không có nghĩa chuyện thử các tư thế quan hệ mới, giao tiếp bằng mắt, đồng bộ hóa hơi thở của nhau là không thú vị. SEBT nghĩ bạn vẫn nên cho mình cơ hội để làm mới đời sống tình dục và khuyến khích bạn có cái nhìn khác về tình dục. Bởi với tantra, tình dục không còn là thú vui thuần về nhục dục hay bản năng.
Rõ ràng tantric seg không phải là thứ phù hợp với người mà bạn mới gặp trong quán bar. Và nếu bạn có một lịch trình bận rộn trong tuần này, bạn sẽ khó có thời gian hoặc thậm chí năng lượng để thực hành tantric seg thật chậm rãi nhằm đạt đến trạng thái thăng hoa và kết nối sâu sắc.
Tuy nhiên, việc thử tantric seg ít nhất một lần có thể giúp bạn tận hưởng tình dục ở mức độ sâu hơn, khám phá khả năng tình dục của bạn và củng cố mối quan hệ hiện tại. Ngay cả khi nó không phù hợp với bạn, tantric seg có thể giúp chuyển sự tập trung của bạn từ điều bạn phải đạt được sang điều bạn có thể trải nghiệm với bạn tình của mình.
Các nguồn thông tin tham khảo:
Tantric Sex: 26 Tips on How to Practice, Positions to Try, and Mo (healthline.com)
Tantric Sex: What It Is, Positions To Try & 12 Benefits | mindbodygreen
Tantric Sex: Everything You Need to Know (webmd.com)
The Ultimate Guide to Tantric Sex & 7 Tantra Techniques For Tonight (badgirlsbible.com)